Sudan-Kenya anlaşmazlığı tırmanıyor... Port Sudan büyükelçisini geri çekti

Afrika Birliği'ne şikâyet... ve dondurulan üyeliğin geri verilmesi umudu

18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)
18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)
TT

Sudan-Kenya anlaşmazlığı tırmanıyor... Port Sudan büyükelçisini geri çekti

18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)
18 Şubat 2025 tarihinde Nairobi'de çekilen fotoğraf Sudan'da paralel bir hükümet kuran Sudanlı siyasi ve askeri grupların temsilcilerini gösteriyor (DPA)

Sudan hükümeti, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) ve bazı siyasi güçlerin toplantısına ev sahipliği yapması ve paralel bir hükümet kurmayı amaçlayan kuruluş tüzüğünün imzalanmasını protesto etmek amacıyla Kenya'daki büyükelçisini geri çektiğini açıkladı. Sudan, Kenya’dan çay ithalatını durdurmak da dahil olmak üzere ekonomik tedbirler de alma sözü verdi.

Nairobi, Port Sudan'daki ordu yanlısı hükümete paralel bir “barış hükümeti” kurmak amacıyla HDK, siyasi ve sivil güçlerle başta Fadlullah Burma Nasır liderliğindeki Ulusal Ümmet Partisi ve Abdulaziz el- Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey olmak üzere silahlı hareketler arasında Sudan Kurucu İttifakının imzalanmasına tanıklık etti.

 Kenya Devlet Başkanı William Ruto, doğu ve güney Afrika liderlerinin ortak zirvesinde (Arşiv - EPA)Kenya Devlet Başkanı William Ruto, doğu ve güney Afrika liderlerinin ortak zirvesinde (Arşiv - EPA)

Bugün bir basın toplantısı düzenleyen Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Hüseyin el Emin, hükümetinin Afrika Birliği ve diğer uluslararası örgütlere bir muhtıra sunacağını ve “bu organların Sudan'ın iç işlerine karıştığı için Nairobi'ye karşı önlem almasını” beklediğini belirtti.

Sudanlı diplomat, Kenya Devlet Başkanı William Ruto'yu, “Hızlı Destek” komutanı Muhammed Hamdan Daklu (Hemdeti) ile “Kenya üzerinden altın kaçakçılığı yapmak ve milisleri destekleyen ülkelere ihraç etmek gibi” “ekonomik ortaklıkları” sürdürmek için savaşın patlak başlamasından bu yana Sudan ordusuna karşı “milisleri” desteklemekle suçladı.

Sudan dünyada Kenya'dan çay ithal eden onuncu, Afrika'da ise ikinci ülke konumunda.

Sudanlı yetkili, cumartesi günü Nairobi'de imzalanan “siyasi sözleşmeyi” “yazıldığı mürekkebe değmez ve ölü doğdu” nitelemesi ise tanımladı.

 Hızlı Destek Kuvvetleri komutan yardımcısı Abdurrahim Daklu (AP)Hızlı Destek Kuvvetleri komutan yardımcısı Abdurrahim Daklu (AP)

Eski Cibuti Dışişleri Bakanı'nın Afrika Birliği Komisyonu başkanlığını üstleneceğine dair iyimserliğini dile getiren el-Emin, onun varlığının Sudan'ın kıta örgütüne üyeliğinin dondurulmasının kaldırılmasına katkıda bulunmasını beklediğini ifade etti. El Emin “Ona Afrika Birliği'nde reform yapılması yönündeki umudumuzu içeren bir mesaj gönderdik, kendisinden olumlu bir adım bekliyoruz" dedi.

Paralel hükümetin kurulmasının Sudan'ın bölünmesine ve Güney Sudan'ın ayrılması senaryosunun tekrarlanmasına yol açacağını göz ardı ederek şunları söyledi: “Bu hareket birçok tarafça kınandı. Demir Devlet nerede kurulacak, bu insanların kontrol ettikleri bölgelerde bir kuluçka makinesi bile yok.”

