İran’ın ‘Türkiye’nin Suriye’den çekilmesine’ yönelik planının içeriği ne?

Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)
Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)
TT

İran’ın ‘Türkiye’nin Suriye’den çekilmesine’ yönelik planının içeriği ne?

Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)
Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Şam’ın sınır güvenliğini sağlaması karşılığında, Türk kuvvetlerinin Suriye’den çekilmesi yönünde ülkesinin hazırladığı bir planı açıkladı.

Abdullahiyan dün yaptığı açıklamada, “Suriye, İran’a Türkiye ile sınır güvenliğini kendi topraklarından sürdürmeye tamamen hazır olduğu konusunda güvence verdi” dedi.

Türkiye’nin Suriye ile sınır güvenliğine ilişkin endişelerini anladığını belirten Abdullahiyan Tahran’ın, İran, Suriye, Türkiye ve Rusya dışişleri bakanları arasında Moskova’da yapılan son dörtlü toplantıda söz konusu planı önerdiğini söyledi.

Abdullahiyan’a göre İran, Suriye’nin, Türk topraklarının tehdit edilmemesi için güçlerini sınırlara yerleştirmesi karşılığında, Türk askeri kuvvetlerinin Suriye’den çekilmesini, İran ve Rusya’nın da bu konuda garantör taraf olmasını önerdi.

İran’ın bu teklifi, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, Moskova’nın Şam ve Ankara’ya, Türk kuvvetlerinin Suriye topraklarındaki varlığını ‘meşrulaştırmaya’ yönelik bir anlaşma yapılması yönünde teklif sunduğunu söylemesinden yaklaşık iki hafta sonra yapıldı.

Lavrov, bu ayın başında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (MGİMO) öğrencileri ve öğretim üyelerine hitaben yaptığı konuşmada, Rusya’nın Türkiye ve Suriye’ye 1998 tarihli Adana Mutabakatı’na dönmelerini önerdiğini dile getirdi.

Abdullahiyan’ın açıklamalarına ilişkin Ankara’dan resmi bir yorum yapılmadı.

Şarku’l Avsat’a konuşan konuya yakın kaynaklar ise Türkiye’nin siyasi çözüm tamamlanmadan güçlerini Suriye’nin kuzeyinden çekmeme yönünde defalarca beyan ettiği tutumunu değiştirmeyeceğine vurgu yaptı.



MİT Başkanı siyasi krizin ortasında Libya'yı ziyaret etti

Türkiye İstihbarat Başkanı İbrahim Kalın (Reuters)
Türkiye İstihbarat Başkanı İbrahim Kalın (Reuters)
TT

MİT Başkanı siyasi krizin ortasında Libya'yı ziyaret etti

Türkiye İstihbarat Başkanı İbrahim Kalın (Reuters)
Türkiye İstihbarat Başkanı İbrahim Kalın (Reuters)

Trablus hükümetinin destekçileri petrol ihracatını durduran ve dört yıllık göreceli istikrarı tehlikeye atan siyasi çıkmazdan bir çıkış yolu ararken, Türkiye'nin istihbarat şefi Libya'yı ziyaret etti.

Bir Türk güvenlik kaynağı bugün yaptığı açıklamada, Türkiye'nin ulusal istihbarat servisinin başkanı İbrahim Kalın'ın dün Başbakan Abdulhamid Dibeybe ve diğer yetkililerle görüştüğünü söyledi. Dibeybe Libya'nın BM tarafından tanınan ve Türkiye tarafından desteklenen ulusal birlik hükümetine başkanlık ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığına göre kaynak, Kalın'ın Ankara'nın Libya'daki çatışmaları “ulusal anlaşma ve gerilimi daha da azaltma yoluyla” çözme umudunu dile getirdiğini ve Ankara'nın Libya'nın birliği ve istikrarına olan bağlılığını vurguladığını belirtti.

Kalın'ın ziyareti, Dibeybe’nin mayıs ayı sonunda Ankara'ya yaptığı ziyaretten beri iki taraf arasındaki en üst düzey temas olup, rakip Libyalı yetkililerin geçen ay Libya Merkez Bankası Başkanı Sıddık el-Kebir'in görevden alınmasına odaklanan siyasi açmazı yatıştırmaya çalıştığı bir dönemde gerçekleşti. Libya Merkez Bankası, neredeyse tüm ulusal gelirin ana kaynağı olan Libya'nın petrol ihracatından elde edilen gelirleri alıyor ve dağıtıyor.

Kriz sırasında Libya'nın doğusundaki gruplar, Kebir'in görevden alınmasının geri alınmasını talep ederek, tüm petrol üretimini durdurduklarını açıkladılar. Bu gelişme, 2011'den bu yana çok az barış yaşayan ve 2014'te doğu ve batıdaki gruplar arasında bölünen Libya'da dört yıllık göreceli istikrarı sona erdirme riski taşıyor.