İran’ın ‘Türkiye’nin Suriye’den çekilmesine’ yönelik planının içeriği ne?

Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)
Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)
TT

İran’ın ‘Türkiye’nin Suriye’den çekilmesine’ yönelik planının içeriği ne?

Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)
Suriye’nin kuzeyinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne (TSK) ait zırhlı araç (AFP-Arşiv)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Şam’ın sınır güvenliğini sağlaması karşılığında, Türk kuvvetlerinin Suriye’den çekilmesi yönünde ülkesinin hazırladığı bir planı açıkladı.

Abdullahiyan dün yaptığı açıklamada, “Suriye, İran’a Türkiye ile sınır güvenliğini kendi topraklarından sürdürmeye tamamen hazır olduğu konusunda güvence verdi” dedi.

Türkiye’nin Suriye ile sınır güvenliğine ilişkin endişelerini anladığını belirten Abdullahiyan Tahran’ın, İran, Suriye, Türkiye ve Rusya dışişleri bakanları arasında Moskova’da yapılan son dörtlü toplantıda söz konusu planı önerdiğini söyledi.

Abdullahiyan’a göre İran, Suriye’nin, Türk topraklarının tehdit edilmemesi için güçlerini sınırlara yerleştirmesi karşılığında, Türk askeri kuvvetlerinin Suriye’den çekilmesini, İran ve Rusya’nın da bu konuda garantör taraf olmasını önerdi.

İran’ın bu teklifi, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, Moskova’nın Şam ve Ankara’ya, Türk kuvvetlerinin Suriye topraklarındaki varlığını ‘meşrulaştırmaya’ yönelik bir anlaşma yapılması yönünde teklif sunduğunu söylemesinden yaklaşık iki hafta sonra yapıldı.

Lavrov, bu ayın başında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (MGİMO) öğrencileri ve öğretim üyelerine hitaben yaptığı konuşmada, Rusya’nın Türkiye ve Suriye’ye 1998 tarihli Adana Mutabakatı’na dönmelerini önerdiğini dile getirdi.

Abdullahiyan’ın açıklamalarına ilişkin Ankara’dan resmi bir yorum yapılmadı.

Şarku’l Avsat’a konuşan konuya yakın kaynaklar ise Türkiye’nin siyasi çözüm tamamlanmadan güçlerini Suriye’nin kuzeyinden çekmeme yönünde defalarca beyan ettiği tutumunu değiştirmeyeceğine vurgu yaptı.



Türkiye 'gerektiğinde' Suriye'de ‘tansiyonu düşürmek’ için İsrail ile teknik görüşmeler yapıyor

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)
TT

Türkiye 'gerektiğinde' Suriye'de ‘tansiyonu düşürmek’ için İsrail ile teknik görüşmeler yapıyor

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Reuters)

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan dün yaptığı ve Reuters tarafından aktarılan açıklamasında Türkiye'nin gerektiğinde Suriye'de tansiyonu düşürmek için İsrail ile teknik görüşmeler yaptığını söyledi.

Fidan, Türkiye’nin İsrail de dahil olmak üzere Suriye'deki hiçbir ülkeyle çatışmaya girme niyeti olmadığını vurguladı.

Dışişleri Bakanı, İsrail ile Suriye konusunda gerilimin arttığı bir dönemde CNN Türk’e konula ilgili açıklamalarda bulundu.

Basında yer alan haberlere göre İsrail'in geçtiğimiz hafta Suriye’de bombaladığı hava üsleri, Türkiye'nin Suriye ile yapmayı planladığı ortak savunma anlaşmasının bir parçası olarak asker konuşlandırmayı planladığı yerlerdi.

Dışişleri Bakanı Fidan, açıklamasında şunları söyledi:

“Suriye'de güvenlik iş birliği olacak ve biz Suriye için istikrar ve refah istiyoruz. Ama Suriye'nin tekrar Türkiye'nin milli güvenliğini tehdit edecek bir iç karışıklığa, bir operasyona, bir provokasyona maruz kalmasını da izleyemeyiz. Ona da sadece bakmakla yetinmeyiz.”

İsrail, Beşşar Esed rejimin geçtiğimiz aralık ayında düşmesinin ardından Suriye toprakları içinde kalan bir tampon bölge de dahil olmak üzere Suriye'nin güneybatısındaki bazı bölgelerin kontrolünü ele geçirdi, Suriye ordusuna ait silahları ve askeri üsleri hedef alan bombardımanlar düzenledi.

İsrail, geçtiğimiz hafta Hama ve Humus'taki hava üslerinin yanı sıra Şam'daki askeri altyapıyı da bombaladığını duyurdu.

Dışişleri Bakanı Fidan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Amerika’nın (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu'ya tabiri caizse bir ayar vermesi gerekiyor.”

Türkiye, İsrail'in Suriye'ye yönelik saldırılarını ‘ülkedeki istikrar çabalarını engellemek’ olarak değerlendirirken İsrail, ‘kendi güvenlik çıkarlarını korumak için hareket ettiğini’ öne sürüyor.