عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA Afrika

Madagaskar Devlet Başkanı: "Darbe" girişimi sürüyor

Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da gösteriler sırasında protestocular bir askeri aracın yanından geçiyor (Reuters)
Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da gösteriler sırasında protestocular bir askeri aracın yanından geçiyor (Reuters)
TT
TT

Madagaskar Devlet Başkanı: "Darbe" girişimi sürüyor

Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da gösteriler sırasında protestocular bir askeri aracın yanından geçiyor (Reuters)
Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da gösteriler sırasında protestocular bir askeri aracın yanından geçiyor (Reuters)

Madagaskar Cumhurbaşkanlığı bugün yaptığı açıklamada, Afrika ülkesinde "yasadışı ve zorla iktidarı ele geçirme" girişiminin sürdüğünü, ancak herhangi bir kanıt sunulmadığını belirtti. Bu açıklama, askerlerin geçen ay başlayan protesto hareketine katılmasından bir gün sonra geldi.

Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina yaptığı açıklamada, "Cumhurbaşkanlığı, ulusu ve uluslararası toplumu, Anayasa ve demokratik ilkelere aykırı olarak, şu anda ulusal topraklarda yasadışı ve zorla iktidarı ele geçirme girişiminin devam ettiği konusunda bilgilendirmek ister" ifadelerini kullandı.

 Madagaskar Devlet Başkanı Andry Rajoelina 6 Ekim 2025 (Reuters)Madagaskar Devlet Başkanı Andry Rajoelina 6 Ekim 2025 (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre, Antananarivo yakınlarındaki CAPSAT (İdari ve Teknik Personel Birliği) askeri birliği, protestoculara karşı itaatsizlik ve “ateş etmeme” çağrısı yaptıktan sonra askerler dün Madagaskar'ın başkentindeki binlerce protestocuya katıldı.

Bu çağrı, aynı üssün 2009 yılında, mevcut Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina'yı iktidara getiren halk ayaklanması sırasında yaptığı isyanı hatırlatıyor.

Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da elektrik kesintilerine karşı düzenlenen gösterilerde protestocular slogan atıyor (Reuters)Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da elektrik kesintilerine karşı düzenlenen gösterilerde protestocular slogan atıyor (Reuters)

Antananarivo dün, 25 Eylül'de başlayan protestoların en büyüğü olan, Z Kuşağı hareketinin su ve elektrik kesintilerini protesto etmek için çağrıda bulunduğu gösterilere tanık oldu. Gösteriler daha sonra rejimin devrilmesi çağrılarına dönüştü.

Askerler, kalabalığın tezahüratları eşliğinde göstericilere katıldı ve yürüyüşün başkentte belediye binası önündeki 13 Mayıs Meydanı'na doğru devam etmesini sağladı.

Başkent Antananarivo'daki protestolar sırasında bir protestocu Madagaskar bayrağı elinde bir askeri aracın üzerine çıkıyor (Reuters)Başkent Antananarivo'daki protestolar sırasında bir protestocu Madagaskar bayrağı elinde bir askeri aracın üzerine çıkıyor (Reuters)

Dün akşam, yeni Başbakan Rufin Zavisambo, "kararlı " hükümetin gençler, sendikalar ve ordu da dahil olmak üzere tüm güçlerle iş birliği yapmaya ve onları dinlemeye hazır olduğunu vurguladı.

Birleşmiş Milletler'e göre, protestoların 25 Eylül'de başlamasından bu yana en az 22 kişi öldü ve 100'den fazla kişi yaralandı. Ancak Cumhurbaşkanı Rajoelina, "vandallar ve yağmacılar" olarak nitelendirdiği sadece 12 kişinin öldüğünü söyledi.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA Afrika

Dış güçler Sudan'daki iç savaşa nasıl etki ediyor?

İç savaşın pençesindeki Sudan'da 25 milyondan fazla kişi yardıma muhtaç (Reuters)
İç savaşın pençesindeki Sudan'da 25 milyondan fazla kişi yardıma muhtaç (Reuters)
TT
TT

Dış güçler Sudan'daki iç savaşa nasıl etki ediyor?

