Hamideti orduyu Hartum'dan çıkarma ve yeni yerleri ‘özgürleştirme’ sözü verdi

HDK Komutanı, güçlerinin Hartum ve El Cezire'de bazı bölgeleri kaybettiğini itiraf etti

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) çarşamba günkü konuşmasında Sudan'ın bir yol ayrımında olduğunu söyledi. (Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) çarşamba günkü konuşmasında Sudan'ın bir yol ayrımında olduğunu söyledi. (Şarku’l Avsat)
TT
20

Hamideti orduyu Hartum'dan çıkarma ve yeni yerleri ‘özgürleştirme’ sözü verdi

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) çarşamba günkü konuşmasında Sudan'ın bir yol ayrımında olduğunu söyledi. (Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) çarşamba günkü konuşmasında Sudan'ın bir yol ayrımında olduğunu söyledi. (Şarku’l Avsat)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Komutanı Korgeneral Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) dün yaptığı açıklamada, kuvvetlerini bir araya gelerek daha güçlü bir şekilde mücadele etmeye ve Sudan ordusu tarafından geçtiğimiz günlerde geri alınan önemli sivil ve askeri alanların kaybını önemsememeye çağırdı.

Hamideti, Sudan ordusunu Hartum'dan ‘kovma’ sözü vererek, kuvvetlerinin başkentte uğradığı başarısızlıkları dolaylı olarak ilk kez kabul etti.

Hamideti televizyonda nadiren yayınlanan konuşmalarından birinde, halkı ordunun başarılarını, el-Cili petrol rafinerisini ele geçirdiklerini ya da Hartum'un güneyindeki El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni'yi kontrol altına aldıklarını’ dikkate almamaya çağırdı.

HDK geçtiğimiz hafta, ordunun, Hartum'un kuzeyinde bulunan ve ülkenin en büyük petrol rafinerisi olan el-Cili'deki kuşatmayı kırdığı yönündeki açıklamasının ‘kamuoyunu yanıltmaya yönelik söylentilerden başka bir şey olmadığını’ vurguladı. Hamideti dün, ofisinden askeri üniformayla göründüğü videoda söylediği gibi, ordu personelinin Genel Komutanlık karargahından veya Muhabere Birliği kampından uzun süre yararlanmayacağına söz vererek, ‘onları kovmaya’ yemin etti.

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor, 29 Haziran 2019. (AP)Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Hartum'un batısındaki Omdurman'da destekçilerini selamlıyor, 29 Haziran 2019. (AP)

Daklu'nun eski müttefiklerinden Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan pazar günü Ordu Genel Komutanlığı karargahını teftiş etti. Nisan 2023'te patlak veren savaş boyunca Daklu kamuoyunun karşısına çıkmadı ve konuşmaları sosyal medyada dolaşan ses kayıtlarıyla sınırlı kaldı. Savaşın başında güçleri Hartum'un büyük bir bölümünü kontrol altına alarak güneye doğru ilerledi ve ordunun ocak ayında geri aldığı El Cezire eyaletini ve başkenti Vad Medeni'yi ele geçirdi. Ordu, Hartum'a bir saldırı başlattı ve HDK tarafından ele geçirilen başkentin kuzey kesimine girdi.

Askeri bir kaynağa göre çatışmalar dün, HDK'nin Kuzey Hartum'un doğusundaki son kalelerinden biri olan Kafuri mahallesinde devam etti. Daklu konuşmasında ‘Kuzey Hartum’da dört muharebe’ olduğunu açıkladı ve güçlerine zafer sözü verdi.

Eski ABD Başkanı Joe Biden görev süresi sona ermeden önce Burhan'a yaptırım uygulamıştı. Biden yönetimi Sudan ordusunu okullara, pazarlara, hastanelere saldırmakla ve gıda yoksunluğunu bir savaş silahı olarak kullanmakla suçladı. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre bu yaptırımlar Washington'un, güçleri ‘soykırım yapmakla’ suçlanan Daklu'ya yaptırım uygulamasından yaklaşık bir hafta sonra açıklandı.

Hamideti tehdit ediyor

HDK Komutanı konuşmasında yeni bir gerilim tehdidinde bulunarak şunları söyledi: “Belirli bölgeleri kurtarmak istiyoruz. Bu konuda daha fazla ayrıntı vermek istemiyorum. Saha komutanları sizi konu hakkında bilgilendirecek ve ben bunu medyada açıklamayacağım.” Hamideti, Burhan’a saldırmaya devam etti ve onu mevcut çıkmazdan henüz kurtulmadığı konusunda uyardı. “Burhan'a diyorum ki, tuzaktan, pusudan halen kurtulmuş değilsin” diyen Hamideti, Burhan ile yanındakileri yargılama sözü verdi.

Hamideti konuşmasının devamında, El Cezire'deki el-Kenabi katliamını ve güneylilerin öldürülmesini kınayarak şunları söyledi: “Bu yeni bir şey değil, 50 yıldan fazla bir süredir milyonlarca kişiyi öldürdüler... Güneylilerle savaşıyorlar. Güney Sudanlı kardeşlerimizden, size benzeyen ve sizin de onlara benzediğiniz Sudan halkı adına, sizin acınızı hisseden ve sizin de onların acısını hissettiğiniz Sudan halkı adına özür diliyoruz.”

Sudan İslami Hareketi Genel Sekreteri Ali Karti (Getty Images)Sudan İslami Hareketi Genel Sekreteri Ali Karti (Getty Images)

Konuşmasında İslami Hareket Genel Sekreteri Ali Karti'den de bahseden Hamideti, “Onu takip ediyoruz ve liderleri Ahmed Harun ve Usame Abdullah ile birlikte Omdurman'ın kuzeyindeki Vadi Seyyidna'da nerede yaşadığını biliyoruz” dedi.

