Telekomünikasyon tarihindeki en büyük küresel kesintiden hangi şirketler ve hizmetler etkilendi?

Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)
Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)
TT

Telekomünikasyon tarihindeki en büyük küresel kesintiden hangi şirketler ve hizmetler etkilendi?

Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)
Sidney Havalimanı'ndaki uçak program panosu (AFP)

Bugün (cuma) dünya, birçok ülkede havayolu şirketlerini, medya kuruluşlarını ve kurumları etkileyen tarihin en büyük internet kesintisine tanık oldu.

Microsoft

ABD'li teknoloji devi Microsoft, sorun çözülürken ‘hafifletici önlemler’ aldığını açıkladı.

Şirket, ‘hizmet bozulması’ başlıklı bir mesajda, kullanıcıların ‘çeşitli uygulamalara ve hizmetlere (Microsoft 365) erişemeyebileceğini’ doğruladı.

dsfvgrt
Teknik arıza nedeniyle uçuşu ertelenen bir yolcu (AFP)

Şirket kesintinin sorumluluğunu açıkça belirtmedi. Ancak ‘bu olayı yüksek öncelikli ve acil bir durum olarak ele alırken, bozulan diğer (Microsoft 365) uygulamalar üzerinde devam eden etkiyi ele almaya devam ettiğini’ doğruladı.

Fransız siber güvenlik ajansı ANSSI, ‘kesintinin bir siber saldırıdan kaynaklandığını gösteren hiçbir kanıt olmadığını’ belirterek, ‘ekiplerin Fransa'daki etkilenen kuruluşları tespit etmek ve kesintinin kaynağını belirlemek için tamamen seferber olduğunu’ bildirdi.

Kesinti havalimanlarını etkiledi

Aralarında Zürih, Berlin, Amsterdam Schiphol ve İspanya'daki tüm havalimanlarının da bulunduğu çok sayıda havalimanı kesintiden etkilendiğini duyurdu. Diğer yandan Delta, United, American Airlines, Air France, İrlanda'nın Ryanair ve üç Hint havayolu şirketi de dahil olmak üzere çok sayıda havayolu şirketi sorun bildirdi.

Berlin Havalimanı Sözcüsü, ‘check-in işlemlerinde yaşanan gecikmelerin’ ardından, öğle saatlerinde trafiğin kısmen yeniden başladığını duyurdu.

xcfdvbg
Sidney Havalimanı'ndaki yolcular (AFP)

Hollandalı Kraliyet Havayolları KLM, ‘uçuşları yönetmeyi imkânsız kılan’ bir arıza nedeniyle ‘operasyonlarının büyük bölümünü’ askıya aldığını duyurdu.

İspanya'nın yolcu sayısı bakımından dünya birincisi olan havalimanlarının işletmecisi Aena, uçuşlardaki olası ‘gecikmeler’ hakkında bilgi verdi. Kuruluş, söz konusu küresel teknik olayın, esas olarak yolcular için kayıt ve bilgi noktalarını etkilediğini belirtti.

Kuruluş, arızanın giderilmesini beklerken, kayıt ve biniş işlemlerini manuel olarak gerçekleştiren Hintli SpiceJet şirketinin düşük maliyetli uçuşlar için yaptığına benzer şekilde, bazı işlemleri ‘manuel sistemlerle’ gerçekleştirdiğini duyurdu.

Press Trust of India (PTI), check-in sürecindeki teknik bir sorun nedeniyle yolcuların turistik sahil bölgesi Goa'da ‘mahsur kaldığını’ bildirdi.

sfergt
Sidney Havalimanı'ndaki yolcular (AFP)

Ryanair ise tüm yolculara ‘uçuşlarından en az 3 saat önce havalimanına gelmelerini’ tavsiye etti.

Ryanair ve Wizz Air tarafından indirimli uçuşlar için kullanılan Fransa'nın Beauvais Havalimanı’nda, gerçek zamanlı çevrimiçi kalkış ve iniş verilerine göre uçuşlar normal şekilde devam etti.

Kesintiden etkilenen Arap ülkeleri

Kuveyt Havayolları, bazı havalimanlarının sistemlerinde ve bulut bilişim platformlarında meydana gelen küresel teknik aksaklık nedeniyle herhangi bir acil duruma karşı gerekli hazırlıkları yapmak üzere Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ile sürekli koordinasyon halinde olduğunu duyurdu.

