Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi bugün yaptığı açıklamada, Mısır'ın su konusunda ciddi zorluklarla karşı karşıya olduğunu ve bu durumun su ihtiyacının yüzde 98'inden fazlasını Nil Nehri'nden karşılayan 100 milyondan fazla Mısırlının hayatını etkilediğini söyledi.
Sisi, 8. Kahire Su Haftası'nın açılış oturumunda yayınlanan video konuşmasında, Mısır'ın yıllık yağış miktarının 1,3 milyar metreküpten fazla olmaması ve kişi başına düşen yıllık su miktarının yaklaşık 500 metreküp olması nedeniyle, küresel susuzluk sınırının yarısı kadar olan su kıtlığı yaşayan ülkeler arasında yer aldığını açıkladı.
Mısır Cumhurbaşkanı, ülkesinin Etiyopya ile 14 yıl süren zorlu müzakereler boyunca adil bir diplomatik yol izlediğini ve bu süre zarfında Büyük Etiyopya Hedasi (Rönesans) Barajı konusunda tüm tarafların çıkarlarını gözeten ve haklar ile yükümlülükler arasında denge kuran bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varmak için samimi çabalar gösterdiğini belirtti.
Büyük Etiyopya Hedasi (Rönesans) Barajı (AFP)
Mısır’ın Etiyopya'nın belirlediği hedefleri karşılayan birkaç ‘mantıklı teknik alternatif’ sunduğunu söyleyen Sisi, “Ancak bu çabalar, siyasi irade eksikliği ve bir gerçeği dayatma girişimi ile açıklanabilecek uzlaşmazlıkla karşılandı” dedi.
Sisi, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Etiyopya, son birkaç gün içinde barajın disiplinsiz yönetimi nedeniyle, Nil havzasının aşağısında kalan ülkelere herhangi bir bildirimde bulunmadan ve bu ülkelerle koordinasyon kurmadan düzensiz su akışı gerçekleştirerek zarar verdi.”
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed, geçtiğimiz ağustos ayında Nil Nehri üzerine inşa edilen Büyük Etiyopya Rönesans Barajı'nı ziyaret ederken (Facebook sayfası)
Mısır Cumhurbaşkanı şöyle devam etti:
“Diplomasi yolunu seçen Mısır, bu seçimin hiçbir zaman zayıflık veya geri çekilme işareti olmadığını vurgulasa da Etiyopya'nın sorumsuz yaklaşımı karşısında seyirci kalmayacak ve çıkarlarını ve su güvenliğini korumak için tüm önlemleri alacaktır.”
Sisi, ‘ülkesinin, uluslararası normları ve anlaşmaları hiçe sayan Nil Nehri üzerinde alınan tek taraflı önlemleri kategorik olarak reddettiğini’ vurguladı.
Büyük Etiyopya Rönesans Barajı açılış töreninde Etiyopya bayrağı şeklinde aydınlatıldı, 9 Eylül 2025 (Etiyopya Haber Ajansı)
Sudan'da yağan şiddetli yağmurlar ve bu ay Büyük Etiyopya Rönesans Barajı'ndan akan büyük miktarda su nedeniyle Nil Nehri ve Sudan barajlarında su seviyeleri yükseldi, geniş tarım arazileri sular altında kaldı ve Nil kıyısındaki altı eyalete bağlı şehir ve kasabalar selden etkilendi.
Sudan'ın doğusunda meydana gelen sel nedeniyle Kızıldeniz Eyaleti'nde sular altında kalan bir bölge (Arşiv- AFP)
Bu ay, özellikle Mısır’ın Buhayra ve Menufiye illerinde bulunan bazı köyler, Nil Nehri'nin su seviyesinde eşi benzeri görülmemiş bir yükselme yaşadı. Bu durum, nehir kıyısındaki arazilerin, tarım arazilerinin ve bazı evlerin su altında kalmasına neden oldu.
Nehir havzasında bulunan alçak araziler ‘Tahr en-Nehr’ olarak bilinir ve bu araziler, su seviyesinin artmasıyla sel baskınlarına maruz kalmaya meyillidir.
Büyük Etiyopya Rönesans Barajı'nın açılışını simgeleyen anıtın açılışı (Etiyopya Haber Ajansı)
Geçtiğimiz hafta Tarh en-Nahr bölgesindeki bazı köyleri su basmasından Etiyopya'yı sorumlu tutan Mısır, bunu ‘Addis Ababa'nın tek taraflı eylemlerine’ bağladı. Daha önce de bu konuda uyarıda bulunan Mısır, Nil Nehri'nde alınan önlemler konusunda aşağı havza ülkeleriyle (Mısır ve Sudan) koordinasyon kurulması gerektiğini vurguladı.
Büyük Etiyopya Rönesans Barajı, Nil Nehri'nin ana kolu üzerine inşa edildi. Etiyopya, barajın işletilmesini kendi su çıkarlarına zarar vermeyecek şekilde düzenleyen bağlayıcı bir yasal anlaşma talep eden Mısır ve Sudan'ın tüm itirazlarına rağmen 9 Eylül'de projeyi resmen açtı.