عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA Afrika

Boko Haram’ın Nijerya'nın kuzeyindeki bir köyde evleri yakması askeri müdahaleye yol açtı

Sahel ve Batı Afrika'da terörizmin artışı bölgesel ve uluslararası endişe yaratıyor

Boko Haram militanlarının saldırdığı köyde askerler devriye geziyor (Arşiv- Yerel Medya)
Boko Haram militanlarının saldırdığı köyde askerler devriye geziyor (Arşiv- Yerel Medya)
TT
TT

Boko Haram’ın Nijerya'nın kuzeyindeki bir köyde evleri yakması askeri müdahaleye yol açtı

Boko Haram militanlarının saldırdığı köyde askerler devriye geziyor (Arşiv- Yerel Medya)
Boko Haram militanlarının saldırdığı köyde askerler devriye geziyor (Arşiv- Yerel Medya)

Cumartesi gecesi, Boko Haram militanları Nijerya'nın kuzeydoğusundaki bir köyü ele geçirerek, birkaç ev ve aracı ateşe verdi. Takviye ordu birliklerinin gelmesi üzerine yakındaki ormanlara çekildi. Yerel gazeteler, güvenlik kaynaklarından alınan bilgilere göre operasyona katılan ordu birliklerinin militanları başarıyla püskürttüğü ve Borno Eyaleti'nin Magumeri bölgesindeki köyden çekilmeye zorladığı bildirildi.

Güvenlik sağlayan polis memurları, 18 Kasım'da Nijerya'nın Kwara Eyaleti'ne bağlı Iroko kasabasında silahlı kişiler tarafından düzenlenen saldırıda öldürülen ve kaçırılanlar için düzenlenen pazar ayini sırasında Christ the Apostle Kilisesi'nin dışında nöbet tutuyor- 23 Kasım 2025 (Reuters)Güvenlik sağlayan polis memurları, 18 Kasım'da Nijerya'nın Kwara Eyaleti'ne bağlı Iroko kasabasında silahlı kişiler tarafından düzenlenen saldırıda öldürülen ve kaçırılanlar için düzenlenen pazar ayini sırasında Christ the Apostle Kilisesi'nin dışında nöbet tutuyor- 23 Kasım 2025 (Reuters)

Karanlıkta Saldırı

Kaynaklar, "Boko Haram militanlarının cumartesi gecesi geç saatlerde köye baskın düzenleyerek, birkaç evi ateşe verdiğini ve Sivil Savunma Kuvvetleri'ne ait bir araç da dahil olmak üzere araçları tahrip ettiğini" bildirdi. Magumeri Yerel Meclisi Başkanı Abubakar Abdulkadir Yaro, saldırıyı ve bazı ev ve araçların yakıldığını doğrulayarak, "teröristlerin karanlıktan istifade ederek kasabaya sızdığını" ve saldırının "kasaba halkı uyurken" ani ve beklenmedik bir şekilde gerçekleştiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın yerel gazetelerden aktardığı açıklamada yerel yetkili, "Teröristlerin, kuşatma altına alındıktan sonra saat 03:00 civarında kasabadan kaçtıklarını ifade etti. Maalesef, evleri ve diğer mülkleri yaktılar, ancak herhangi bir can kaybı bildirilmedi" dedi.

Şöyle devam etti: "Kahraman askerlerimiz, sivil güçler, balıkçılar ve gönüllülerle birlikte acil yardım çağrılarına yanıt verdi ve saldırıyı tamamen püskürtmeyi başardı." Yetkili, "Güvenlik kurumları arasındaki koordinasyonu" övdü ve "kasabada durumun yavaş yavaş normale döndüğünü" vurguladı.