Hamideti daha önce de devrik İslamcı örgütün birinci dereceden liderlerinden oluşan aynı grubu mevcut ordu liderleriyle ittifak yapmakla ve Nisan 2023'te ülkede savaş çıkarmayı birlikte planlamakla suçlamıştı. HDK Komutanı birliklerine morallerini yüksek tutmalarını tavsiye ederek, Hartum, Kuzey Hartum ve Omdurman'daki muharebelerde elde ettikleri zaferleri hatırlattı.

Hamideti, sahadaki güçlerine eski rejim kalıntılarının, Ordu Karargahı’nı yeniden ele geçirdikleri yönündeki propagandalarına kulak asmamaları çağrısında bulunarak, “Bundan hoşlanmayacaklar… Sizden alınanları değil, yeni yerleri kurtarmayı düşünmenizi istiyorum” ifadelerini kullandı.



Sudan-Kenya anlaşmazlığı tırmanıyor... Port Sudan büyükelçisini geri çekti

18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)
18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)
TT
20

Sudan-Kenya anlaşmazlığı tırmanıyor... Port Sudan büyükelçisini geri çekti

18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)
18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)

Sudan hükümeti, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) ve bazı siyasi güçlerin toplantısına ev sahipliği yapması ve paralel bir hükümet kurmayı amaçlayan kuruluş tüzüğünün imzalanmasını protesto etmek amacıyla Kenya'daki büyükelçisini geri çektiğini açıkladı. Sudan, Kenya’dan çay ithalatını durdurmak da dahil olmak üzere ekonomik tedbirler de alma sözü verdi.

Nairobi, Port Sudan'daki ordu yanlısı hükümete paralel bir “barış hükümeti” kurmak amacıyla HDK, siyasi ve sivil güçlerle başta Fadlullah Burma Nasır liderliğindeki Ulusal Ümmet Partisi ve Abdulaziz el- Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey olmak üzere silahlı hareketler arasında Sudan Kurucu İttifakının imzalanmasına tanıklık etti.

 Kenya Devlet Başkanı William Ruto, doğu ve güney Afrika liderlerinin ortak zirvesinde (Arşiv - EPA)Kenya Devlet Başkanı William Ruto, doğu ve güney Afrika liderlerinin ortak zirvesinde (Arşiv - EPA)

Bugün bir basın toplantısı düzenleyen Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Hüseyin el Emin, hükümetinin Afrika Birliği ve diğer uluslararası örgütlere bir muhtıra sunacağını ve “bu organların Sudan'ın iç işlerine karıştığı için Nairobi'ye karşı önlem almasını” beklediğini belirtti.

Sudanlı diplomat, Kenya Devlet Başkanı William Ruto'yu, “Hızlı Destek” komutanı Muhammed Hamdan Daklu (Hemdeti) ile “Kenya üzerinden altın kaçakçılığı yapmak ve milisleri destekleyen ülkelere ihraç etmek gibi” “ekonomik ortaklıkları” sürdürmek için savaşın patlak başlamasından bu yana Sudan ordusuna karşı “milisleri” desteklemekle suçladı.

Sudan dünyada Kenya'dan çay ithal eden onuncu, Afrika'da ise ikinci ülke konumunda.

Sudanlı yetkili, cumartesi günü Nairobi'de imzalanan “siyasi sözleşmeyi” “yazıldığı mürekkebe değmez ve ölü doğdu” nitelemesi ise tanımladı.

 Hızlı Destek Kuvvetleri komutan yardımcısı Abdurrahim Daklu (AP)Hızlı Destek Kuvvetleri komutan yardımcısı Abdurrahim Daklu (AP)

Eski Cibuti Dışişleri Bakanı'nın Afrika Birliği Komisyonu başkanlığını üstleneceğine dair iyimserliğini dile getiren el-Emin, onun varlığının Sudan'ın kıta örgütüne üyeliğinin dondurulmasının kaldırılmasına katkıda bulunmasını beklediğini ifade etti. El Emin “Ona Afrika Birliği'nde reform yapılması yönündeki umudumuzu içeren bir mesaj gönderdik, kendisinden olumlu bir adım bekliyoruz" dedi.

Paralel hükümetin kurulmasının Sudan'ın bölünmesine ve Güney Sudan'ın ayrılması senaryosunun tekrarlanmasına yol açacağını göz ardı ederek şunları söyledi: “Bu hareket birçok tarafça kınandı. Demir Devlet nerede kurulacak, bu insanların kontrol ettikleri bölgelerde bir kuluçka makinesi bile yok.”

 Sudan Halk Kurtuluş Hareketi lideri Abdülaziz el-Hilu (SPLM web sitesi)Sudan Halk Kurtuluş Hareketi lideri Abdülaziz el-Hilu (SPLM web sitesi)

Enformasyon Bakanı ise herhangi bir ülkenin Sudan'ın işlerine karışmasına fırsat vermeyecekleri sözünü vererek, “Paralel bir hükümet kurma girişiminde herhangi bir tehlike görmüyoruz” dedi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf geçen ay Nairobi'yi ziyaret etmiş ve iki ülke arasındaki gerilimi azaltmak için Başkan William Ruto ile görüşmüştü. Ancak Nairobi'nin Sudan Kurucu Koalisyon belgesinin imzalanması için yapılan toplantılara ev sahipliği yapmasının ardından ilişkiler yeniden yüksek gerilime döndü.