 Sudan Halk Kurtuluş Hareketi lideri Abdülaziz el-Hilu (SPLM web sitesi)Sudan Halk Kurtuluş Hareketi lideri Abdülaziz el-Hilu (SPLM web sitesi)

Enformasyon Bakanı ise herhangi bir ülkenin Sudan'ın işlerine karışmasına fırsat vermeyecekleri sözünü vererek, “Paralel bir hükümet kurma girişiminde herhangi bir tehlike görmüyoruz” dedi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf geçen ay Nairobi'yi ziyaret etmiş ve iki ülke arasındaki gerilimi azaltmak için Başkan William Ruto ile görüşmüştü. Ancak Nairobi'nin Sudan Kurucu Koalisyon belgesinin imzalanması için yapılan toplantılara ev sahipliği yapmasının ardından ilişkiler yeniden yüksek gerilime döndü.



Uluslararası Ceza Mahkemesi el Faşir'deki olayları soruşturuyor

Darfur bölgesinde Tavila kasabasındaki bir kampta el Faşir'den yerinden edilen kadınlar ve çocuklar dün (AP)
Darfur bölgesinde Tavila kasabasındaki bir kampta el Faşir'den yerinden edilen kadınlar ve çocuklar dün (AP)
TT

Uluslararası Ceza Mahkemesi el Faşir'deki olayları soruşturuyor

Darfur bölgesinde Tavila kasabasındaki bir kampta el Faşir'den yerinden edilen kadınlar ve çocuklar dün (AP)
Darfur bölgesinde Tavila kasabasındaki bir kampta el Faşir'den yerinden edilen kadınlar ve çocuklar dün (AP)

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcıları dün, Sudan'da Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Batı Sudan'ın Darfur bölgesindeki son ordu kalesi olan el Faşir'in kontrolünü ele geçirmesinin ardından, bazıları savaş suçu teşkil edebilecek toplu katliam ve tecavüz iddialarına ilişkin kanıt topladıklarını açıkladı.

UCM, BM Güvenlik Konseyi'nin 2023'te başlayan iç savaştan çok önce, davayı ilk kez gündeme getirdiği 2005 yılından bu yana Darfur'da işlenen soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suç iddialarını araştırıyor.

Savcıların yaptıkları açıklamada, "Devam eden soruşturma kapsamında, ofisimiz el Faşir'deki iddia edilen suçlarla ilgili olarak gelecekteki kovuşturmalarda kullanılmak üzere ilgili delilleri korumak ve toplamak amacıyla acil adımlar atıyor" denildi. Uzmanlar ise bildirilen şiddetin Darfur'daki önceki olayların izlerini taşıdığını ifade etti.


Trump: Nijerya'daki Hristiyanlar 'varoluşsal bir tehdit' ile karşı karşıya

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
TT

Trump: Nijerya'daki Hristiyanlar 'varoluşsal bir tehdit' ile karşı karşıya

ABD Başkanı Donald Trump (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump, dün sağcı siyasi müttefiklerinin "Hristiyanlara yönelik soykırım" iddialarını desteklemesi üzerine, Nijerya'daki Hristiyanların "varoluşsal bir tehdit" ile karşı karşıya olduğu konusunda uyardı.

Son aylarda, Nijerya'daki "Hristiyan soykırımı" ve "zulüm" hakkındaki sosyal medya paylaşımları, ABD ve Avrupa'daki aşırı sağcılar arasında yankı buldu.

Afrika'nın en kalabalık ülkesi, uzmanların hem Hristiyanların hem de Müslümanların ayrım gözetmeksizin öldürülmesine yol açtığını söylediği çatışmalarla boğuşuyor.

Ancak Trump'a göre, "Hristiyanlık Nijerya'da varoluşsal bir tehditle karşı karşıya."

Cumhuriyetçi başkan, Truth Social platformunda yaptığı bir paylaşımda, iddialarını destekleyecek herhangi bir kanıt sunmadan, "binlerce Hristiyan öldürülüyor ve bu toplu katliamdan aşırılık yanlıları sorumlu" ifadelerini kullandı.

Trump, Nijerya'yı Dışişleri Bakanlığı'nın "din özgürlüğünü ciddi şekilde ihlal eden" ülkeler için kullandığı "özellikle endişe verici ülke" olarak nitelendirdiğini de ifade etti.

Nijerya, çoğunluğu Müslüman olan kuzey ve çoğunluğu Hristiyan olan güney arasında neredeyse eşit olarak bölünmüştür.