Terörün Tırmanışı

Bu saldırı, Boko Haram ve DEAŞ Batı Afrika Bölgesi'nin Borno Eyaleti'nin çeşitli bölgelerindeki askeri ve sivil tesisleri hedef alan yeni bir operasyon dalgasının parçası olarak gerçekleşti. Son haftalarda Nijerya ordusu, Bama ve Damboa bölgelerinde temizlik operasyonlarına liderlik ederken, iki saha komutanını kaybetti.Nijerya'nın Nijer Eyaleti'ndeki Babiri kentinde bulunan St. Mary's Katolik Okulu'nun müdürü ve çocukların velileri, 21 Kasım 2025'te 300'den fazla çocuk ve personelin kaçırıldığı bildirildi (Reuters)Nijerya'nın Nijer Eyaleti'ndeki Babiri kentinde bulunan St. Mary's Katolik Okulu'nun müdürü ve çocukların velileri, 21 Kasım 2025'te 300'den fazla çocuk ve personelin kaçırıldığı bildirildi (Reuters)

Ancak, geçen hafta üst düzey ordu ve hava kuvvetleri komutanlarının cephe hatlarına yaptığı saha ziyaretlerinin ardından, terörle mücadele çabalarını güçlendirmek için yeni askeri stratejilerin benimsendiği bildirildi.

Ülkenin kuzeydoğusunda konuşlandırılan askerler, yerel toplulukları koruma konusundaki kararlılıklarını yinelerken, askeri liderler, 2009'dan beri Kuzey Nijerya'yı etkileyen terörizme karşı kazanımlar elde etmek için askerlerin durumlarında sürekli destek ve iyileştirme sağlanması gerektiğini vurguladılar.

Uluslararası endişe

Sahel bölgesindeki güvenlik durumu ve Batı Afrika ülkelerine yayılması nedeniyle, BM Güvenlik Konseyi cuma günü terör örgütlerinin güçlü yükselişinin neden olduğu bölgedeki zorlu güvenlik durumunu görüştü.

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Komisyonu Başkanı Ömer Aliou Toure, Güvenlik Konseyi toplantısında, Afrika ülkelerinin terörle mücadele planları hakkında detaylı bir sunum yaptı. Toure, terör örgütlerinin Atlantik Okyanusu'nda Gine Körfezi'ne kıyısı olan Batı Afrika ülkelerine doğru genişlemesine atıfta bulunarak, "Terörizm, tüm Sahel ve kıyı devletleri için varoluşsal bir tehdit haline geldi" ifadelerini kullandı.

Muhafazakar Parti, terörist grupların "ulusal ekonomileri zayıflatmak ve sivillerin acısını artırmak amacıyla yakıt tedarikini ve ticari ulaşım hatlarını aksatarak giderek artan bir şekilde ekonomik savaşa giriştiğini" kaydetti.

 Nijerya'nın Nijer Eyaleti'ndeki Babiri kentinde bulunan St. Mary's Katolik Okulu'nun müdürü ve çocukların velileri, 21 Kasım 2025'te 300'den fazla çocuk ve personelin kaçırıldığı bildirildi (Reuters)Nijerya'nın Nijer Eyaleti'ndeki Babiri kentinde bulunan St. Mary's Katolik Okulu'nun müdürü ve çocukların velileri, 21 Kasım 2025'te 300'den fazla çocuk ve personelin kaçırıldığı bildirildi (Reuters)

Afrika Yaklaşımı

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Komisyonu Başkanı, sunumunda ECOWAS'ın "askeri ve askeri olmayan çabalarını" özetledi ve "Komisyonun yaklaşımının, güçlü güvenlik müdahaleleri ve toplum temelli önleyici stratejilerin bir kombinasyonuna dayandığını" açıkladı.

Batı Afrika ülkelerinin, "terörist operasyonların artışı ve karmaşıklığıyla mücadele etmek ve bölgesel düzeyde güvenlik müdahalelerini koordine etmek için gerekli bir araç olan yedek kuvvetlerinin harekete geçirilmesini hızlandırmak" için çalıştıklarını vurguladı.

