Washington Büyükelçisi Mercan: Türkiye-ABD ilişkileri stratejik müttefiklik esasları üzerine kurulmalı

Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Hasan Murat Mercan, Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerin karşılıklı "al-ver" mantığıyla değil, "stratejik müttefiklik" esasları üzerine kurulması gerektiğini belirterek "Aksi durumda herkes kaybeder" dedi

Hasan Murat Mercan (AA)
Hasan Murat Mercan (AA)
TT

Washington Büyükelçisi Mercan: Türkiye-ABD ilişkileri stratejik müttefiklik esasları üzerine kurulmalı

Hasan Murat Mercan (AA)
Hasan Murat Mercan (AA)

ABD'de Mart 2021'den beri görev yapan ve yaş haddinden emekli olacağı için görev süresi 12 Ocak 2024'te dolacak olan Büyükelçi Mercan, AA muhabirinin Türk-Amerikan ilişkileri ile ilgili sorulanını yanıtladı.

Mercan, Suriye, Ukrayna ve şimdi de Gazze’de yaşanan "yıkıcı" krizlerin dünyanın geleceği için endişe verici olduğunu söyledi.

Türkiye’nin yapıcı siyasetiyle bölgesinde ve dünyada alternatif bir güç odağı haline geldiğini belirten Mercan, bugüne kadar yaşanan olayların Türkiye’yi birçok kez haklı çıkardığını vurguladı.

Mercan, Türkiye'nin uyarılarının zamanında dinlenmediğini ifade ederek "Afganistan’dan Somali’ye kadar, Sudan’a kadar, hatta Balkanlara kadar, Orta Doğu’ya kadar neresi varsa düzenler yıkıldı, insanların hayatları mahvoldu. Ama yerine daha iyi yeni bir şey, maalesef konmadı." dedi.

Türk-ABD ilişkileri "stratejik müttefiklik" üzerine kurulmalı

Büyükelçi Mercan, "Türkiye ve ABD arasındaki ilişkiler karşılıklı 'al-ver' mantığıyla değil, 'stratejik müttefiklik' esasları üzerine kurulmalı. Aksi durumda herkes kaybeder." uyarısında bulundu.

Teoride herkesin stratejik ilişkilerden bahsettiğini ancak terör örgütleri PKK/YPG ve FETÖ ile savunma sanayisi gibi konulara bakıldığında bunu "al-ver temelli" ve "geçirgen bir yapı" olduğunun görüldüğünü belirten Mercan, "Bunun sürdürülmesi mümkün değildir ve bunu her yerde söyledim, Kongrede söyledim, yönetimle çok görüşmeler yaptım, Pentagon'da Savunma Bakanlığında, Beyaz Saray’da ve düşünce kuruluşlarında." diye konuştu.

Türkiye’nin F-16 alım talebi

Mercan, tüm sorunlara rağmen gayretler sonucunda Türkiye-ABD ilişkilerinde diyalogların çok daha geliştiğini vurgulayarak "Tüm bunlar oldu. İnşallah F-16'lar da yakın bir zamanda olacaktır. Uzun yıllardan sonra ilk defa eğer Kongre onaylarsa F-16'ları, ilk defa bir Kongre onay sürecinden geçirmiş olacağız. Bu kadar yüklü bir paket için bunlar pozitif gelişmeler." ifadelerini kullandı.

Görevi boyunca ABD’nin PKK/YPG'ye bakışının ilişkilerde zorluk yarattığını ve yaratmaya devam ettiğini söyleyen Mercan, Fetullahçı Terör Örgütü konusunda da ABD yönetiminin yeterli duyarlılığı göstermediğini kaydetti.

Büyükelçi Mercan, Türkiye'nin NATO üyesi, ABD'nin ise NATO’nun en önemli aktörlerinden biri olduğunu belirterek "NATO’nun da varlık nedeni üye ülkelerin güvenliklerini sağlamak ve üye ülkelerinin karşılaştığı güvenlik tehlikelerine karşı ortak hareket etmek." diye konuştu.

