Biden'ın İsrail ziyaretini çevreleyen güvenlik ve siyasi riskler

ABD Başkanı Biden, çatışmanın kontrol altına alınması konusunu görüşmek üzere Mısırlı mevkidaşı ve Almanya Şansölyesi’ni aradı.

ABD Başkanı Joe Biden. (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden. (AFP)
TT

Biden'ın İsrail ziyaretini çevreleyen güvenlik ve siyasi riskler

ABD Başkanı Joe Biden. (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden. (AFP)

ABD Başkanı Joe Biden, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Mısır ve İsrail'e yapacağı ziyaret öncesinde telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Biden ayrıca, Gazze'deki sivillerin korunması ve insani yardımların ulaştırılması önceliklerini görüşmek üzere Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile bir başka telefon görüşmesi yaptı. Bunun yanı sıra ABD'nin, Refah Sınır Kapısı'nın açılması ve çifte vatandaşlık sahibi, Amerikalı ve yabancı uyruklu mahsur kalanların geçişine izin verilmesi talebi de gündeme geldi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ABD Başkanı, dün gerçekleştirilmesi planlanan Kolorado eyaletine yapacağı geziyi iptal ederek ulusal güvenlik ve istihbarat ekibiyle yoğun toplantılar ve görüşmeler yaptı. Diğer yandan, Başkan Biden'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun davetine yanıt olarak İsrail'e yakın bir ziyaret için hazırlıklar yapıldığına dair haberler ardı ardına geldi. Bu ziyaret, ABD'nin İsrail'e olan güçlü desteğini göstermeyi amaçlıyor.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken daha sonra yaptığı açıklamada Biden'ın önümüzdeki çarşamba günü İsrail'e gideceğini doğruladı. ABD başkanları, çatışmanın patlak vermesinden kısa bir süre sonra müttefik ülkeleri nadiren ziyaret eder. Genellikle görevi büyük bir diplomata veya savunma yetkilisine bırakır. Bu durum söz konusu yakın ziyarete daha fazla ışık tutuyor.

Riskli bir seçim

İsrail medyası ziyaretin çarşamba günü gerçekleşeceğini belirtmesine rağmen pazartesi günü Beyaz Saray, geziye ilişkin herhangi bir planlama hakkında yorum yapmayı reddetti. Böyle bir yolculuk, ABD'nin Netanyahu'ya desteğini gösterdiği nadir ve riskli bir seçenek olacak, çünkü ABD, İran, Lübnan'ın müttefiki Hizbullah ve Suriye'yi içeren daha geniş bir bölgesel savaştan kaçınmaya çalışıyor. Gazze'de gıda, su ve yakıt kıtlığı yaşanırken, bölge sakinleri için insani bir trajedi yaşanıyor.

İsrail, Gazze'ye karadan bir saldırı planlıyor. Bu saldırının, bölgedeki insani krizi daha da kötüleştirmesi bekleniyor. Ayrıca Lübnan ve İsrail arasında füze alışverişi oldu ve İsrailliler, Hamas'ın attığı füzelerden korunmak için ülke genelinde sığınaklara saklanıyor.

Uzmanlar, Biden'ın ziyaretinin yeni bir etki yaratabileceğini ve İsrail'in Gazze'yi işgalini reddetmesi ve iki devletli çözümün çatışmayı çözmek için tek yol olduğuna olan inancını vurgulamasıyla iç siyasette popülaritesini artırabilecek bir siyasi zafer kazanabileceğini söylüyor.

Hamas'ın İsrail'e saldırıları başlattığı 7 Ekim'den bu yana Başkan Biden, İsrail'e verdiği katı ve koşulsuz desteğini yineledi. İsrail'in kendini savunma hakkını destekledi ve tüm askeri desteği verdi. Ancak İsrail'in savaş yasalarına, uluslararası yasalara ve anlaşmalara uymasını şart koştu. Son günlerde, İsrail'in bombardımana tuttuğu Gazze'deki Filistinlilere insani açıdan ilgi gösterdi.

Beyaz Saray, Başkan Biden'ın İsrail'den çarşamba günü Ürdün'e gideceğini ve Ürdün Kralı 2. Abdullah, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile görüşmeler yapacağını duyurdu. Bu açıklama, Biden'ın ziyaretinin Filistinli liderlerle bir araya gelip gelmeyeceği ve Mısır'ın önümüzdeki cumartesi günü düzenleyeceği uluslararası konferansa katılıp katılmayacağı konusundaki soruları gündeme getirdi.



Türk yargısı, Netanyahu hakkında "soykırım" suçlamasıyla tutuklama emri çıkardı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
TT

Türk yargısı, Netanyahu hakkında "soykırım" suçlamasıyla tutuklama emri çıkardı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (DPA)

Türk yargısı, dün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz ile Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir de dahil olmak üzere birçok İsrailli yetkili hakkında "soykırım" suçlamasıyla tutuklama emri çıkardı.