Askeri olmayan çabalara ilişkin Touré, Batı Afrika ülkelerinin önceliklerinin "üye ülkeler arasında güveni güçlendirmek, Mali, Burkina Faso ve Nijer ile siyasi diyaloğu ilerletmek, istikrar girişimlerini desteklemek, aşırıcılığı besleyen sosyoekonomik faktörleri iyileştirmek, aşırıcı söylemlere karşı koymak ve terörist grupları destekleyen finansal ve lojistik ağları bozmak" olduğunu açıkladı.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA Afrika

Silahlı kişiler, Nijerya'nın orta kesimindeki bir Katolik okulundan 300'den fazla öğrenciyi kaçırdı

Nijerya'nın Baberi bölgesinde silahlı kişiler 300’den fazla öğrenci ve öğretmeni kaçırdıktan sonra St. Mary's Katolik Okulu'nun yatakhaneleri (AP)
Nijerya'nın Baberi bölgesinde silahlı kişiler 300’den fazla öğrenci ve öğretmeni kaçırdıktan sonra St. Mary's Katolik Okulu'nun yatakhaneleri (AP)
TT
TT

Silahlı kişiler, Nijerya'nın orta kesimindeki bir Katolik okulundan 300'den fazla öğrenciyi kaçırdı

Nijerya'nın Baberi bölgesinde silahlı kişiler 300’den fazla öğrenci ve öğretmeni kaçırdıktan sonra St. Mary's Katolik Okulu'nun yatakhaneleri (AP)
Nijerya'nın Baberi bölgesinde silahlı kişiler 300’den fazla öğrenci ve öğretmeni kaçırdıktan sonra St. Mary's Katolik Okulu'nun yatakhaneleri (AP)

Silahlı kişiler, dün sabah Nijerya’nın orta kesiminde bir Katolik okulundan 300’den fazla öğrenci ve öğretmeni kaçırdı. Bu olay ülkede bir hafta içinde yaşanan ikinci kaçırma olayı oldu.

Nijerya Hristiyanlar Birliği, dün sabah gerçekleşen kaçırma olayının ardından yapılan incelemeler sonucunda, toplam 303 öğrencinin ve 12 öğretmenin kaçırıldığını bildirdi. Bu bilgi, AFP aracılığıyla duyuruldu.

Kaçırılanlar, Niger eyaletindeki St. Mary’s Katolik Okulu’ndan. Olay, ülkenin kuzeybatısındaki Kebbi eyaletinde pazartesi günü bir liseden silahlı kişilerce 25 kız öğrencinin kaçırılmasının ardından meydana geldi.

Nijerya’da fidye karşılığı kaçırma olayları sık görülen bir suç olarak öne çıkıyor. Afrika’nın en kalabalık ülkesi olan Nijerya, güvenlik sorunlarıyla mücadele ediyor. En bilinen örnek, 2014 yılında Boko Haram’ın kuzeydoğudaki Borno eyaletinde yaklaşık 300 kız öğrenciyi kaçırmasıydı.

Silahlı kişiler tarafından St. Mary's Katolik Okulu'ndan kaçırılan öğrencilerin etrafa dağıtılmış eşyaları (AP)Silahlı kişiler tarafından St. Mary's Katolik Okulu'ndan kaçırılan öğrencilerin etrafa dağıtılmış eşyaları (AP)

Nijerya Hristiyanlar Birliği, ‘terör saldırısı sırasında bazı öğrencilerin kaçmayı başardığını’ belirtti.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Ulusal Öğrenci Derneği Sözcüsü Daniel Atori yaptığı açıklamada, gece yarısı kaçırılan öğrenciler arasında erkeklerin de olduğunu söyledi. Daha önce sadece kızların kaçırıldığını belirtmişti.

Nijerya yetkilileri henüz kurbanların sayısını açıklamadı. Eyalet yönetimi ‘bölgedeki tüm yatılı okulların geçici olarak kapatılması’ talimatını verdi.

Eyalet yönetimi, St. Mary's Katolik Okulu’nun ‘eyalet hükümetini bilgilendirmeden veya onay almadan akademik faaliyetlerine yeniden başladığını, bunun da öğrencileri ve personeli önlenebilir risklere maruz bıraktığını’ ifade ederek üzüntüsünü dile getirdi.

Polis dün, ‘ormanlarda arama yapmak’ için bölgeye personel gönderdiğini duyurdu.