"ABD ve diğer Batılı ülkeler, Türkiye ile ilişkilerini daha uzun vadeli ve stratejik bir perspektife oturtmak zorundadır, oturtmazlarsa Türkiye yoluna devam edecektir." diyen Mercan, "Yani burada Türkiye’nin savunma sanayisindeki gelişmeler, istihbarat gelişmeleri, bugünkü ilerlemeler, bunlar zaten oluyor." değerlendirmesinde bulundu.

Mercan, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasından sonra Türkiye’ye bakışın değişmeye başladığını belirterek "Şimdi orada da Türkiye çok etkili rol oynadı. Tahıl koridoru, burada kiminle görüştüysek teşekkür ettiler, takdir ettiler, şükranlarını sundular." dedi.

Deprem felaketinin güçlendirdiği bağlar

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 tarihli depremlerin ardından başlatılan yardım kampanyalarına da değinen Mercan, "Deprem sırasında Büyükelçilik olarak burada çok duygusal anlar yaşadık." diye konuştu.

Mercan, vatandaşların gözyaşları içinde gayretlerini gördüğünü belirterek "Çok gururlandım, mutlu oldum. İyi ki Türk'üm, iyi ki Türk vatandaşıyım. Bunu çok söyledim. Allah bir daha böyle acılar yaşatmasın." ifadelerini kullandı.

"Önümüzdeki yüzyıl Türkiye Yüzyılı olacak"

Mercan, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelecek yüzyılda öneminin daha da artacağına inandığına işaret ederek "Şunu açıklıkla söyleyebilirim ki önümüzdeki yüzyıl Türkiye Yüzyılı olacak. Türkiye’nin önemi, bu söylediğim nedenlerle ülkenin tarihsel birikimi, kültürel birikimi, vizyonu, yapıcı olması, yumuşak gücü çok daha fazla önem kazanacak." diye konuştu.



Türkiye, tehdit ortadan kalkana kadar PKK'ya yönelik operasyonlara devam edeceğini açıkladı

Kuzey Irak'taki PKK mevzilerine yönelik Pençe-Kilit Harekatı'na katılan Türk askerleri (Millî Savunma Bakanlığı)
Kuzey Irak'taki PKK mevzilerine yönelik Pençe-Kilit Harekatı'na katılan Türk askerleri (Millî Savunma Bakanlığı)
TT

Türkiye, tehdit ortadan kalkana kadar PKK'ya yönelik operasyonlara devam edeceğini açıkladı

Kuzey Irak'taki PKK mevzilerine yönelik Pençe-Kilit Harekatı'na katılan Türk askerleri (Millî Savunma Bakanlığı)
Kuzey Irak'taki PKK mevzilerine yönelik Pençe-Kilit Harekatı'na katılan Türk askerleri (Millî Savunma Bakanlığı)

Millî Savunma Bakanlığı, PKK bölgelerindeki askeri operasyonların bu bölgeler temizlenene kadar devam edeceğini ve PKK'nın tasfiye edilmesi ve silahlarının teslim edilmesi kararının uygulanarak PKK tehdidinin ortadan kaldırılacağını bildirdi. Millî Savunma Bakanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri ve Bakanlık Sözcüsü Tuğamiral Zeki Aktürk, ordunun ‘terör örgütü PKK militanları tarafından kullanılan bölgelerde, bölge temizleninceye ve bölücü terör örgütü Türkiye için tehdit olmaktan çıkıncaya kadar azim ve kararlılıkla operasyonlara devam edeceğini’ belirtti.

PKK pazartesi günü, 26 yıldır Türkiye'de tutuklu bulunan kurucusu Abdullah Öcalan'ın 27 Şubat'ta Marmara Denizi'nin güneyinde bulunan İmralı Cezaevi'nden yaptığı çağrıya cevaben 5-7 Mayıs tarihleri arasında bir kongre düzenleyerek kendisini feshettiğini ve silah bırakacağını duyurdu.

efrgtyhu
Öcalan 27 Şubat'ta İmralı Cezaevi'ndeki hücresinden PKK'nın feshedilmesi çağrısında bulundu. (EPA)

Öcalan'ın çağrısı, AK Parti'nin Cumhur İttifakı'ndaki büyük ortağı Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın desteğiyle ‘terörden arındırılmış Türkiye’ girişimini başlatmasının ardından geldi.