Şarku'l Avsat'ın AP'den aktardığına göre İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı yaptığı açıklamada, tutuklama emirlerinin 37 şüpheliyi hedef aldığını belirtti, ancak isimlerinin tam listesini açıklamadı.

Başsavcılığı'nın açıklamasına göre hedef alınanlar arasında İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de bulunuyor. Savcılık, "İsrail devletinin Gazze'de sistematik olarak işlediği soykırım ve insanlığa karşı suçları" kınadı.

Türk yargı makamları ayrıca, Türkiye tarafından Gazze Şeridi'nde inşa edilen ve İsrail ordusunun, hastanenin Hamas savaşçılarının üssü olarak kullanıldığı iddiasıyla mart ayında bombaladığı "Türk-Filistin Dostluk Hastanesi" vakasını da örnek olarak gösterdi.

İsrail, Türkiye'nin tutuklama emirlerinin ardından "propaganda gösterisi" olarak nitelendirdiği eylemi kınadı. Dışişleri Bakanı Gideon Saar, X platformunda yaptığı paylaşımda, "İsrail, zalim (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan'ın son propaganda gösterisini şiddetle reddediyor ve küçümsüyor" ifadelerini kullandı.

Türkiye, İsrail'in Hamas'ın 7 Ekim 2023'te Yahudi devletine yönelik eşi benzeri görülmemiş saldırısına yanıt olarak Gazze'de başlattığı savaşın en kritik ülkelerinden biridir. Geçtiğimiz yıl Türkiye, Güney Afrika'nın Uluslararası Adalet Divanı'nda İsrail'e karşı açtığı ve Pretorya'nın Yahudi devletini soykırım yapmakla suçladığı davaya da katılmıştı.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından önerilen barış planı, yıkıcı savaşın patlak vermesinden iki yıl sonra, 10 Ekim'de Gazze Şeridi'nde kırılgan bir ateşkes sağladı.


Ukrayna’da Pokrovsk krizi: Askerler geri çekilecek mi direnecek mi?

Bir yıldan uzun süredir devam eden çatışmalar Pokrovsk adeta hayalet şehire dönüştü (Reuters)
Bir yıldan uzun süredir devam eden çatışmalar Pokrovsk adeta hayalet şehire dönüştü (Reuters)
TT

Ukrayna’da Pokrovsk krizi: Askerler geri çekilecek mi direnecek mi?

Bir yıldan uzun süredir devam eden çatışmalar Pokrovsk adeta hayalet şehire dönüştü (Reuters)
Bir yıldan uzun süredir devam eden çatışmalar Pokrovsk adeta hayalet şehire dönüştü (Reuters)

Rus askerleri, Ukrayna'nın doğusundaki stratejik Pokrovsk şehrinde ilerlemeye devam ediyor. 

New York Times'ın haberinde, bir yıldan fazla süren çatışmaların ardından şehrin büyük ölçüde enkaza dönüştüğü, savaş öncesi 60 bin olan nüfusun 1300'ün altına indiği belirtiliyor. 

Şehri savunan Ukraynalı askerler yoğun çatışmaların yaşandığını bildiriyor. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski, pazartesi günkü açıklamasında şehirdeki durumun zor olduğunu kabul etmiş ancak direnişin sürdüğünü söylemişti. 

Kremlin şehrin kuşatıldığını öne sürerken Kiev yönetimiyse iddiaları reddetmişti. 

NYT'nin aktardığına göre Rus birlikleri şehir merkezine yakın bazı noktaları ele geçirdi. Rus ordusu Mayıs 2023'te yoğun çatışmaların ardından Bahmut'un kontrolünü sağlamıştı. Haberde, Pokrovsk'un düşmesi halinde Rus ordusunun Bahmut'un ardından bölgedeki en büyük şehri ele geçireceğine dikkat çekiliyor. 

Rus ordusu, Donetsk bölgesinde Pokrovsk'u ele geçirdikten sonra kalan iki büyük şehir Sloviansk ve Kramatorsk'a daha fazla yaklaşmış olacak. 

Ayrıca Rusya lideri Vladimir Putin'in "savaş alanında ilerleme kaydedildiğine" dair anlatısının kuvvetleneceğine dikkat çekiliyor. Moskova'nın Washington'ın ateşkes çağrılarını görmezden geldiği ve Kiev üzerindeki baskıyı artırmak istediği belirtiliyor. 

Wall Street Journal da Ukrayna birliklerinin sayıca dezavantajlı konumda kaldığını, Rus ordusuna ait drone'ların hava hakimiyetini sürdürdüğünü aktarıyor. 