İç savaşın pençesindeki Sudan'da 25 milyondan fazla kişi yardıma muhtaç (Reuters)
İç savaşın pençesindeki Sudan'da 25 milyondan fazla kişi yardıma muhtaç (Reuters)

Sudan'da orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmalarda yaşanan Faşir katliamının yankıları sürerken, Afrika ülkesi yabancı devletlerin sömürüsüne açık hale geliyor. 

CNN'in analizinde, yabancı ülkelerin Sudan'daki iç savaşta oynadığı roller masaya yatırıldı.

Suudi Arabistan iç savaşın sonlanması için ABD'yle arabuluculuk çalışması yürütüyor. Ancak haberde, Riyad yönetiminin gizlice Sudan ordusunu desteklediği iddiaları paylaşılıyor. Suudi Arabistan ise taraflara eşit mesafede yaklaştığını savunuyor.

General Abdülfettah Burhan'la işbirliği yapan Muhammed Hamdan Dagalo, Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soykırımla suçladığı Ömer el Beşir'i 2019'da devirmişti. Halihazırda süren iç savaştaysa Burhan'a bağlı ordu ve Dagalo'ya bağlı HDK birbirleriyle çatışıyor.

Analizde, Mısır'ın da Beşir'in devrilmesi sürecinde Burhan ve Dagalo'ya destek verdiği anımsatılıyor. Ancak Kahire yönetiminin iç savaşta Dagalo karşıtı bir konum alarak Sudan ordusunu desteklemeye başladığına işaret ediliyor. 

"Hemdeti" diye de bilinen HDK komutanı Dagalo, Mısır'ın orduya silah sattığını savunmuş, Kahire ise iddiaları yalanlamıştı. 

CNN, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) HDK'ye silah sattığına dair iddiaları da hatırlatıyor. 

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi'nin geçen haftaki raporunda, HDK'nin terör örgütü ilan edilmesi istenmişti. Ayrıca aynı raporda BAE'nin silah satışlarıyla "çatışmaları körüklediği ve bundan kâr elde ettiği" savunulmuştu. BAE ise iddiaları defalarca yalanlamıştı. 

Ukrayna'yla savaşı sürdüren Rusya'nın Sudan'daki çatışmaya müdahil olarak Afrika'daki nüfuzunu geliştirmek istediği de yazılıyor. 

Rus paralı asker şirketi Wagner'in Suriye, Libya ve Orta Afrika Cumhuriyeti üzerinden Dagalo'nun milislerine füze sattığı öne sürülmüştü. Diğer yandan Kremlin'in de Burhan'la görüştüğü ve Kızıldeniz'e erişim için bir liman projesi üzerine çalışıldığı aktarılıyor.

ABD'deki Georgetown Üniversitesi'nden Khalil al-Anani, yıllardır süren şiddet olaylarının Sudan'ı zayıflatarak kaosa sürüklediğine dikkat çekiyor. Akademisyen, olaylara müdahil olan ülkelerin tarafsızlığını koruyamayacağını savunuyor: 

Sudan çatışmasında tarafsız bir aktörün olmadığını düşünüyorum. Her tarafın kendi hedefleri var, herkes çıkarlarını korumak için olaylara müdahale ediyor. Sudan'ı kontrol etmek, tüm Sahraaltı bölgesinde nüfuz sahibi olmak demek.

Sudan iç savaşı

Ordunun başındaki General Burhan, Sudan'ı fiili olarak yönetirken General Dagalo ise 100 bin kişilik paramiliter kuvvet HDK'nin başında.

Ülkeyi sivil yönetime döndürme ve HDK'yi ordu bünyesine dahil etme süreci nedeniyle iki general anlaşmazlığa düşmüş, 2023'te yeniden iç savaş patlak vermişti. 

Faşir'de geçen ay yaşanan katliam da dünya gündemine oturmuştu. Sudan Silahlı Kuvvetleri'nden yapılan açıklamada, ülkenin batısındaki Darfur bölgesinin en büyük kenti Faşir'de HDK milislerinin en az 2 bin sivili katlettiği bildirilmişti.

HDK Komutanı Dagalo da saldırılarda bazı "suiistimallerin" yaşandığını itiraf etmiş, olaylarla ilgili inceleme başlatıldığını duyurmuştu. Türkiye başta olmak üzere birçok ülke katliamı kınamıştı.

