Sudan: Ordu stratejik bölgeyi geri aldı ve Vad Medeni'deki kuşatmayı sıkılaştırdı

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)
TT

Sudan: Ordu stratejik bölgeyi geri aldı ve Vad Medeni'deki kuşatmayı sıkılaştırdı

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)

Sudan ordusu üç gece süren şiddetli çatışmaların ardından El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'ye 40 kilometre uzaklıktaki stratejik bir bölgenin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

Ordu kaynakları, Sudan ordusunun Sudan'ın ikinci büyük kenti olan şehri geri alma girişimleri kapsamında, silahlı kuvvetlerin Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) kontrolündeki El Cezire eyaletinin Ummu’l Kura bölgesini yeniden ele geçirdiğini ve eyaletin başkenti Vad Medeni'deki kuşatmayı sıkılaştırdığını söyledi. Sudan ordusuna bağlı platformlar, bölgede konuşlanan ordu güçlerinin ve HDK'nin çıkarılmasını kutlayan vatandaşların videolarını yayınladı.

Vad Medeni'nin yaklaşık 40 kilometre doğusunda yer alan Ummu’l Kura, nüfus yoğunluğu ve çok sayıda köyü içeren verimli el-Batane Ovası'ndaki konumu nedeniyle El Cezire eyaletindeki en önemli yerleşim yerlerinden biridir.

Vad Medeni'yi geri alma vaatleri

Orduya bağlı Sudan Kalkanı Güçleri’nin komutanı Ebu Akile Kikel, Ummu’l Kura yerel karargahının önünde çekilen bir videoda, bölgenin kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu. Güçlerinin HDK milislerini bozguna uğrattığını söyledi ve yakında Vad Medeni şehrini kurtarmaya ve ardından ulusal başkent Hartum'u geri almaya söz verdi.

Firari komutan Ebu Akile Kikel (soldan üçüncü) orduya katılmadan önce HDK'den meslektaşlarıyla birlikte (Arşiv - Sosyal medya)Firari komutan Ebu Akile Kikel (soldan üçüncü) orduya katılmadan önce HDK'den meslektaşlarıyla birlikte (Arşiv - Sosyal medya)

Kikel, Aralık 2023'te El Cezire eyaletinin ele geçirilmesi sırada HDK'ye katıldı. Geçen yıl ekim ayında ise firar ederek Sudan Kalkanı Güçleri adı altında sivil savaşçılarla birlikte orduya katıldı.

Ordu, El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni’yi geri almak için geçtiğimiz salı gününden bu yana çeşitli eksenlerden koordineli saldırılar düzenliyor.

Sudan ordusu perşembe günü Vad Medeni'nin yaklaşık 30 kilometre doğusundaki eş-Şabarka bölgesini ve buraya bağlı bazı köy ve kasabaları kontrol altına aldı. Ordu ayrıca, Vad Medeni'nin yaklaşık 70 kilometre batısındaki el-Menakil ekseninde de bazı köy ve kasabaları geri aldı. Çarşamba günü de Sennar eyaletindeki güçler, El Cezire eyaletinin güneyinde, Vad Medeni'nin yaklaşık 60 kilometre güneyindeki el-Hac Abdullah bölgesini geri aldı.

Ordunun Ummu’l Kura'yı ele geçirmesi bir ilk değil. Zira geçtiğimiz aralık ayında da stratejik bölgeyi ele geçirmiş, ancak HDK karşı saldırıyla bölgeyi tekrar geri almıştı.

Orduda sessizlik

Ordu sahadaki durumla ilgili resmi bir açıklama yapmadı. Ancak hükümet yanlısı platformlar Ummu’l Kura'dan askerlerin ve Sudan Kalkanı Güçleri de dahil olmak üzere müttefik güçlerin şehir içinde çekilmiş bir dizi videosunu yayınladı.

Sudan ordusunun askerleri geçen yıl Sudan'ın doğusunda düzenlenen bir askeri geçit töreni sırasında (AFP)Sudan ordusunun askerleri geçen yıl Sudan'ın doğusunda düzenlenen bir askeri geçit töreni sırasında (AFP)

Aralık 2023'te Kikel'e bağlı güçlerin de katılımıyla HDK, el-Menakil bölgesi hariç El Cezire eyaletinin büyük bölümünü geri alırken, ordunun Birinci Tümen güçleri direnç göstermeden geri çekildi. Ordu o dönemde geri çekilmeyi soruşturduğunu söyledi, ancak soruşturmanın sonuçları henüz kamuoyuna açıklanmadı.