Kuzeydoğu, 15 yıldan uzun süredir Boko Haram'ın elinde şiddet olaylarına maruz kalmış, bu da 40 binden fazla kişinin ölümüne ve iki milyon kişinin yerinden edilmesine yol açmıştır.

Kuzeybatıda, "haydut" olarak bilinen çeteler köylere baskın düzenleyerek bölge sakinlerini öldürüp kaçırmaktadır.

Orta Nijerya ayrıca, çoğunluğu Müslüman olan çobanlar ile Hristiyan çiftçiler arasında sık sık çatışmalara sahne olmaktadır. Bu da şiddete dini bir boyut kazandırmaktadır. Ancak uzmanlar, toprak anlaşmazlıklarının temel olarak nüfus artışından kaynaklandığını belirtmekteler.

Trump'ın Arap ve Afrika işlerinden sorumlu kıdemli danışmanı Massad Boulos ekim ayı ortasında, "Boko Haram ve DEAŞ, Hristiyanlardan daha fazla Müslüman öldürüyor" demişti.

Şarku’l Avsat’ın ACLED Kriz İzleme Merkezi'nden aktardığına göre veriler, 2020-2025 yılları arasında Hristiyanları hedef alan en az 389 şiddet olayı yaşandığını ve bunlardan en az 318'inin öldüğünü gösteriyor.

Aynı dönemde Müslümanlara yönelik 197 şiddet saldırısı, 400'den fazla kişinin ölümüne yol açtı.

Trump'ın açıklamaları, lobi gruplarının Nijeryalı ayrılıkçıların davasını aktif olarak desteklediği bir dönemde geldi.

Yabancı lobi şirketlerini düzenleyen kurallar kapsamında yayınlanan belgelere göre sürgündeki Biafra Cumhuriyeti hükümetini temsil eden Moran Global Strategies, mart ayında ABD Kongre üyelerine Nijerya'daki "Hristiyanlara yönelik zulüm" konusunda uyarıda bulunan bir mektup yazdı.

Biafra, 1967'de bağımsızlığını ilan eden ve 1970'e kadar süren kanlı bir iç savaşı başlatan, doğu Nijerya'da kısa ömürlü bir ayrılıkçı devletin adıydı.


Yemen, Husilere gelişmiş kimyasal sevkiyatını engelledi

Husilere askeri amaçlı kaçırılan kimyasal sevkiyatının bir kısmı (hükümet medyası)
Husilere askeri amaçlı kaçırılan kimyasal sevkiyatının bir kısmı (hükümet medyası)
TT

Yemen, Husilere gelişmiş kimyasal sevkiyatını engelledi

Husilere askeri amaçlı kaçırılan kimyasal sevkiyatının bir kısmı (hükümet medyası)
Husilere askeri amaçlı kaçırılan kimyasal sevkiyatının bir kısmı (hükümet medyası)

Yemen Ulusal Direniş Güçleri, Donanma, İstihbarat Birimi ve Sahil Güvenlik ile iş birliği yaparak, Bab el-Mendeb Boğazı'ndaki Husilere gelişmiş kimyasal ve askeri teçhizat sevkiyatını engelledi.

Isıya dayanıklılık ve füze ve insansız hava aracı (İHA) yapılarının yalıtımında kullanılan "fenol + formaldehit" adlı bir polimer bileşiğinden 24 varil ve radar izlerini azaltmak için kullanılan türevleri ele geçirdiler. Ayrıca, koruyucu giysiler, maskeler ve diğer askeri teçhizata da el koydular; bu gelişme, Husi kontrolündeki bölgelerde askeri üretim atölyelerinin varlığını gösteriyor.

Yemen askeri medyası, ortak bir devriyenin, İran Devrim Muhafızları tarafından işletilen kaçakçılık şebekeleriyle bağlantılı olduğundan şüphelenilen ahşap bir tekne hakkında kesin istihbarat aldığını bildirdi. Devriye, tekneyi durdurdu ve kargonun inceleme ve soruşturulması için güvenli bir yere çekti.

Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-İryani, operasyonun "İran'ın Yemen'deki projesine bir darbe daha" olduğunu ve Devrim Muhafızları'nın bölge güvenliğini tehdit eden askeri teçhizat kaçakçılığına karıştığının kanıtı olduğunu belirtti.