Independent Türkçe, CNN, Guardian

ARAP DÜNYASI

Tunus: Muhalefet, tutuklu bir politikacı ile dayanışma amacıyla açlık grevine başladı

İnsan hakları aktivistleri, Tunus'un güneydoğusundaki Bli sivil hapishanesinin dışında, tutuklu aktivist Cevher Bin Mübarek'in serbest bırakılması için toplandı, (AFP)
İnsan hakları aktivistleri, Tunus'un güneydoğusundaki Bli sivil hapishanesinin dışında, tutuklu aktivist Cevher Bin Mübarek'in serbest bırakılması için toplandı, (AFP)
TT
TT

Tunus: Muhalefet, tutuklu bir politikacı ile dayanışma amacıyla açlık grevine başladı

İnsan hakları aktivistleri, Tunus'un güneydoğusundaki Bli sivil hapishanesinin dışında, tutuklu aktivist Cevher Bin Mübarek'in serbest bırakılması için toplandı, (AFP)
İnsan hakları aktivistleri, Tunus'un güneydoğusundaki Bli sivil hapishanesinin dışında, tutuklu aktivist Cevher Bin Mübarek'in serbest bırakılması için toplandı, (AFP)

Nahda Hareketi Lideri Raşid el-Gannuşi'nin de aralarında bulunduğu Tunuslu önde gelen muhalif isimler, dokuz gündür açlık grevinde olan ve sağlık durumunun ciddi şekilde kötüleştiğini söyledikleri tutuklu siyasetçiyle dayanışma amacıyla açlık grevine başlayacaklarını duyurdu.

Gözaltına alınan siyasi aktivist Cevher Bin Mübarek (Şarku'l Avsat)Tutuklu siyasi aktivist Cevher Bin Mübarek (Şarku'l Avsat)

Tunus'un ana muhalefet koalisyonu olan Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin kurucu ortaklarından Cevher Bin Mübarek, Şubat 2023'ten beri tutukluluğunu protesto etmek için geçen hafta yiyecek, su ve ilaç talebini reddederek açlık grevine başladı. Nisan ayında, insan hakları örgütleri tarafından eleştirilen toplu bir davada "devlet güvenliğine karşı komplo kurmak" ve "terör örgütüne üye olmak" suçlamalarıyla 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre Bin Mübarek'in ailesi ve muhalefetteki Nahda ve Cumhuriyetçi partilerin liderleri greve katılacaklarını açıkladı. Bin Mübarek'in babası, deneyimli aktivist İzzeddin Hazgui, Tunus'ta düzenlediği basın toplantısında, "Cevher'in durumu endişe verici ve sağlığı kötüleşiyor" diyerek, "Ailesi olarak yarın dayanışma açlık grevine başlayacağız" ifadelerini kullandı. Ancak hangi akrabalarının eyleme katılacağını belirtmedi. Hazgui, "Aktivistler olarak (Cumhurbaşkanı) Kays Said'i affetmeyeceğiz" dedi. İnsan hakları grupları daha önce, Cumhurbaşkanı Said'in Temmuz 2021'de iktidara gelmesinden bu yana Tunus'ta sivil özgürlüklerde keskin bir düşüş yaşandığı konusunda uyarıda bulunmuş ve eleştiride bulunanların çoğu hapse atılmıştı.

Raşid Gannuşi, Bin Mübarek'le dayanışma amacıyla açlık grevine başladığını duyurdu (EPA)Raşid Gannuşi, Bin Mübarek'le dayanışma amacıyla açlık grevine başladığını duyurdu (EPA)

Uzun bir hapis cezasına çarptırılan 84 yaşındaki Gannuşi, resmi Facebook sayfasından yaptığı paylaşımda açlık grevine katıldığını duyurdu. Gannuşi, açlık grevinin Bin Mübarek’i desteklemeyi ve "yargı bağımsızlığını ve özgürlükleri savunmayı" amaçladığını belirtti. 2023'ten beri hapiste olan Gannuşi, "yasadışı yabancı fonlama" ve "devlet güvenliğine karşı komplo" da dahil olmak üzere çeşitli suçlamalarla 37 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Gannuşi, bağımsızlığı olmayan ve yalnızca Said'in emirlerini yerine getiren yargıçlarla karşı karşıya gelmeyeceğini söyleyerek, tüm davalarda mahkemeye çıkmayı reddetti. Merkez Cumhuriyetçi Parti'nin tutuklu genel sekreteri Issam Chebbi de dün açlık grevine başladığını duyurdu. Parti lideri Wissam Sghaier, bazı parti üyelerinin greve katılacağını belirterek, parti genel merkezinin "oturma eylemi için açık olduğunu ve yarın sabah saat 8:00'de greve başlayacağımızı" vurguladı.

