TBMM, yeni dengelerin ardından erken seçim gerektiren zorluklarla karşılaşır mı?

Erdoğan destekçileri AK Parti’nin Ankara’daki genel merkezinin önünde Erdoğan’ın fotoğrafını tutuyor (AFP)
Erdoğan destekçileri AK Parti’nin Ankara’daki genel merkezinin önünde Erdoğan’ın fotoğrafını tutuyor (AFP)
TT

TBMM, yeni dengelerin ardından erken seçim gerektiren zorluklarla karşılaşır mı?

Erdoğan destekçileri AK Parti’nin Ankara’daki genel merkezinin önünde Erdoğan’ın fotoğrafını tutuyor (AFP)
Erdoğan destekçileri AK Parti’nin Ankara’daki genel merkezinin önünde Erdoğan’ın fotoğrafını tutuyor (AFP)

Türkiye’de yapılan milletvekili seçimlerinin sonuçları, AK Parti’nin de içerisinde yer aldığı Cumhur İttifakı’nın küçük değişikliklerle de olsa çoğunluğu elinde tuttuğunu gösterdi.

Ancak sonuçlar aynı zamanda, herhangi bir ittifakın anayasayı değiştirmek veya kanunları geçirmek için tek başına hareket etmesini sağlayacak rahat bir çoğunluğa ulaşamadığını da gösterdi.

2018 yılında referandum ile kabul edilen başkanlık sistemi kapsamında cumhurbaşkanının geniş yetkileri, TBMM’nin rolünü bir şekilde azaltmış olsa da bir önceki dönemde çoğunluğu garanti eden Cumhur İttifakı, cumhurbaşkanı ile meclis arasında uyum sağladı ve muhalefetin yasa tasarılarını ve anayasa değişikliklerini tartışırken etkileme kabiliyetini sınırladı.

Türkiye, 28 Mayıs’ta ikinci turda yarışacak iki aday arasından yeni cumhurbaşkanının kim olacağına karar vermeyi beklerken, ‘Kılıçdaroğlu kazanırsa mecliste durum ne olur?’ gibi sorular ortaya çıkıyor.

Farklı bir meclis

Her iki taraf da, anayasa değişikliklerini veya yasa tasarılarını kolayca geçirmelerini garanti eden orana ulaşamadı.

AK Parti, MHP, BBP ve Yeniden Refah Partisi’nin oluşturduğu Cumhur İttifakı, yüzde 49,4’lük bir oyla 321 sandalye kazandı. Yani, üçte iki çoğunluktan (400 sandalye) ve beşte üç çoğunluktan (360 sandalye) daha az.

CHP, İYİ Parti, Demokrat Parti, Saadet Partisi, DEVA Partisi ve Gelecek Partisi’nden oluşan Millet İttifakı yüzde 35,05 oy ile 213 sandalye elde ederken, HDP’nin de içinde yer aldığı Emek ve Özgürlük İttifakı yüzde 10,5 oy alarak 66 sandalyeyi garantiledi.

Parti haritası

AK Parti, 2018 seçimlerinde oyların yüzde 42,56’sını alarak 295 sandalye kazanmıştı. Bu oran son seçimde yaklaşık yüzde 7 azalarak, yüzde 35,6’ya düştü ve parti 266 sandalye elde etti.

CHP ise, 2018 seçimlerinde yüzde 22,56 oy alarak 146 milletvekili çıkardı. Son seçimde ise oy oranı yüzde 25,4’e çıkarak 168 sandalye kazandı.

MHP de, 2018’de yüzde 11,1 oy alarak 49 sandalye elde etti ve Pazar günü yapılan son seçimlerde yüzde 10,06 oy alarak 50 sandalye elde etti.

Millet İttifakı’nın liderleri Ankara’da (EPA)
Millet İttifakı’nın liderleri Ankara’da (EPA)

İYİ Parti 2018’de yüzde 9,96 oy alarak 43 sandalye kazandı ve son seçimlerde yüzde 9,84 oy ile 44 sandalye elde etti.

Millet İttifakı çatısındaki Saadet Parti, yüzde 1,34 oy alarak 10 sandalye kazandı.

Deva Partisi 14 milletvekili, Gelecek Partisi de 10 milletvekilini CHP listelerinden kazandı.

HÜDAPAR ise, Cumhur İttifakı çatısına girerek, 4 vekilini meclise gönderdi.

Cumhur İttifakı’nın parçası olan Yeniden Refah Partisi, yüzde 2,85 oy oranıyla 5 milletvekili çıkarttı.

HDP, Anayasa Mahkemesi’nde görülen kapatma davası nedeniyle Yeşil Sol Parti'nin listelerinden seçime girerek 62 milletvekili ve yüzde 8,8 oy aldı.

Türkiye İşçi Partisi (TİP), yüzde 1,7 oy alarak 4 sandalye kazandı.

Kazananlar ve kaybedenler

Hukuk uzmanları, meclisin mevcut yapısının, Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı’nın belirleyici çoğunluğu sağlayamaması nedeniyle erken parlamento seçimlerine yol açabilecek bir krize neden olacağını iddia ediyor.

Uzmanlar ayrıca, Erdoğan ya da Kılıçdaroğlu’nun seçimleri kazanmasının bunu değiştiremeyeceğini, çünkü anayasa değişiklikleri ve kanunların onaylanmasında zorluklar yaşanacağını vurguladı.



Erdoğan Trump ile F-35 savaş uçaklarının alımını görüştü

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Lahey'deki NATO zirvesinin genel oturumunun ardından düzenlenen basın toplantısında konuşuyor (AP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Lahey'deki NATO zirvesinin genel oturumunun ardından düzenlenen basın toplantısında konuşuyor (AP)
TT

Erdoğan Trump ile F-35 savaş uçaklarının alımını görüştü

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Lahey'deki NATO zirvesinin genel oturumunun ardından düzenlenen basın toplantısında konuşuyor (AP)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Lahey'deki NATO zirvesinin genel oturumunun ardından düzenlenen basın toplantısında konuşuyor (AP)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün yaptığı açıklamada, tüm olayların Türkiye'nin yakın çevresinde cereyan ettiğini belirterek, ülkesini tüm krizlerden uzak tutmaya çalıştığını vurguladı.

Erdoğan, İran-İsrail savaşının bölgeyi olumsuz etkilediğini kaydetti.

Anadolu haber ajansının haberine göre Erdoğan yaptığı açıklamada, İsrail ve İran'ın ateşkes anlaşmasına uyacaklarını umduğunu söyledi.

Erdoğan'ın açıklamaları, Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenen Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) liderler zirvesine katılan İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile yaptığı görüşme sırasında geldi.

Erdoğan ayrıca Türkiye'nin Suriye'nin toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini koruyarak istikrarın sağlanmasına destek vermeye devam edeceğini vurguladı.

Türkiye Cumhurbaşkanı ayrıca ABD'li mevkidaşı Donald Trump ile F-35 savaş uçaklarının alımı konusunu görüştüğünü ve ABD Başkanının bu konuda “iyi niyetli” olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre ABD, Rus S-400 füze savunma sistemlerini satın alması nedeniyle NATO üyesi Ankara'ya 2020 yılında yaptırım uygulamış ve Türkiye'yi üretimine ve satın alımına dahil olduğu F-35 savaş uçağı programından çıkarmıştı.

Erdoğan, NATO zirvesinin ardından Lahey'de gazetecilere yaptığı açıklamada, S-400 anlaşmasını Trump ile görüşmediğini, çünkü bunun “bitmiş bir anlaşma” olduğunu söyledi.