İran nükleer taahhütlerini azaltmakta ısrar ediyor

Hamaney dün İranlı milletvekillerini kabul etti

Dün İranlı milletvekilleriyle yaptığı resepsiyondan Hamaney'in web sitesinde yayınlanan bir fotoğraf
Dün İranlı milletvekilleriyle yaptığı resepsiyondan Hamaney'in web sitesinde yayınlanan bir fotoğraf
TT

İran nükleer taahhütlerini azaltmakta ısrar ediyor

Dün İranlı milletvekilleriyle yaptığı resepsiyondan Hamaney'in web sitesinde yayınlanan bir fotoğraf
Dün İranlı milletvekilleriyle yaptığı resepsiyondan Hamaney'in web sitesinde yayınlanan bir fotoğraf

İran Dini Lideri Ali Hamaney, Tahran'ın ABD yaptırımlarını iptal etmek için Stratejik Adım Yasasını sürdürerek, ülkesinin nükleer taahhütlerini azaltmaya bağlı kalacağını teyit etti. 2015 nükleer anlaşmasını yeniden canlandırmayı amaçlayan müzakerelerin geleceğine ilişkin belirsizlik ise devam ediyor.

Hamaney, dün İranlı parlamenterleri kabul ederken, İranlı milletvekilleri tarafından Aralık 2020'nin başlarında onaylanan "stratejik" yasanın "ülkeyi nükleer meselede kaybolmaktan kurtardığını" söyledi. Hamaney, “Kanun, ne yapmamız gerektiğini tam olarak tanımladı ve şimdi bunun emarelerini dünyada görüyorsunuz” ifadelerini kullandı.

İran Eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Nisan 2021'de başlayan müzakerelerde nükleer yaptırımların kaldırılmamasından, Joe Biden'ın bir önceki ABD başkanlık seçimlerinde kazanmasının ardından Meclis'ten geçen kanunu sorumlu tuttu.

Nükleer santral inşasına yalanlama

Diğer yandan İran Atom Enerjisi Kurumu Başkanı Muhammed İslami, İran'ın Natanz Nükleer Tesisi’ne bitişik bir bölgede, dünyanın derinliklerinde yeni bir saha inşa ettiğine dair Associated Press (AP) tarafından pazartesi günü öne sürülen iddiayı yalanladı.  İslami, bu iddiaları "İsrail'in yıllardır tekrarladığı" "söylentiler" olarak nitelendirdi ve Tahran'ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu standartlarına ve Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'nda öngörülen koruma önlemleri anlaşmasına uygun olarak faaliyet gösterdiğini belirtti. İslami, “Sorun önceden reddedilmiş ve hiçbir değeri olmayan konularla ilgili” dedi.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.