HDK Sudan'ın Mısır'a ihracatının yasaklandığını duyurdu

Analistler, Sudan’ın Mısır ihracat pazarına güvenli bir alternatif bulma kabiliyetini sorguluyor

 Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)
TT

HDK Sudan'ın Mısır'a ihracatının yasaklandığını duyurdu

 Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) (Şarku’l Avsat)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) yeni bir hamleyle Mısır hükümetine ‘Sudan'ın içişlerine karışma’ olarak adlandırdığı duruma son vermesi çağrısında bulunarak, Kahire'yi iki ülke arasındaki yakın ilişkileri korumaya davet etti. Bunu, Sudanlı analistlerin Sudan-Mısır ilişkilerinde niteliksel bir gelişme olarak değerlendirdiği, Sudan mallarının HDK’nin kontrol ettiği bölgelerden Mısır'a ihracatına ticaret yasağı getiren idari kararlar izledi.

HDK Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) Mısır'ı, Mısır ordusuna ait savaş uçaklarıyla kendi güçlerini bombalamakla suçladı. Mısır Dışişleri Bakanlığı ise bu suçlamayı şiddetle reddetti. HDK, Mısır ile kapsamlı bir ‘ticaret’ boykotu ilan etti ve Sudan'ın Mısır'a ihracatını durdurma kararı aldı.

Mavi Nil bölgesindeki HDK komutanı el-Mak Ebu Şutal, sosyal medyada dolaşan bir videoda, HDK Danışma Konseyi tarafından yayınlanan bir karara göre HDK kontrolündeki bölgelerdeki tüccarları Mısır'a herhangi bir mal ihraç etmemeleri konusunda uyardı ve onları hesap vermekle tehdit etti.

Tüccarlara uyarılar

Ebu Şutal söz konusu videoda şunları söyledi: “Tüccarlar Mısır'a Arap zamkı, yer fıstığı ya da yük hayvanı ihraç ederlerse en ağır ve en şiddetli cezalara çarptırılacaklar. Tüm kaynaklarımız Mısır hariç komşu ülkelere gitmeli. Sudan Debbe Sınır Kapısı’na ya da Mısır'a giden her kamyona açık bir düşman muamelesi yapılmalıdır.”

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Sudan Mısır'a, çoğunlukla Darfur ve Kordofan'da HDK tarafından kontrol edilen bölgelerde ve Mısır'a giden kamyon ve deve kervanlarının geçtiği çölde üretilen yer fıstığı, Arap zamkı, deve ve kuzu eti gibi tarım ve hayvancılık ürünleri ihraç ediyor.

HDK Genel Danışmanı en-Nezir Yunus Ahmed, Sudan ordusu tarafından kontrol edilen bölgelere bir dizi malın geçişini yasaklayan bir kararname yayınladı. Söz konusu mallar arasında şunlar yer alıyor: “Her türlü zamk, yer fıstığı, yemeklik yağ, her türlü canlı hayvan (inek, deve, koyun, keçi), susam, darı, mısır, altın, diğer mineraller, ebegümeci, hibiskus, ambaz (hayvan yemi) ve kurutulmuş bamya.”

Görsel kaldırıldı.HDK Genel Danışmanı en-Nezir Yunus Ahmed'in saha komutanlarına gönderdiği mektubun bir kopyası

Sudan ordusu, Mısır'a ihraç mallarının geçtiği kuzeydeki Mısır sınırı bölgelerini ve çöl yollarını kontrol ediyor.

Üretim alanları ile ordu bölgeleri arasındaki çöl yollarını kontrol eden HDK'nin getirdiği yasakla birlikte Mısır'a ihracat yapmak daha zor ve karmaşık bir hal alıyor.

Gazeteci ve sivil aktivist Reşa Avad, bu kararı ‘Sudan savaşında niteliksel bir gelişme’ olarak nitelendirdi. Avad söz konusu kararın ‘tehlikeli yansımaları’ ve HDK ile Mısır arasında açık bir çatışma yaşanması konusunda uyardı. HDK'nin kararını Sudan'daki iç çatışmanın ‘bölgesel’ bir savaşa dönüşmesinin başlangıcı olarak gören Avad, buna paralel olarak Etiyopya müdahalesi olasılığına işaret etti.

Ancak Avad, HDK'nin Sudanlı üreticilere ve ihracatçılara alternatif sunma kabiliyetini sorgulayarak şu soruları sordu: “Yasaklanan malları kim satın alıyor? Mısır ihracat pazarına güvenli bir alternatif var mı?”

Kararın savaşta yeni bir askeri gerilim için bahane olup olmayacağını merak eden Avad sorduğu soruların cevabını yanıtsız bırakarak, “Bu önümüzdeki günlerin cevaplayacağı bir soru” dedi.

