عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA Afrika

Sudan: Ordu, El Cezire eyaleti sınırına geldi… çatışmaların genişlemesinden korkuluyor

Burhan'ın yardımcısı doğu cephesindeki askeri operasyonları denetledi

Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
TT
TT

Sudan: Ordu, El Cezire eyaleti sınırına geldi… çatışmaların genişlemesinden korkuluyor

Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)
Sudan Ordusu Komutan Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, dün el-Fav'da Doğu Bölge Komutanlığı subay ve askerlerini teftiş etti. (Sudan Egemenlik Konseyi resmi Facebook hesabı)

Sudan Egemenlik Konseyi Üyesi ve Ordu Komutanı Yardımcısı Korgeneral Şemseddin el-Kebaşi, el-Fav'daki Doğu Bölge Komutanlığı'nda ön saflarda yer alan kuvvetleri denetledi. El-Fav, aylardır ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından yoğun hazırlıklara ve aralıklı çatışmalara tanık oluyor.

El-Fav'daki Doğu Bölge Komutanlığı, HDK tarafından kontrol edilen El Cezire eyaleti sınırlarında yer alıyor. Bu bölgede çatışmaların genişlemesinden endişe ediliyor.

Ordu medyasından yapılan açıklamada, Kebaşi'nin bölgede yürütülen operasyonların gidişatı hakkında kapsamlı bir brifing aldığı belirtildi. Kebaşi, askerlerin moralinin yüksek olduğu hususunda temin edildi. Aynı zamanda Kebaşi'ye acımasız isyanın kalıntılarını yenmek, güvenlik ve istikrarı yeniden tesis etmek için halkın direnişi konusunda güvence verildi. Şarkul Avsat'a konuşan yerel kaynaklar şunları söyledi: “El-Fav ekseninde aktif bir askeri operasyon yok. Ancak zaman zaman aralıklı çatışmalar ve karşılıklı top atışları yaşanıyor.”

Aynı kaynaklara göre el-Fav, ordu güçlerinin El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'yi geri almak için kullandığı ana eksenlerden biri. HDK'ye bağlı büyük kuvvetler ordunun olası saldırılarını püskürtmek için kırsaldaki kasaba ve köylerde konuşlanmış durumda.

Daha öncesinde el-Fav bölgesi, ordu güçleri ve müttefiki olan silahlı grupların ortak güçleri Vad Medeni'yi geri almaya çalıştığında şiddetli çatışmalara sahne olmuştu. Ancak HDK aylardır hazırlıkları yapılan saldırı dalgasını kırmayı başardı.

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki son çatışmalar binlerce kişiyi Vad Medeni'den kaçmaya mecbur bıraktı. (AFP)Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki son çatışmalar binlerce kişiyi Vad Medeni'den kaçmaya mecbur bıraktı. (AFP)

Kebaşi'nin doğu cephesine yaptığı ziyaretin geniş çaplı bir askeri operasyonun başlangıcı olması bekleniyor. Ordunun seferberlik ilan ettiği ve ülkedeki tüm cephelerde belirleyici savaşlara hazırlandığı yönünde sık sık çıkan haberler bu beklentiyi destekliyor.

Hartum'daki çatışmalar azaldı

Başkent Hartum'da, iki taraf arasındaki operasyonların ardından çatışmaların yoğunluğu önemli ölçüde azaldı. Ordu kentin kontrolünü yeniden ele geçirmek için yüzlerce asker sevk ettikten sonra el-Mukrin bölgesinde şiddetli çatışmalar yoğunlaştı. Üç hafta önce başlayan operasyonlarda şu ana kadar ordu güçleri ağır kayıplar verdi. Orduya bağlı medya platformları, ordunun ve ona bağlı grupların el-Mukrin'deki HDK karşısında ilerleyişini ve bir dizi sivil karargâhı kurtardığını gösteren videolar yayınladı.

Buna karşılık HDK herhangi bir ordu gücünün varlığını reddetti. HDK, son birkaç gün içinde Omdurman'dan Hartum'un merkezine uzanan köprüleri geçmeye çalışan tüm güçleri ortadan kaldırdıklarını duyurdu.

Karadaki çatışmaların azalmasıyla birlikte orduya ait savaş uçakları başkent Hartum'un farklı bölgelerinde HDK'ye ait birçok noktaya hava saldırılarını yoğunlaştırdı.

Başkentin güney kesiminde bulunan Güney Acil Servis Odası, perşembe günü hava saldırılarının yerleşim bölgelerini hedef aldığını bildirdi. Saldırılar 6 kişinin ölümüne ve 28 kişinin de yaralanmasına yol açtı. Yaralılardan bazılarının durumu kritik. Acil Servis Odası, Facebook sayfasında yaptığı açıklamada, ölenler arasında 3 kadın ve 2 çocuk olduğunu kaydetti.

Acil Servis Odası'na göre, onlarca yerleşim bölgesini içeren Güney bölgesi, yüzlerce ailenin yeniden yerinden edilme dalgalarına tanık oluyor. Bu aileler daha önce Sudan'ın merkezindeki El Cezire eyaleti HDK'nin eline geçtikten sonra geri dönmüşlerdi.