Temkinli tutum

Aktürk haftalık basın brifinginde şunları söyledi: “Silahlı kuvvetlerimiz, bölücü terör örgütü PKK tarafından kullanılan bölgelerde, mağara, sığınak, barınak, mayın ve el yapımı patlayıcıların tespit ve imhasına yönelik kara arama tarama faaliyetlerine, bölgenin temizlendiği ve devletimize yönelik herhangi bir tehdit oluşturmadığı kesinleşinceye kadar azim ve kararlılıkla devam edecektir.”

Türk ordusu, Nisan 2022'den bu yana Kuzey Irak'taki PKK mevzilerine karşı Pençe-Kilit olarak bilinen ve öncesinde Pençe-Kartal adı verilen bir hava operasyonu ile hava destekli bir kara harekâtı yürütüyor. Bu harekât PKK'nın kabiliyetlerini ve faaliyetlerini ciddi ölçüde zayıflattı ve Kuzey Irak'taki kalelerinden Türkiye'ye karşı operasyon başlatma kabiliyetini sınırladı.

Aktürk, 1984 yılından bu yana Türk devletine karşı silahlı mücadele yürüten PKK'nın dağılma ve silah bırakma kararını gecikmeksizin uygulaması gerektiğini söyledi.

dcfrgt
Pençe-Kilit Harekâtı kapsamında Kuzey Irak'ta PKK'ya ait bir mağarayı tarayan Türk askerleri (Millî Savunma Bakanlığı)

Sahada atılacak somut adımların yakından takip edildiğine dikkat çeken Aktürk, aynı zamanda Türk kuvvetlerinin devam eden harekâtın sabote edilmesi, sözlü ve fiili provokasyonlar da dâhil olmak üzere her türlü duruma karşı hazır ve nazır olduğunu vurguladı.

PKK silahlarını nasıl teslim edecek?

Türkiye'de son derece tartışmalı bir konu olan PKK silahlarının teslimi ile ilgili olarak Savunma Bakanlığı'ndan resmi bir kaynak, “Ülkemizdeki ilgili birimler tarafından, bölge ülkelerindeki muadilleriyle koordineli şekilde bir mekanizma kurulacak” dedi.

Kaynak, “Bu süreç, ülkemizdeki ilgili kurumlarla koordinasyon içinde, son derece hassas bir biçimde yürütülecek… Terör örgütü PKK’nın tasfiyesi kararının uygulanmasına yönelik tüm saha adımlarını yakından takip edeceğiz. Terör örgütünü kullanan ülkelerden ve kendi içinden gelen, örgütün kendisini feshetme yönünde aldığı bu kararı desteklemeyen provokasyonlara karşı dikkatli olunması gerektiğini vurgulamakta fayda görüyoruz” ifadelerini kullandı.

9o0p
Kuzey Irak dağlarındaki PKK militanları (AFP)

Aynı bağlamda, Türkiye'nin karar alıcı çevrelerine yakın Hürriyet Gazetesi yazarı Abdulkadir Selvi, PKK'nın silahlarını teslim etmesine ilişkin bir harita ortaya koyarak, sürecin istihbarat servisi tarafından doğrulanacağını ve bu projenin haziran ayı sonuna kadar tamamlanmasının beklendiğini söyledi. Selvi, kendi kaynaklarına dayanarak Türkiye, Irak ve Suriye'de PKK militanlarının silahlarını teslim edecekleri merkezlerin belirlendiğini ve her ülkedeki silahsızlanma sürecinin o ülkeyle ortaklaşa kurulan bir mekanizma tarafından Türk istihbaratıyla koordineli bir süreçte kontrol edileceğini kaydetti.

Türk istihbaratının silahların teslim edileceği yerlerle ilgili kapsamlı bir çalışma yürüttüğünü söyleyen Selvi, Birleşmiş Milletler'in (BM) sürecin denetlenmesinde herhangi bir rolü olduğunu reddetti. Türkiye'nin silahların bırakılmasına ilişkin karar, değerlendirme ve onayının, Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sunacağı bir rapora dayanacağını söyledi.

Selvi, PKK'nın silah bıraktığının teyit edilmesinin ardından ‘demokratikleşme’ sürecinin başlayacağını ve PKK militanları, yaşlı mahkumlar ve cezaevlerindeki hastalar için yasal adımlar atılacağını ifade etti.