Sudan: Ordu stratejik bölgeyi geri aldı ve Vad Medeni'deki kuşatmayı sıkılaştırdı

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)
TT

Sudan: Ordu stratejik bölgeyi geri aldı ve Vad Medeni'deki kuşatmayı sıkılaştırdı

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan 29 Haziran 2019'da Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor. (AP)

Sudan ordusu üç gece süren şiddetli çatışmaların ardından El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'ye 40 kilometre uzaklıktaki stratejik bir bölgenin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

Ordu kaynakları, Sudan ordusunun Sudan'ın ikinci büyük kenti olan şehri geri alma girişimleri kapsamında, silahlı kuvvetlerin Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) kontrolündeki El Cezire eyaletinin Ummu’l Kura bölgesini yeniden ele geçirdiğini ve eyaletin başkenti Vad Medeni'deki kuşatmayı sıkılaştırdığını söyledi. Sudan ordusuna bağlı platformlar, bölgede konuşlanan ordu güçlerinin ve HDK'nin çıkarılmasını kutlayan vatandaşların videolarını yayınladı.

Vad Medeni'nin yaklaşık 40 kilometre doğusunda yer alan Ummu’l Kura, nüfus yoğunluğu ve çok sayıda köyü içeren verimli el-Batane Ovası'ndaki konumu nedeniyle El Cezire eyaletindeki en önemli yerleşim yerlerinden biridir.

Vad Medeni'yi geri alma vaatleri

Orduya bağlı Sudan Kalkanı Güçleri’nin komutanı Ebu Akile Kikel, Ummu’l Kura yerel karargahının önünde çekilen bir videoda, bölgenin kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu. Güçlerinin HDK milislerini bozguna uğrattığını söyledi ve yakında Vad Medeni şehrini kurtarmaya ve ardından ulusal başkent Hartum'u geri almaya söz verdi.

Firari komutan Ebu Akile Kikel (soldan üçüncü) orduya katılmadan önce HDK'den meslektaşlarıyla birlikte (Arşiv - Sosyal medya)Firari komutan Ebu Akile Kikel (soldan üçüncü) orduya katılmadan önce HDK'den meslektaşlarıyla birlikte (Arşiv - Sosyal medya)

Kikel, Aralık 2023'te El Cezire eyaletinin ele geçirilmesi sırada HDK'ye katıldı. Geçen yıl ekim ayında ise firar ederek Sudan Kalkanı Güçleri adı altında sivil savaşçılarla birlikte orduya katıldı.

Ordu, El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni’yi geri almak için geçtiğimiz salı gününden bu yana çeşitli eksenlerden koordineli saldırılar düzenliyor.

Sudan ordusu perşembe günü Vad Medeni'nin yaklaşık 30 kilometre doğusundaki eş-Şabarka bölgesini ve buraya bağlı bazı köy ve kasabaları kontrol altına aldı. Ordu ayrıca, Vad Medeni'nin yaklaşık 70 kilometre batısındaki el-Menakil ekseninde de bazı köy ve kasabaları geri aldı. Çarşamba günü de Sennar eyaletindeki güçler, El Cezire eyaletinin güneyinde, Vad Medeni'nin yaklaşık 60 kilometre güneyindeki el-Hac Abdullah bölgesini geri aldı.

Ordunun Ummu’l Kura'yı ele geçirmesi bir ilk değil. Zira geçtiğimiz aralık ayında da stratejik bölgeyi ele geçirmiş, ancak HDK karşı saldırıyla bölgeyi tekrar geri almıştı.

Orduda sessizlik

Ordu sahadaki durumla ilgili resmi bir açıklama yapmadı. Ancak hükümet yanlısı platformlar Ummu’l Kura'dan askerlerin ve Sudan Kalkanı Güçleri de dahil olmak üzere müttefik güçlerin şehir içinde çekilmiş bir dizi videosunu yayınladı.

Sudan ordusunun askerleri geçen yıl Sudan'ın doğusunda düzenlenen bir askeri geçit töreni sırasında (AFP)Sudan ordusunun askerleri geçen yıl Sudan'ın doğusunda düzenlenen bir askeri geçit töreni sırasında (AFP)

Aralık 2023'te Kikel'e bağlı güçlerin de katılımıyla HDK, el-Menakil bölgesi hariç El Cezire eyaletinin büyük bölümünü geri alırken, ordunun Birinci Tümen güçleri direnç göstermeden geri çekildi. Ordu o dönemde geri çekilmeyi soruşturduğunu söyledi, ancak soruşturmanın sonuçları henüz kamuoyuna açıklanmadı.

HDK, El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'de ve eyaletteki bir dizi köy ve kasabada yüz binlerce insanı Sudan içindeki güvenli bölgelere ve bazı komşu ülkelere kaçmaya zorlayan yaygın ihlaller ve zulümler yapmakla suçlanıyor.

Uluslararası Göç Örgütü'ne (IOM) göre, Aralık 2023'ün ortalarında HDK'nin El Cezire eyaletini ele geçirmesinin ardından 250 ila 300 bin arasında insan eyaletten kaçtı. Bunu Kikel'in HDK'den ayrılıp orduya katıldığını açıklamasının ardından yaşanan çatışmalar sonrası El Cezire'nin doğusunda yaşanan yerinden edilmeler izledi.