Sudan, Nisan 2023'ün ortalarından bu yana Orgeneral Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki HDK arasında şiddetli bir savaşa sahne oluyor. Birleşmiş Milletler'e (BM) göre bu savaş ardında 18 binden fazla ölü, yaklaşık 8,5 milyon yerinden edilmiş ve mülteci bıraktı.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA Afrika

Cezayir ile Fransa arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi sürecinde temel öncelikler neler?

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron arasında iki ülke arasındaki krizin patlak vermesinden önce yapılan bir görüşmeden (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron arasında iki ülke arasındaki krizin patlak vermesinden önce yapılan bir görüşmeden (AFP)
TT
TT

Cezayir ile Fransa arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi sürecinde temel öncelikler neler?

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron arasında iki ülke arasındaki krizin patlak vermesinden önce yapılan bir görüşmeden (AFP)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun ile Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron arasında iki ülke arasındaki krizin patlak vermesinden önce yapılan bir görüşmeden (AFP)

Fransa ile Cezayir arasında son aylarda eşi benzeri görülmemiş kriz yaratan uzun bir sorun ve anlaşmazlık listesi var ve bu listedeki üç konu, öncelikli olarak ele alınacak. Cezayirli kaynaklara göre, temmuz sonunda patlak veren gerginlikten bu yana iki taraf arasında yapılacak ilk doğrudan görüşmeler için yapılan düzenlemelerin ardından Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Cezayirli mevkidaşı Ahmed Attaf ile yarın Cezayir'de bir araya gelecek.

Cezayir Dışişleri Bakanı Ahmed Attaf (Cezayir Dışişleri Bakanlığı)Cezayir Dışişleri Bakanı Ahmed Attaf (Cezayir Dışişleri Bakanlığı)

‘Fransa topraklarından sınır dışı edilme emrine tabi Cezayirliler krizinin’ çözümü, iki ülke arasında ikili ilişkilerin geçen yaz öncesine dönmesi için başlatılan normalleşme sürecinin ön saflarında yer alıyor.

Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun'un Paris ziyareti, Fransa Cumhurbaşkanlığı'nın ‘Fas Sahrası’nı tanıma’ kararını kendisine bildirmesinin ardından Cezayir tarafınca iptal edildi.

Aynı kaynaklara göre Fransa, Cezayir'in ‘topraklarındaki istenmeyen vatandaşlarının’ büyük bir kısmını ülkelerine geri almayı kabul etmesini istiyor. Bu kişiler, ‘düzensiz göçmenler’ ve ‘şiddeti kışkırtmakla suçlanan düzenli göçmenler’ olmak üzere iki kategorideler. İkinci kategorideki kişiler, iki ülke arasındaki siyasi gerilimin başlangıcında, sosyal medya platformlarında ‘Cezayir rejiminin muhaliflerini öldürme’ çağrısı yapan ve Fransız hükümetini ‘muhaliflere sığınak sağlamakla’ suçlayan videolar yayınlayarak ön plana çıktılar.

Fransa İçişleri Bakanı Bruno Retailleau (solda), Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İç Güvenlik Müdürü Celine Berthon ile birlikte (AP)Fransa İçişleri Bakanı Bruno Retailleau (solda), Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İç Güvenlik Müdürü Celine Berthon ile birlikte (AP)

Fransa İçişleri Bakanı Bruno Retailleau, Cezayir ile anlaşmazlık patlak verdiğinde hükümette olmamasına rağmen, daha sonra ‘Cezayirlilerin sınır dışı edilmesi dosyasından’ sorumlu ana kişi olarak ortaya çıktı. Hükümetinin onay için Cezayir'e gönderdiği listelerde yer alan yüzlerce Cezayirlinin sınır dışı edilmesi konusunda kararlıydı. Retailleau'un bu yaklaşımı Cezayir'i kızdırdı ve yerel medya kuruluşları ona karşı bir saldırı kampanyası başlatarak, Retailleau’yu ‘Cezayirli göçmenlere karşı düşmanlığını 2027 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oy kazanmak için bir platform olarak kullanmakla’ suçladı.

Aynı kaynaklara göre Cezayir, sınır dışı edilenlerin durumunu tek tek inceleyecek ve bu durum Fransa Dışişleri Bakanı’na iletilecek. “Fransa nasıl sınır dışı edilmek istenen vatandaşlarının güvenliğinden endişe ediyorsa, Cezayir de kendi güvenliği için aynı endişeyi taşıyor. Öyle ki Cezayir, Cezayirli kimliğinden ve geri döndüğünde kendisine tehdit oluşturmayacağından emin olmadan hiçbir sınır dışı edilenin ülkeye girişini riske atmayacak” diyen kaynaklar, Cezayir'in sınır dışı edilenlerin durumunu vaka bazında inceleyeceğini vurguladı.

