Washington Büyükelçisi Mercan: Türkiye-ABD ilişkileri stratejik müttefiklik esasları üzerine kurulmalı

Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Hasan Murat Mercan, Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerin karşılıklı "al-ver" mantığıyla değil, "stratejik müttefiklik" esasları üzerine kurulması gerektiğini belirterek "Aksi durumda herkes kaybeder" dedi

Hasan Murat Mercan (AA)
Hasan Murat Mercan (AA)
TT

Washington Büyükelçisi Mercan: Türkiye-ABD ilişkileri stratejik müttefiklik esasları üzerine kurulmalı

Hasan Murat Mercan (AA)
Hasan Murat Mercan (AA)

ABD'de Mart 2021'den beri görev yapan ve yaş haddinden emekli olacağı için görev süresi 12 Ocak 2024'te dolacak olan Büyükelçi Mercan, AA muhabirinin Türk-Amerikan ilişkileri ile ilgili sorulanını yanıtladı.

Mercan, Suriye, Ukrayna ve şimdi de Gazze’de yaşanan "yıkıcı" krizlerin dünyanın geleceği için endişe verici olduğunu söyledi.

Türkiye’nin yapıcı siyasetiyle bölgesinde ve dünyada alternatif bir güç odağı haline geldiğini belirten Mercan, bugüne kadar yaşanan olayların Türkiye’yi birçok kez haklı çıkardığını vurguladı.

Mercan, Türkiye'nin uyarılarının zamanında dinlenmediğini ifade ederek "Afganistan’dan Somali’ye kadar, Sudan’a kadar, hatta Balkanlara kadar, Orta Doğu’ya kadar neresi varsa düzenler yıkıldı, insanların hayatları mahvoldu. Ama yerine daha iyi yeni bir şey, maalesef konmadı." dedi.

Türk-ABD ilişkileri "stratejik müttefiklik" üzerine kurulmalı

Büyükelçi Mercan, "Türkiye ve ABD arasındaki ilişkiler karşılıklı 'al-ver' mantığıyla değil, 'stratejik müttefiklik' esasları üzerine kurulmalı. Aksi durumda herkes kaybeder." uyarısında bulundu.

Teoride herkesin stratejik ilişkilerden bahsettiğini ancak terör örgütleri PKK/YPG ve FETÖ ile savunma sanayisi gibi konulara bakıldığında bunu "al-ver temelli" ve "geçirgen bir yapı" olduğunun görüldüğünü belirten Mercan, "Bunun sürdürülmesi mümkün değildir ve bunu her yerde söyledim, Kongrede söyledim, yönetimle çok görüşmeler yaptım, Pentagon'da Savunma Bakanlığında, Beyaz Saray’da ve düşünce kuruluşlarında." diye konuştu.

Türkiye’nin F-16 alım talebi

Mercan, tüm sorunlara rağmen gayretler sonucunda Türkiye-ABD ilişkilerinde diyalogların çok daha geliştiğini vurgulayarak "Tüm bunlar oldu. İnşallah F-16'lar da yakın bir zamanda olacaktır. Uzun yıllardan sonra ilk defa eğer Kongre onaylarsa F-16'ları, ilk defa bir Kongre onay sürecinden geçirmiş olacağız. Bu kadar yüklü bir paket için bunlar pozitif gelişmeler." ifadelerini kullandı.

Görevi boyunca ABD’nin PKK/YPG'ye bakışının ilişkilerde zorluk yarattığını ve yaratmaya devam ettiğini söyleyen Mercan, Fetullahçı Terör Örgütü konusunda da ABD yönetiminin yeterli duyarlılığı göstermediğini kaydetti.

Büyükelçi Mercan, Türkiye'nin NATO üyesi, ABD'nin ise NATO’nun en önemli aktörlerinden biri olduğunu belirterek "NATO’nun da varlık nedeni üye ülkelerin güvenliklerini sağlamak ve üye ülkelerinin karşılaştığı güvenlik tehlikelerine karşı ortak hareket etmek." diye konuştu.

"ABD ve diğer Batılı ülkeler, Türkiye ile ilişkilerini daha uzun vadeli ve stratejik bir perspektife oturtmak zorundadır, oturtmazlarsa Türkiye yoluna devam edecektir." diyen Mercan, "Yani burada Türkiye’nin savunma sanayisindeki gelişmeler, istihbarat gelişmeleri, bugünkü ilerlemeler, bunlar zaten oluyor." değerlendirmesinde bulundu.

Mercan, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasından sonra Türkiye’ye bakışın değişmeye başladığını belirterek "Şimdi orada da Türkiye çok etkili rol oynadı. Tahıl koridoru, burada kiminle görüştüysek teşekkür ettiler, takdir ettiler, şükranlarını sundular." dedi.

Deprem felaketinin güçlendirdiği bağlar

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 tarihli depremlerin ardından başlatılan yardım kampanyalarına da değinen Mercan, "Deprem sırasında Büyükelçilik olarak burada çok duygusal anlar yaşadık." diye konuştu.

Mercan, vatandaşların gözyaşları içinde gayretlerini gördüğünü belirterek "Çok gururlandım, mutlu oldum. İyi ki Türk'üm, iyi ki Türk vatandaşıyım. Bunu çok söyledim. Allah bir daha böyle acılar yaşatmasın." ifadelerini kullandı.