Analizde, Pokrovsk cephesinde her iki tarafın da rakibi yıpratma stratejisi izlediğine işaret ediliyor. 

Ukrayna birliklerinin Pokrovsk'tan çekilmesi halinde, yakındaki Mironhrad kentinin de Rusların eline geçeceği ifade ediliyor. Zelenski'nin geri çekilme emri verip vermeyeceğiyse henüz belli değil.

Ukrayna ordusuna bağlı 68. Tugay'dan bir subay, şehirden çekilme zamanının geldiğini savunuyor:

Verdiğimiz kayıplar buna değmez. Bunlar manasız kayıplar. Çok sayıda takviye kuvvet gelse bile şehri geri alamayız.

Independent Türkçe, New York Times, Wall Street Journal


ABD, askeri yığınağı artırıyor: Savaş uçakları gönderildi

ABD ordusu, Ghostrider uçaklarından Porto Riko'ya da konuşlandırmıştı (Reuters)
ABD ordusu, Ghostrider uçaklarından Porto Riko'ya da konuşlandırmıştı (Reuters)
TT

ABD, askeri yığınağı artırıyor: Savaş uçakları gönderildi

ABD ordusu, Ghostrider uçaklarından Porto Riko'ya da konuşlandırmıştı (Reuters)
ABD ordusu, Ghostrider uçaklarından Porto Riko'ya da konuşlandırmıştı (Reuters)

Venezuela'ya askeri operasyon düzenlenme ihtimali dünya kamuoyunda konuşulurken ABD'nin El Salvador'a savaş uçakları gönderdiği ortaya çıktı. 

New York Times'ın (NYT) incelediği uydu görüntüleri ve uçak takip verilerine göre ABD ordusuna ait en az üç savaş uçağı, El Salvador'un başkenti San Salvador'daki uluslararası havalimanına konuşlandırıldı.  

Havalimanında AC-130J Ghostrider saldırı uçağı, P-8 Poseidon keşif ve istihbarat uçağı ve C-40 Clipper saldırı jeti yer alıyor. Haberde, çeşitli özelliklere sahip uçakların ekim ortasından beri havalimanında bulunduğu aktarılıyor. 

Kargo ve yolcu taşımak için kullanılan Boeing 737'nin askeri versiyonu olan C-40 Clipper hakkında çok az bilgi bulunduğu, aracın saldırı uçaklarıyla birlikte konuşlandırılmasının "epey sıradışı olduğu" yazılıyor.

P-8A'nın istihbarat toplama ve keşif özelliklerine ek olarak torpido ve gemisavar füzeleri ateşleyebildiği belirtiliyor. 

AC-130J Ghostrider'ın da füze ve makineli tüfeklerle donatıldığı, karada veya denizdeki hedefleri imha etmek için tasarlandığı ifade ediliyor. Bu uçağın ABD Hava Kuvvetleri Özel Harekat Komutanlığı tarafından hassas görevlerde kullanıldığı aktarılıyor. 

Haberde, uçakların ABD ordusunun Karayipler ve Pasifik'teki askeri yığınağının bir parçası olduğu ifade ediliyor. 

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla NYT'ye konuşan iki askeri yetkili, uçakların bölgedeki "uyuşturucuyla mücadele" operasyonları kapsamında konuşlandırıldığını doğruluyor. 

ABD ordusu, El Salvador'daki uluslararası havalimanı arazisinde Cooperative Security Location Comalapa adlı bir askeri karargaha sahip. Uçakların da uyuşturucuyla mücadele operasyonları için 2000'de kurulan bu karargaha gönderildiği aktarılıyor. 

ABD Başkanı Donald Trump, uyuşturucu kaçakçılığını durdurma gerekçesiyle Latin Amerika'ya askeri yığınak talimatı vermişti. Eylülün başından bu yana bölgede en az 17 operasyon düzenleyen Amerikan ordusu, uyuşturucu kaçakçılığına karıştığını iddia ettiği 69'dan fazla kişiyi öldürdü. 

NYT'nin aktardığına göre bu operasyon kapsamında ilk kez ABD ordusuna ait uçaklar başka bir ülkeye konuşlandırıldı.

Karayipler ve Pasifik'teki askeri yığınak Venezuela yönetimini hedef alıyor. Trump, Venezuela lideri Nicolas Maduro'nun uyuşturucu kaçakçılığından sorumlu olduğunu savunmuş, CIA'e ülkede operasyon talimatı verdiğini duyurmuştu. Washington, Maduro'nun başındaki para ödülünü de 50 milyon dolara çıkarmıştı.

Venezuela lideriyse ABD'nin Karayipler bölgesindeki askeri hareketliliğine ilişkin "Dünyanın en büyük petrol rezervine sahip olduğumuz için bizi hedef alıyorlar" demişti.

Independent Türkçe, New York Times, Economist