Cezayir karşıtı iklime son vermek

Cezayirlilerin son zamanlarda Fransız havaalanlarına vardıklarında kötü muameleye maruz kaldıklarını ve bunun da Cezayir'e karşı düşmanca bir atmosferi yansıttığını vurgulayan kaynaklar, “Bu durum sona ermeli. Fransız yetkililer buna bir son vermeli ki, Cezayir de kendisiyle ilgili konularda iş birliği yapmak için güçlü gerekçeler bulabilsin” ifadeleri kullandı.

Cezayirlilere göre, eski Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin oğlu Louis Sarkozy'nin, Cezayir'in çifte vatandaşlığa sahip yazar Boualem Sansal'ı serbest bırakmayı reddetmesine tepki olarak ‘Fransa'daki Cezayir Büyükelçiliği’ni yakmaya’ teşvik etmesi bu ‘düşmanca atmosferin’ bir örneği.

Fransızlar, yazar Boualem Sansal için cumhurbaşkanlığı affı çıkarılmasını umuyor. (AFP)Fransızlar, yazar Boualem Sansal için cumhurbaşkanlığı affı çıkarılmasını umuyor. (AFP)

Öte yandan Fransız tarafı, bazı Fransız şehirlerindeki Cezayir konsolosluklarının, pasaportu olmayan ve Cezayirli olduğundan şüphelenilen herhangi bir yabancının sınır dışı edilmesine izin veren belgeleri vermeyi reddetmesinden şikayetçi. Valilikler şüpheliyi, kimliğini teyit etmek ve sorgulanmak üzere Cezayir konsolosluğuna gönderiyor. Bu süreç 1994 tarihli bir anlaşmaya göre düzenleniyor. Fransızlara göre, Fas ve Tunus gibi Cezayir konsoloslukları da 2021'den bu yana konsolosluk ruhsatlarının verilmesini önemli ölçüde azaltarak Paris'i vize kotalarını düşürmeye sevk etti.

Yapılan ortak açıklamaya göre, tüm ikili dosyalardan sorumlu olan Abdulmecid Tebbun ve Emmanuel Macron, Fransa'nın Sahra anlaşmazlığında Fas'ı açıkça destekleme kararından bu yana oluşan gerilimleri görüşmek üzere geçtiğimiz pazartesi günü ‘uzun, samimi ve dostane bir görüşme’ gerçekleştirdi.

Fransa İç Güvenlik Müdürü Celine Berthon (Sosyal medya)Fransa İç Güvenlik Müdürü Celine Berthon (Sosyal medya)

İki ülke arasında diyaloğun yeniden başlatılması için öncelikler listesindeki ikinci konu ise güvenlik iş birliği. Şarku'l Avsat'ın edindiği bilgiye göre  Fransa'nın eski sömürgesiyle ilişkileri 1962'deki bağımsızlıktan bu yana zor dönemlerden geçti, ancak güvenlik alanındaki koordinasyon bu sefer olduğu gibi anlaşmazlıklardan etkilenmedi. Fransa İç Güvenlik Müdürü Celine Berthon geçen ay Cezayir ile güvenlik iş birliğinin ‘en düşük seviyede’ olduğunu söyledi.

Cezayir'le güvenlik iş birliğinin önemi

Barrot'un ziyaretiyle ilgilenen Cezayirli kaynaklara göre, özellikle Fransa Dış İstihbarat Servisi DGSE'nin Direktörü Nicolas Lerner'in ocak ayında Cezayir'i ziyaret etmesinden bu yana iki yabancı istihbarat servisi arasındaki iş birliği iyi bir şekilde yeniden başladı. Ancak Fransa Genelkurmay Başkanlığı ve İç Güvenlik Müdürlüğü ile Cezayir'in ilgili güvenlik birimleri arasındaki bilgi alışverişinin, özellikle Sahel bölgesinde güvenlik ve siyasi düzeyde meydana gelen gelişmeler ışığında yeniden canlandırılması gerekiyor. Cezayir'deki gözlemciler, Fransa'nın ‘Mali, Nijer ve Libya sınırlarındaki aşırılık yanlıları, kaçakçılar, silah tüccarları ve gizli göç şebekelerinin takibinde Cezayir'in çabalarına ihtiyacı olduğunu’ vurguluyor.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot (Sosyal medya)Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot (Sosyal medya)

İki ülke arasındaki normalleşme sürecinin üçüncü unsuru Boualem Sansal davası. Bu bağlamda Cezayirli kaynaklar, Barrot'un aynı gün Cezayir'den ayrılmadan önce Muradiye Sarayı'nda kabulü sırasında, Cezayir yargısı tarafından beş yıl hapse mahkûm edilen yazar için bir cumhurbaşkanlığı affı çıkarması yönünde Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un talebini bizzat Cumhurbaşkanı Tebbun'a iletmesini bekliyor. Aynı kaynaklar Cezayir'in ‘Fransa'da ikamet eden, yolsuzluk ve terörizmle suçlanan ve aranan kişilerin iadesi konusunda Fransa'dan ciddi bir iş birliği beklediğini’ de belirtti.