Cevher Bin Mübarek'in birkaç yakını ve Tunus İnsan Hakları Birliği'nden bir heyet, Bin Mübarek'in tutulduğu Tunus'un güneydoğusunda Bli'deki sivil cezaevini ziyaret ederek "sağlığında ciddi bir bozulma" olduğunu bildirdi. Serbest bırakılmasını talep etmek için cezaevi yakınında büyük bir kalabalık toplandı. Tunus İnsan Hakları Birliği, Bin Mübarek'i açlık grevini sonlandırmaya ikna etmek için "çok sayıda girişimde" bulunulduğunu, ancak kendisinin "reddettiğini ve kendisine yönelik adaletsizlik düzeltilene kadar greve devam etme kararlılığını" dile getirdiğini bildirdi. Çarşamba günü cezaevi yetkilileri, Bin Mübarek'in adını vermeden, açlık grevi sonucunda herhangi bir tutuklunun sağlık durumunun kötüleştiğini yalanlayan bir açıklama yayınladı.

Hapishanelerdeki açlık grevleri, Tunus'taki muhalefet liderlerinin çoğunun hapiste olduğu ve muhalefet partilerinin Cumhurbaşkanı Said'i Tunus'u "açık hava hapishanesine" çevirmekle ve yargıyı "otoriter yönetimi" pekiştirmek için kullanmakla suçladığı bir dönemde gerçekleşiyor. Said ise iddiaları kesin bir dille reddediyor.

DÜNYA Afrika

Tigray Halk Kurtuluş Cephesi, Etiyopya hükümetinin insansız hava aracı saldırılarını kınadı

Bölge 2020-2022 yılları arasında kanlı bir savaşa tanık oldu (Reuters)
Bölge 2020-2022 yılları arasında kanlı bir savaşa tanık oldu (Reuters)
TT
TT

Tigray Halk Kurtuluş Cephesi, Etiyopya hükümetinin insansız hava aracı saldırılarını kınadı

Bölge 2020-2022 yılları arasında kanlı bir savaşa tanık oldu (Reuters)
Bölge 2020-2022 yılları arasında kanlı bir savaşa tanık oldu (Reuters)

Kasım 2020 ile Kasım 2022 arasında Etiyopya federal ordusuna karşı kanlı bir savaş yürüten Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF), dün akşam Etiyopya'nın kuzeyindeki bölgede gerçekleşen insansız hava aracı (İHA) saldırılarını kınayarak, Addis Ababa hükümetini saldırıları gerçekleştirmekle suçladı.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) yaptığı açıklamada, saldırıların Tigray güçleri ve yerel halk arasında can kaybına yol açtığını belirtti. TPLF, görevden alınmadan önce yaklaşık 30 yıl boyunca Etiyopya'yı yönetti. Afrika Birliği'ne göre, Tigray'daki savaş iki yılda en az 600 bin can aldı.

Addis Ababa ile Tigray bölgesi arasında yeniden gerginlik yaşanırken, federal hükümete bağlı Afar bölgesi yetkilileri, Tigray güçlerinin köyleri ele geçirip "sivilleri bombaladığını" duyurdu. Bu, ülkeyi saran iç karışıklığın bir başka göstergesiydi. Afar bölge yönetimi tarafından çarşamba günü yapılan bir açıklamada, Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nin (TPLF) Eritre ve Cibuti sınırındaki "Afar bölgesine girdiği" ifade edildi.

Açıklamada, saldırgan güçlerin "altı köyü zorla ele geçirdiği ve sivilleri havan ve ağır toplarla bombaladığı" belirtildi. Tigray bölgesindeki geçici yetkililer, perşembe günü komşu Afar bölgesine saldırı iddiasının "temelsiz" olduğunu belirtti. Tigray yetkilileri, "Bu iddia asılsızdır... Afar sınırları ihlal edilmemiştir" diyerek, iddiayı "Tigray halkına kasıtlı olarak zarar vermeyi amaçlayan kötü niyetli bir komplo" olarak nitelendirdi.