İsmini açıklamadan AFP'ye konuşan bir Birleşmiş Milletler (BM) kaynağı, St. Mary's Katolik Okulu öğrencilerinin birçok suç çetesinin kalesi olan Kaduna eyaletindeki Birnin Gwari ormanına götürüldüğünü söyledi.

Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu dün uluslararası gezilerini iptal etti ve ülkenin güvenlik güçlerini yüksek alarm durumuna geçirdi.

Bu saldırı, pazar akşamı Kano eyaletindeki bir kız yatılı okulundan 25 kız öğrencinin silahlı kişiler tarafından kaçırılmasından birkaç gün sonra gerçekleşti.

Bu kaçırma olayları, ABD Başkanı Donald Trump'ın bu ay Nijerya’daki Hristiyanların öldürüldüğünü öne sürerek askeri bir harekât tehdidinde bulunmasının ardından geldi.

Salı akşamı da Nijerya'nın batısındaki Kwara eyaletinde silahlı kişilerce bir kiliseye düzenlenen saldırıda iki kişi öldürüldü.

DÜNYA Afrika

Birleşik Kalkınma Anlaşması, Libya'daki yeniden inşa projelerine ne gibi bir etki yapacak?

Başkent Trablus'un ana caddelerinden birinde yapılan asfalt çalışması (Ulusal Birlik Hükümeti Medya Ofisi)
Başkent Trablus'un ana caddelerinden birinde yapılan asfalt çalışması (Ulusal Birlik Hükümeti Medya Ofisi)
TT
TT

Birleşik Kalkınma Anlaşması, Libya'daki yeniden inşa projelerine ne gibi bir etki yapacak?

Başkent Trablus'un ana caddelerinden birinde yapılan asfalt çalışması (Ulusal Birlik Hükümeti Medya Ofisi)
Başkent Trablus'un ana caddelerinden birinde yapılan asfalt çalışması (Ulusal Birlik Hükümeti Medya Ofisi)

Temsilciler Meclisi (TM) ile Devlet Yüksek Konseyi (DYK) arasında üzerinde uzlaşılan ‘birleşik kalkınma programına’ ilişkin ön anlaşma, Libya’da yeni bir beklenti dalgası yarattı. Kimi çevreler bu adımı yarım kalmış yeniden imar projelerinin canlandırılması için bir fırsat olarak değerlendirirken, bazıları ise siyasi bölünmüşlük ve net bir kalkınma planının bulunmaması nedeniyle anlaşmanın hayata geçirilebileceğine dair şüphelerini dile getirdi.

Trablus'ta Temsilciler Meclisi (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi (DYK) temsilcileri arasında Birleşik Kalkınma Anlaşması’nın imzalanmasından (Libya Merkez Bankası)Trablus'ta Temsilciler Meclisi (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi (DYK) temsilcileri arasında Birleşik Kalkınma Anlaşması’nın imzalanmasından (Libya Merkez Bankası)

Merkez Bankası’nın ‘harcama kanallarının birleştirilmesi ve ülke için tek bir bütçe oluşturulması yönünde bir adım’ olarak karşıladığı anlaşma, siyasi taraflar arasındaki vizyon eksikliği nedeniyle tamamlanmış ekonomik plan olmaktan çok, genel bir siyasi çerçeve olarak görülüyor.

Geçen hafta ortasında imzalanan anlaşmanın maddeleri tüm ayrıntılarıyla açıklanmadı. Şarku'l Avsat'ın edindiği ilk bilgilere göre metin, son on yılı aşkın süredir ayrı mali yapılarla çalışan doğu ve batı hükümetleri arasında koordinasyon için ‘taslak niteliğinde’ bir çerçeve oluşturuyor.

