‘Üçlü denge kurucu’ Kissinger 100 yaşında

Henry Kissinger
Henry Kissinger
TT

‘Üçlü denge kurucu’ Kissinger 100 yaşında

Henry Kissinger
Henry Kissinger

27 Mayıs 1923 doğumlu Henry Kissinger, birçok kişi tarafından ‘20. yüzyılın diplomatı’, hatta bazıları için ise ‘21. yüzyılın diplomatı’ olarak tanımlanıyor.

ABD eski Dışişleri Bakanı'nı ele alan kitapların yayımlanmaya devam etmesi, 45 yıldır bu pozisyonda olmasa da Kissinger’ın hala ABD dış politikası, hatta belki de Batı’nın dış politikası üzerinde etkin olduğunu gösteriyor.

Cumhuriyetçi ve Demokrat partiler arası diplomasiyi planlayan Kissinger, ABD'nin dış politikası üzerinde bugün hala canlı olan derin bir etki bıraktı. ABD ile Çin arasında yoğunlaşan rekabet ışığında dahi Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de dahil olmak üzere üst düzey dünya liderleri ona danışıyor. Nitekim Kissinger, ülkesinin Çin ve Sovyetler Birliği ile ilişkilerinde ‘üçlü denge kurucuydu’. Uluslararası güçler arasındaki denge üçlüsü bağlamında Çinli lideri Mao Zedong'u Sovyetler Birliği etrafında dönen komünist sistemden uzaklaştırmasaydı belki de böyle anılmayacaktı.

Diplomasi kitabının yazarı Kissinger, Arap-İsrail çatışmasına en önemli damgasını 1973'te İsrail, Mısır ve Suriye arasında yürüttüğü barış görüşmelerinden başlayarak koydu. Ancak Kissinger’ın bu parlak başarıları, Lübnan, Şili, Vietnam, Kıbrıs gibi diğer ülkelerde kaydedilen, yıkıcı olarak nitelendirilen başarısızlıkları kapsamadı. Bu nedenle bir kesim ABD solu, Kissinger’ı savaş suçlusu olmakla suçladı.

Henry Kissinger'ın 100. yaşı vesilesiyle, Şarku’l Avsat ‘gerçekçi siyaset’ doktrinini benimseyen Kissinger'ın mirası hakkında bir dizi uzman ve diplomatın görüşlerini aldı. 1969'da Ulusal Güvenlik Danışmanlığını yürüten Kissinger, 1973'te Başkan Richard Nixon döneminde Dışişleri Bakanlığındaydı. Başkan Gerald Ford döneminde 1977'nin başlarına kadar bu görevde kaldı. Soğuk Savaş konseptinin mimarı George Kennan ve Almanya'nın yeniden birleşmesinin ardındaki iseim Hans-Dietrich Genscher ile aynı saftaydı.



ABD’li gençler, İsrail’e diğer ABD’lilere göre daha eleştirel bakıyor

Washington’da 2 Aralık’ta Filistinlilere destek amaçlı düzenlenen gösteri (DPA)
Washington’da 2 Aralık’ta Filistinlilere destek amaçlı düzenlenen gösteri (DPA)
TT

ABD’li gençler, İsrail’e diğer ABD’lilere göre daha eleştirel bakıyor

Washington’da 2 Aralık’ta Filistinlilere destek amaçlı düzenlenen gösteri (DPA)
Washington’da 2 Aralık’ta Filistinlilere destek amaçlı düzenlenen gösteri (DPA)

ABD Başkanı Joe Biden’ın Gazze’deki savaşa karşı tavrı konusunda kamuoyunun genel olarak bölünmüş olduğu bir dönemde, Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir anket, genç ABD’lilerin İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşa diğer vatandaşlardan daha eleştirel yaklaştığını gösterdi.

Savaşla ilgili gündem ve savaşın Biden’ın yeniden seçilme şansını nasıl etkileyeceğine dair Washington’daki yoğun tartışmalara rağmen, anket ayrıca birçok ABD’linin konuyu yakından takip etmediğini veya fazla önem vermediğini ortaya çıkardı.

Anket katılanların yüzde 40’ı, Biden’ın doğru dengeyi kurup kurmadığından emin olmadıklarını söyledi.

18 ila 29 yaş arasındaki ABD’liler arasında, ankete katılanların yüzde 46’sı İsrail’in 7 Ekim saldırısına verdiği tepkinin kabul edilemez olduğunu ifade etti.

Yüzde 21’i bunun kabul edilebilir olduğunu söylerken, geri kalanı emin olmadıklarını belirtti.

Yaşlı ABD’lilerin görüşleri gençlerden oldukça farklıydı.

65 yaş ve üzerindekilerin yüzde 53’ü İsrail’in tepkisini desteklerken, yüzde 29’u bunu kabul edilemez olarak nitelendirdi.

Kendisini İsrail’in sadık bir destekçisi olarak olarak gören Biden (81), Hamas tarafından düzenlenen saldırıya karşı İsrail’in karşılık verme hakkını güçlü bir şekilde savundu.

Biden, İsrail’e verdiği askeri ve diplomatik desteğe rağmen, İsrail liderlerini, Hamas’ın yönettiği Gazze Şeridi’nde sivilleri korumak için yeterli çaba göstermemekle de eleştirdi.

ABD seçimleri yaklaşırken, tüm dikkatler Biden’ın, Kasım ayında eski başkan Donald Trump’la yarışacağı seçimde zafer kazanması gereken Michigan eyaletine odaklanıyor.

Michigan’daki Müslümanlar ve Arap asıllı ABD’lilerin büyük bir kesimi bu rekabette belirleyici bir rol oynayabilir.

Anket, Demokratlar arasında Biden’ın Gazze’deki savaşı nasıl ele aldığına ilişkin görüşlerin karışık olduğunu da gösterdi.

Demokratların yüzde 34’ü Biden’ın İsrail’i kayırdığını, yüzde 29’u ise doğru dengeyi yakaladığını söyledi.

12 bin 693 kişinin katıldığı anket, ABD’li Müslümanların İsrail’e yönelik keskin eleştirel görüşlerini de ortaya koydu.

Müslümanların yüzde 21’i Hamas’ın 7 Ekim saldırısını kabul edilebilir buldu.

Ankete göre ABD’li Yahudilerin yüzde 62’si, İsrail’in Gazze’deki savaşı yürütme şeklinin kabul edilebilir olduğunu söyledi.

Her ne kadar Yahudi cemaati, İsrail’i Evanjelik Protestanlardan daha fazla eleştirse de, bu oran ulusal ortalamanın üzerinde.