Diğer yandan siyasi analist Muhammed Latif, günlük analizinde Hamideti'nin konuşmasından sonraki Sudan-Mısır ilişkilerini öncesiyle karşılaştırdı. Latif, Sudan-Mısır ilişkilerinin, ‘Mısır'ın Sudan'ın içişlerine müdahalesi konusunu yeniden gündeme getiren’ konuşmadan önceki gibi olmayacağını vurguladı.

HDK'ye bağlı aktivist sayfalar, HDK Komutanı Hamideti’nin güçlerinin ve destekçilerinin fotoğraf ve video yayınlamasını yasaklamış olmasına rağmen, Mısır'a giderken geri döndüklerini iddia ettikleri mal ve hayvan yüklü kamyonların videolarını yayınladı.



Sudan Başbakanı, devam eden anlaşmazlıklar ortasında 3 yeni bakan atadı

 Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)
Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)
TT

Sudan Başbakanı, devam eden anlaşmazlıklar ortasında 3 yeni bakan atadı

 Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)
Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris (Sudan Haber Ajansı / SUNA)

Sudan Başbakanı Kâmil et-Tayyib İdris, 22 bakandan oluşan ve ‘Umut Hükümeti’ olarak adlandırılan hükümeti kurma çabalarını sürdürürken, feshedilen hükümetteki portföylerini korumakta ısrar eden silahlı mücadele hareketlerinin (Sudan ordusuyla birlikte savaşan ortak güçler) payları konusundaki anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye çalışıyor.

İdris perşembe gecesi geç saatlerde bir dizi kararname yayınlayarak el-Muiz Ömer Buheyt'i Sağlık Bakanı, İsmet Kureşi'yi Tarım ve Sulama Bakanı ve Ahmed Mudavi'yi Yüksek Öğrenim ve Bilimsel Araştırma Bakanı olarak atadı.

Şarku’l Avsat’ın Sudan Haber Ajansı’ndan (SUNA) aktardığına göre İdris, yeni atamaların yetkinlik ve uzmanlıkların dikkatli bir şekilde incelenmesinin ardından yapıldığını belirtti.

Başbakan geçtiğimiz hafta, Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan tarafından aday gösterilen Savunma ve İçişleri bakanlarının 2025 için değiştirilen anayasal belgenin hükümlerine uygun olarak atanmasını onaylayarak, 22 bakanlık portföyünden şimdiye kadar atanan bakan sayısını beşe çıkardı.

Yeni atanan üç bakan Sudan'ın en prestijli üniversitesi olan Hartum Üniversitesi'nden ileri akademik derecelere sahip olup, Mudavi Hartum Üniversitesi Rektör Yardımcısı, Kureşi ise Hartum Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı olarak görev yapıyor. Prof. Dr. el-Muiz Ömer Buheyt’in Sağlık Bakanlığı'na aday gösterilmesi sosyal medyada destekçiler ve muhalifler arasında büyük bir etkileşime yol açtı. Buheyt, kişisel Facebook sayfası aracılığıyla, Aralık 2018 devrimini destekleyen pozisyonları nedeniyle ordu yönetimini ve İslamcıları ülkedeki savaşın devam etmesi nedeniyle eleştiriyordu.

Başta Minni Arko Minavi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi ve Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi olmak üzere, Cuba Barış Anlaşması’na göre yüzde 25'lik iktidar payını elinde tutan silahlı mücadele hareketlerinin koltukları konusunda halen anlaşmazlık var. Kriz neredeyse ortak güçlerin ordu ile ittifakının dağılmasına yol açacaktı. Kriz bir ileri bir geri giderken, Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi anlaşmazlığı çözmeye çalışıyor.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan'ın eski cumhurbaşkanı adayı Kâmil İdris'i geniş yetkilerle başbakan olarak atama kararı, ordu yanlısı koalisyon içinde ve yerel ve bölgesel düzeylerde kabulden sert redde kadar geniş bir yelpazede tepkilere yol açtı. Eski rejimin İslamcı destekçileri de dahil olmak üzere ordu yanlısı koalisyondaki taraflar, İdris’in atanmasını ordunun yanında savaşanların rollerinin göz ardı edilmesi olarak değerlendirdi.

El-Burhan 19 Mayıs'ta eski Birleşmiş Milletler (BM) yetkilisi Kâmil et-Tayyib İdris'i başbakan olarak atayan bir kararname yayınladı. İdris 31 Mayıs'ta yemin etti, ancak hükümetin kurulma süreci, orduyu destekleyen koalisyon içindeki, özellikle de ordu ile birlikte Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) karşı savaşan ortak güçler bünyesindeki ‘silahlı mücadele hareketleri’ arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle durdu. İdris'in Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Genel Direktörü ve Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği (UPOV) Genel Sekreteri olarak görev yapmış olması dikkat çekiyor.