Bu noktada anlaşmayı önceliklerin yeniden düzenlenmesi için fırsat olarak görenlerle, sürecin yeni karmaşıklıklar yaratmasından endişe edenler arasında belirgin bir görüş ayrılığı ortaya çıkıyor. Libyalı ekonomi uzmanı Muhammed eş-Şahhati, anlaşmanın etkinliğine dair ‘açık bir şüphe’ taşıdığını ifade ederek “üzerine bir anlaşma inşa edilebilecek gerçek bir kalkınma planının bulunmadığını” söyledi. Şahhati, ‘daha önce sınırlı düzeyde de olsa sağlanan bazı koordinasyon örneklerine dayanarak kaynak ve gelir dağılımının kısmen ilerleyebileceğini’ belirtti.

Ancak ona göre yeniden imarın ‘kalkınma’ başlığı altında sunulması, harcamaların siyasallaştırılmasının önünü açıyor. Şahhati, siyasi bölünmüşlüğün ‘herhangi bir hükümeti zor veya uzun vadeli ekonomik kararlar almaktan aciz bıraktığını’ vurguladı.

2011’den bu yana kronik siyasi bölünmeyle yaşayan Libya’da, geçen yıl 59 milyar Libya dinarına ulaşan ‘paralel harcama’ (yani devletin resmi kanalları dışında yapılan ödemeler) yeni anlaşmayı tehdit eden en önemli unsur olarak değerlendiriliyor. (Doların resmi piyasadaki değeri 5,47 dinar, paralel piyasadaki değeri ise 7,84 dinar)

Bu paralel harcama sisteminin, yılın ilk çeyreğinden itibaren artan biçimde tartışma konusu olması, batıdaki Abdulhamid ed-Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) ile doğudaki parlamento tarafından atanan Usame Hammad hükümeti arasında yeni bir çekişme alanı yarattı. Her iki taraf da kendi mali sistemini ayrı olarak işletmeyi sürdürüyor.

Libya'nın doğusunda bir idari kontrol binasının inşası (Libya Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Fonu)Libya'nın doğusunda bir idari kontrol binasının inşası (Libya Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Fonu)

Doğru Libya’da yaşanan gelişmeler, ülke içindeki durumu daha da karmaşık hale getirdi. Doğudaki hükümet, geniş çaplı yeniden imar projelerini uygulamaya soktu. Bu projeler, Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Mareşal Halife Hafter’in oğlu Belkasım Hafter’in liderliğinde yürütüldü ve böylece yeniden imar konusu, iki taraf arasındaki siyasi ve mali çekişmenin önemli bir parçası haline geldi.

Buna karşılık DYK Mali Komite Başkanı Abdulcelil eş-Şavuş, daha iyimser bir yaklaşım sergiledi. Eş-Şavuş, anlaşmanın tüm tarafların ‘büyük tavizleri’ sonucunda sağlandığını belirterek, Merkez Bankası’nın projelerin takipçisi olacağını ve paralel harcamaların önleneceğini vurguladı.

Eş-Şavuş, finansman kanallarının birleştirilmesinin kaybedilen finansal uyumu bir ölçüde geri kazandıracağına ve kurumlara yıllardır süren bölünmüşlüğü aşma fırsatı vereceğine inanıyor.

Ancak farklılıklar yalnızca ekonomik vizyonla sınırlı değil. Libyalı siyasi analist Hüsam Feniş, anlaşmanın yeniden imar dosyasını ‘son derece hassas bir denklemin’ merkezine yerleştirdiğini söyledi. Feniş’e göre, merkezi bir harcama sistemi ve artan Amerikan denetimi, kamu fonlarının önceliklerini belirleme konusunda ülkenin karar alma alanını daraltıyor.

Feniş, “ABD Hazine Bakanlığı artık Libya’daki harcama yollarını doğrudan etkiliyor. Bu durum, ‘şartlı mali istikrar’ olarak adlandırdığımız ve büyük finansal akışları kontrol altında tutmalarına imkân veren bir sistem içinde gerçekleşiyor” dedi.

Diğer yandan ABD, iki Libya meclisi arasındaki anlaşmayı memnuniyetle karşıladı. ABD, anlaşmanın ‘yapıcı diyaloğu’ teşvik ettiğini, Libya Merkez Bankası’nın mali sürdürülebilirliğini güçlendirdiğini ve kalkınma projelerine finansman sağladığını belirtti. Ayrıca tüm tarafların sürece dahil edilmesinin, Libya’yı birleştirme yönünde momentumun korunmasına katkı sağlayacağı vurgulandı.