Husilere bağlı Zeynebiyat güçleri, Yemenli kadınları ‘savaş’ için seferberlik faaliyetlerine katılmaya zorluyor

 Husi kadın savaşçılar (X)
Husi kadın savaşçılar (X)
TT

Husilere bağlı Zeynebiyat güçleri, Yemenli kadınları ‘savaş’ için seferberlik faaliyetlerine katılmaya zorluyor

 Husi kadın savaşçılar (X)
Husi kadın savaşçılar (X)

Şarku’l Avsat'a bilgi veren kaynaklara göre Husiler, Gazze Şeridi'ni savunma ve füze gücü ile insansız hava araçlarını (İHA) destekleme bahanesiyle başkent Sana, Hacca ve İbb vilayetlerinden kaçırılan yüzlerce Yemenli kadın ve kızı seferberlik faaliyetlerine katılmaya, maddi ve ayni bağışta bulunmaya zorladı.

Kaynaklar, Husilerin ‘Fatımatü’z Zehra'nın doğum yıldönümü’ kutlamaları bağlamında Yemenli kadınları hedef almak ve onları ‘savaş çabaları’ için seferberlik faaliyetlerine katılmaya zorlamak amacıyla liderlerinin doğrudan talimatıyla onlarca kadın saha ekibi oluşturduğunu açıkladı.

Husilere bağlı Zeynebiyat güçleri ilk faaliyetlerini gerçekleştirmeye başladı. Sana ve kırsalında bir gün içerisinde mezhepçi bir karaktere sahip altı etkinlik düzenleyerek, kadınları bağış yapmaya ve oğullarını cephelere yollamaya çağırdılar.

SABA’nın haberine göre, Husilerin Sana'daki kadın komisyonu, füze gücü, deniz gücü ve İHA’ları destekleme bahanesiyle yaklaşık 100 bin dolar (Husilerin kontrolündeki bölgelerde bir dolar 530 Yemen riyaline denk geliyor) değerinde mali ve ayni bağıştan oluşan bir kadın konvoyuna öncülük etti.

Şarku’l Avsat'a konuşan Sana ve kırsalındaki çeşitli mahalle ve köylerde bulunan kadınlar, ‘Zeynebiyat’ın evlerine sürpriz ziyaretler yaparak, Gazze Şeridi'ni destekleme ve ABD ile İsrail saldırganlığına karşı durma bahanesiyle, Fatımatü’z Zehra'nın doğum yıldönümünü anma törenine aile üyeleriyle birlikte katılmalarını ve para ve mücevherlerini vermelerini istediklerini’ söyledi.

Bazı kadınlar, kadın ve kız çocuklarının seferberliği sırasında Husi kadın amirler tarafından kullanılan korkutma ve asgari haklardan mahrum bırakma tehditlerinden bahsetti.

Sana şehrinin el-Kaa mahallesinde yaşayan ev hanımı Ümmü Abdullah, kendisinin ve mahallesindeki diğer kadınların Husilerin ‘mezhepsel seferberlik’ ve gruba destek amaçlı bir etkinliğine katılmaya zorlandığını anlattı.

Ümmü Abdullah, Husilerin kadın etkinliklerini finanse etme bahanesiyle, görünüşte Gazze Şeridi ve Lübnan'ı desteklemek ve savaş çabalarını finanse etmek için nüfusun çoğunun maruz kaldığı zor yaşam ve maddi koşulları göz ardı ederek kadınlara yeni haraçlar dayatmasından duyduğu derin memnuniyetsizliği dile getirdi.

Husi kadın militanların saha hareketi, Yemen'in kuzeybatısındaki Hacca şehrini ve Eflah eş-Şam, Kuhlan eş-Şeref, Mabin, eş-Şağadira ve el-Mehabişa ilçelerini kapsıyor. Kadın komisyonu ve Zeynebiyat güçleri de aynı bahaneyle Yemen'in İbb vilayetinin çeşitli bölgelerindeki anneleri ve ev kadınlarını mezhepçilik ve bağış toplama kampanyalarıyla hedef almaya devam ediyor.

İbb'in ez-Zihar ilçesinde yaşayan ve Husilerin bir etkinliğine katılan Yemenli kadınlar, Husi liderlerini Filistin davasını ve bölgedeki insanların acı ve sıkıntılarını istismar etmek ve Yemenlilere dayattıkları bağışlardan büyük servet kazanmakla suçladı.

Husilerin kontrolü altındaki bölgelerde kadınları hedef alması, onlara karşı çeşitli suçlar ve ihlaller işlemeye devam ettiği bir döneme denk gelirken, uluslararası ve yerel örgütler bu ihlallerin durdurulması için insani yardım çağrısında bulunmaya devam ediyor.

Yemen Hak ve Özgürlükler Ağı yayınladığı bir raporda, Husilerin Eylül 2016 ile geçtiğimiz mart ayı arasında 18 vilayette Yemenli kadınlara karşı işlediği 10 bin 156 ihlali belgeledi.

Rapora göre Husiler, top atışı ve Katyuşa roketleriyle bombardıman, mayın ve EYP patlamaları, kasıtlı keskin nişancılık ve meskûn mahallerde gelişigüzel ateş açma gibi çeşitli şekillerde 2 bin 786 kadını öldürdü ve 4 bin 369 kadını da yaraladı.