HDK, El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'de ve eyaletteki bir dizi köy ve kasabada yüz binlerce insanı Sudan içindeki güvenli bölgelere ve bazı komşu ülkelere kaçmaya zorlayan yaygın ihlaller ve zulümler yapmakla suçlanıyor.

Uluslararası Göç Örgütü'ne (IOM) göre, Aralık 2023'ün ortalarında HDK'nin El Cezire eyaletini ele geçirmesinin ardından 250 ila 300 bin arasında insan eyaletten kaçtı. Bunu Kikel'in HDK'den ayrılıp orduya katıldığını açıklamasının ardından yaşanan çatışmalar sonrası El Cezire'nin doğusunda yaşanan yerinden edilmeler izledi.



Çad'da Başkanlık Sarayı'na silahlı saldırı: 19 ölü

Encemine’deki bir caddeye konuşlanan askerler (Arşiv - AFP)
Encemine’deki bir caddeye konuşlanan askerler (Arşiv - AFP)
TT

Çad'da Başkanlık Sarayı'na silahlı saldırı: 19 ölü

Encemine’deki bir caddeye konuşlanan askerler (Arşiv - AFP)
Encemine’deki bir caddeye konuşlanan askerler (Arşiv - AFP)

Çad hükümeti tarafından yapılan açıklamada, dün akşam başkent Encemine’deki Başkanlık Sarayı'na düzenlenen silahlı saldırıda 18'i saldırgan olmak üzere 19 kişinin öldüğü belirtildi.

Çad Dışişleri Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Abderaman Koulamallah, silahlı grubun 24 kişiden oluştuğunu ve saldırganlardan 18'inin öldürüldüğünü, 6’sının ise yaralandığını açıkladı. Koulamallah, saldırıda bir güvenlik personelinin öldüğünü ve biri ağır olmak üzere üç kişinin de yaralandığını belirtti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre dün akşam Çad'ın başkenti Encemine’nin orta kesimlerinde bulunan Başkanlık Sarayı yakınlarında silah sesleri duyuldu. Çadlı bir güvenlik kaynağı, saat 20.45 (GMT 19.45) sularında çatışmalar devam ederken AFP’ye yaptığı açıklamada, silahlı kişilerin Başkanlık Sarayı’na saldırdığını söyledi. Reuters'a konuşan bir bölge sakini ise askeri araçlardan oluşan konvoyların Başkanlık Sarayına doğru ilerlediğinin görüldüğünü belirtti.

Reuters'ın haberine göre Dışişleri Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Koulamallah, yaptığı açıklamada, Başkanlık Sarayı’nda durumun tamamen kontrol altına alındığını kaydetti. Koulamallah, Facebook'ta yayınlanan ve Başkanlık Sarayı’nda çekildiğini söylediği bir videoda, “Küçük bir olaydı. Her şey yolunda. İstikrarsızlaştırma girişimi tamamen ortadan kaldırıldı” ifadelerini ullandı.

Başkanlık Sarayına giden tüm yollar trafiğe kapatılırken AFP, cadde ve sokaklarda tankların konuşlandırıldığını bildirdi.

Öte yandan Başkanlık Sarayı yakınlarındaki silah sesleri Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'nin Encemine’yi ziyaret ederek Çadlı yetkililerle görüşmelerde bulunmasından saatler sonra duyuldu. Çinli Bakan bu görüşmeler kapsamında Çad Cumhurbaşkanı Muhammed İdris Debi İtno ile Başkanlık Sarayı’nda bir araya gelmişti.

Çad, geçtiğimiz kasım ayı sonlarında Paris ve Encemine arasındaki askeri anlaşmayı aniden feshettiğini açıklayarak Fransız sömürgeciliğinin sona ermesinden bu yana altmış yıldır süren askeri iş birliğine son verdi. Encemine’de geçtiğimiz mayıs ayında üç yıllık geçiş dönemi Muhammed İdris Debi İtno’nun cumhurbaşkanı seçilmesiyle sona erdi.

Muhammed İdris Debi İtno, Çad'ı 30 yılı aşkın bir süre demir yumrukla yöneten babası İdris Debi İtno’nun 2021 yılında isyancılarla girdiği çatışmada öldürülmesinin ardından iktidardaki askeri cunta tarafından geçiş döneminin başına getirilmişti. Baba Debi İtno, 2008 ve 2019 yıllarında isyancıların gerçekleştirdiği saldırıları püskürtmek için Fransız ordusunun desteğini almıştı.