Feniş, yeniden imar projelerinin artık üç iç içe geçmiş alanın kesişiminde şekillendiğini belirtiyor: Halkın somut projeler beklentisi, siyasi güçlerin harcamalar yoluyla nüfuzlarını pekiştirme çabaları ve Amerikan vizyonu, ki bu vizyon finansal kaosu kontrol altında tutmayı ve petrol gelirleri üzerindeki denetimi sürdürmeyi içeriyor.

Yolsuzluğun önlenmesinin ‘yumuşak mali vesayete’ dönüşebileceği ve bu durumun hayati projelerin gerçekleştirilmesini engelleyebileceği uyarısında bulunan Feniş, finansal istikrarın gerçek bir yeniden imar süreci başlatmaktan çok, bekleme süresini yönetmeye indirgenebileceğini söyledi.

Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası camia, anlaşmayı kurumsal güvenin yeniden tesisine doğru bir adım olarak değerlendiriyor. Ancak bu adım, uygulamanın izlenmesine ve kamu fonlarının yeniden israf ve paralel harcama döngüsüne dönmemesinin güvence altına alınmasına bağlı görünüyor. Uzmanlar, teorik olarak anlaşmanın yeniden imar projelerini canlandırma fırsatı sunduğunu, ancak başarısının kapsamlı reformlara bağlı olduğunu belirtiyor.

DÜNYA Afrika

Mısır, Sudan'ın egemenliğini koruyan kapsamlı bir siyasi süreç çağrısında bulunuyor

El Faşir'den gelen Sudanlı mülteciler, BM Mülteci Ajansı tarafından Tina kasabasından Tulum mülteci kampına taşınıyor (Reuters)
El Faşir'den gelen Sudanlı mülteciler, BM Mülteci Ajansı tarafından Tina kasabasından Tulum mülteci kampına taşınıyor (Reuters)
TT
TT

Mısır, Sudan'ın egemenliğini koruyan kapsamlı bir siyasi süreç çağrısında bulunuyor

El Faşir'den gelen Sudanlı mülteciler, BM Mülteci Ajansı tarafından Tina kasabasından Tulum mülteci kampına taşınıyor (Reuters)
El Faşir'den gelen Sudanlı mülteciler, BM Mülteci Ajansı tarafından Tina kasabasından Tulum mülteci kampına taşınıyor (Reuters)

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdluati, Sudan'ın birliğini ve egemenliğini koruyacak kapsamlı bir siyasi sürecin başlatılması için gerekli koşulların yaratılması amacıyla, bölgesel ve uluslararası düzeyde ortak çabalara ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.

Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Abdulati'nin G20 Zirvesi kapsamında İngiliz Ulusal Güvenlik Danışmanı Jonathan Powell'a, Sudan'da gerginliği azaltma ve kapsamlı bir ateşkes sağlama yönündeki Dörtlü Mekanizma çerçevesindeki Mısır çabaları hakkında bilgi verdiği belirtildi.

Mısırlı bakan, Mısır'ın Sudan halkına ve ulusal kurumlarına olan sarsılmaz desteğini vurguladı.

Açıklamaya göre, iki taraf ayrıca Filistin meselesindeki gelişmeleri de görüştü. Bakan Abdulati, Şarm El-Şeyh Anlaşması'nın tam olarak uygulanmasının, erken iyileştirme ve yeniden yapılanma çalışmalarının başlatılmasının ve Gazze Şeridi'ne insani yardım ulaştırılmasının önemini vurguladı.

Şarku’l Avsat’ın bakanlık açıklamasından aktardığına göre Abdulati, Gazze'ye ilişkin Güvenlik Konseyi kararının uygulanmasını sağlamak ve Gazze'de sorumluluk ve görevlerini yerine getirecek uluslararası istikrar gücünün hızla oluşturulması için uluslararası alanda ortak çaba gösterilmesi gerektiğini vurguladı.