"Önümüzdeki yüzyıl Türkiye Yüzyılı olacak"

Mercan, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelecek yüzyılda öneminin daha da artacağına inandığına işaret ederek "Şunu açıklıkla söyleyebilirim ki önümüzdeki yüzyıl Türkiye Yüzyılı olacak. Türkiye’nin önemi, bu söylediğim nedenlerle ülkenin tarihsel birikimi, kültürel birikimi, vizyonu, yapıcı olması, yumuşak gücü çok daha fazla önem kazanacak." diye konuştu.



Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Şam’a SDG dosyasının kapatılması için doğrudan destek

Fotoğraf: TCCB
Fotoğraf: TCCB
TT

Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Şam’a SDG dosyasının kapatılması için doğrudan destek

Fotoğraf: TCCB
Fotoğraf: TCCB

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) dosyası, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara'nın cumartesi günü başlayan Türkiye ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştüğü en önemli dosyalardan biri olarak öne çıktı.

Basında yer alan haberlere göre Şara, Suriye'nin kuzeyindeki ve kuzeydoğusundaki Arap aşiretlerinin Şam'dan Haseke, Rakka ve Deyrizor gibi vilayetlerin kontrolünü devralmasını talep ederken SDG dosyasını devlet kurumları dışında silahlı bir grup olarak sonlandırmak için Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan doğrudan destek aldı.

Şam hükümetinden bir heyet ile DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu (DMUK) ve Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Bölgesi (KDSÖY) temsilcileri bir araya geldi. Binlerce DEAŞ’lı tutuklunun kaldığı El Hol Kampı’nın yönetiminin SDG'den Suriye hükümetine devredilmesi amacıyla bir toplantı gerçekleştirildi. Şam'daki kaynaklar, geçiş hükümeti heyetinin iktidara geldiğinden bu yana ilk kez El Hol Kampı’nı ziyaret etmesini, SDG'nin DMUK’un desteğiyle DEAŞ'la mücadeledeki rolünü azaltmaya yönelik bir adım olarak değerlendirdi.

Kaynaklar, Şam'ın Arap ülkelerinin ve uluslararası toplumun desteğini aldıktan sonra SDG dahil Savunma Bakanlığına katılmayan silahlı gruplara silahlarını teslim edip bakanlık bünyesine katılmaları için on gün süre verdiğini aktardılar. Bu arada Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani, Kürtlerin haklarının tek devlet çatısı altında garanti altına alındığını vurguladı. Şeybani, SDG ile varılan anlaşma hayata geçirilmesindeki bir gecikmenin kaosu uzatacağını söyledi.

Kaynaklar, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyiyle olan güney sınırındaki ‘güvenlik tehditlerini’ sona erdirme konusunda ‘ısrarcı’ olduğunu, Şam'ın ise bu konuyu ele alma ve SDG'yi Suriye devletine entegre olmaya ve Suriye topraklarının bütünlüğünü korumaya teşvik ederek bir çatışma ve askeri müdahaleden kaçınma konusunda halen isteksiz olduğunu kaydettiler. Cumhurbaşkanı Şara ve SDG lideri Mazlum Abdi arasında geçtiğimiz mart ayında imzalanan anlaşmaya göre SDG'nin askeri ve güvenlik kurumları devlet kurumlarına entegre edilecek, petrol sahaları, sınır kapıları ve DEAŞ üyelerinin tutulduğu gözaltı merkezleri Şam'a devredilecek ve hükümetin Suriye’nin kuzeyindeki ve doğusundaki bölgelerin kontrolünü kademeli olarak geri alması için hazırlık yapılacak.

cdfrgt
Haseke’nin kuzeydoğusunda yer alan Kamışlı’da sokaklar Şam yönetimi ile SDG arasında geçtiğimiz mart ayında varılan anlaşmayı kutlamak için süslendi (Reuters)

Suriye hükümeti heyetinin El Hol Kampı ile ilgili toplantısında, kampın yerinden edilmiş Suriyelilerden güvenli ve gönüllü bir şekilde tahliye edilmesine yönelik aşamalı bir planın yanı sıra, özellikle ülkelerinin geri dönmelerine izin vermediği yabancı uyruklu DEAŞ üyelerinin ve ailelerinin akıbeti ele alındı.

Suriye Cumhurbaşkanlığı tarafından dün yapılan açıklamada Cumhurbaşkanı Şara’nın Ankara'da Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile bir araya geldiği belirtildi. Açıklamaya göre toplantıya Suriye tarafından Dışişleri Bakanı Esad eş-Şeybani ve Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra, Türkiye tarafından ise Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan ve Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün katıldı.

Açıklamada ayrıca toplantıda ilişkileri ortak hedeflere hizmet edecek şekilde geliştirme arzusu çerçevesinde, iki ülke arasında çeşitli alanlarda ikili iş birliğini arttırmanın yolları ele alındığı belirtildi.

Beşşar Esed rejiminin düşmesinden bu yana Türkiye'nin Şara'nın liderliği için stratejik bir müttefik rolü oynadığını belirten Şam'daki kaynaklar, Şara'nın Ankara ziyaretini ‘önemli’ olarak nitelendirdi. Kaynaklar ziyaretin geçiş aşamasını geçmesini sağlamak ve Suriye ile bölgede istikrarı pekiştirmek amacıyla ABD'nin Suriye'ye uyguladığı yaptırımların kaldırılması konusunda Suudi Arabistan başta olmak üzere bazı ülkelerin öncülük ettiği bir dizi hızlandırılmış gelişmenin ardından gerçekleştiğine dikkati çekti.