Yapılan açıklamada, ‘operasyonlarda herhangi bir gelişme olması durumunda şirketin resmi kanalları aracılığıyla bir duyuru yapılacağı’ belirtildi.

Jazeera Airways tarafından yapılan açıklamada, küresel hizmet kesintisinden etkilenildiği belirtilerek, “Küresel Microsoft kesintisi bilgi teknolojisi sistemlerimizi ve operasyonlarımızı ciddi şekilde etkiledi” denildi.

Beyrut Refik Hariri Uluslararası Havalimanı Başkanı Fadi el-Hasan, küresel kesintinin havalimanının kayıt ve rezervasyon sistemlerini kısa süreliğine etkilediğini, ancak hava trafiğini etkilemediğini söyledi.

scdvfdfev
Sidney Havalimanı'ndaki yolcular (AFP)

Dubai Uluslararası Havalimanı, bazı havayolları aracılığıyla seyahat eden yolcular için kimlik doğrulama hizmetini etkileyen küresel bir teknik aksaklığın ardından operasyonların normale döndüğünü açıkladı.

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanlığı, küresel teknik aksaklığın bazı elektronik sistemlerini etkilediğini belirterek, kullanıcılara sorun çözülene kadar herhangi bir işlem yapmaktan kaçınmalarını tavsiye etti.

Paris Olimpiyatları

Paris 2024 Olimpiyatları Organizasyon Komitesi, kesintinin olimpiyat organizatörlerinin ‘bilgi işlem operasyonlarını aksattığını’ bildirdi.

Komite tarafından yapılan açıklamada, “Microsoft'un yazılımını etkileyen küresel teknik sorunların farkındayız. Bu sorunlar Paris 2024'teki bilgi teknolojileri operasyonlarını aksatıyor” denildi.

btrgb
Amsterdam Schiphol Havalimanı (AFP)

Organizasyon Komitesi’nden bir kaynak, kredi sisteminin değiştirildiğini ve bazı kişilerin kartlarını çekmelerinin engellendiğini söyledi.

Bu durumun uçuşları iptal edilen sporcuların gelişini de aksatabileceğini, çünkü birkaç saat boyunca havaalanlarındaki faaliyetlerin durma noktasına geldiğini ve uçuşların havayolları tarafından iptal edildiğini sözlerine ekledi.

Kaynak, “Paris 2024 Olimpiyatları teknik ekipleri, bu sorunların etkisini en aza indirmek için tamamen harekete geçirildi. Ayrıca operasyonların sürekliliğini sağlamak için acil durum planları devreye sokuldu” ifadelerini kullandı.



Trump ya da şanslı Lazarus

Güçlü bir şahin rolü oynamasına rağmen, aslında en yakın danışmanları tarafından kendisine verilen Obama'nın reçetelerini uygulamaya yaklaşıyor (AFP)
Güçlü bir şahin rolü oynamasına rağmen, aslında en yakın danışmanları tarafından kendisine verilen Obama'nın reçetelerini uygulamaya yaklaşıyor (AFP)
TT

Trump ya da şanslı Lazarus

Güçlü bir şahin rolü oynamasına rağmen, aslında en yakın danışmanları tarafından kendisine verilen Obama'nın reçetelerini uygulamaya yaklaşıyor (AFP)
Güçlü bir şahin rolü oynamasına rağmen, aslında en yakın danışmanları tarafından kendisine verilen Obama'nın reçetelerini uygulamaya yaklaşıyor (AFP)

Refik Huri

ABD'de başlangıçtan beri süregelen bir gelenek vardır, görev süresinin son gününe kadar tek bir başkan vardır. Seçilen başkan geleneğe saygı duyar ve Kasım 2024'teki zaferinden 20 Ocak'ta göreve gelmesine kadarki süreyi, yönetimini, önceliklerini ve görev süresinin ilk 100 gününde neler yapacağını düzenleyerek geçirir.

Ancak Başkan Donald Trump acele ediyor, iktidarı ele geçirmeden önce onu kullanmak istiyor. ABD ve dünyada onun görevine başlamasını bekleyenler de, kendilerini neyin beklediğini bilmek için acele ediyorlar. Trump şanslı bir adam, 2016'da başkan Barack Obama ve politikalarına karşı beyazların başlattığı protesto dalgasıyla ilk başkanlığını kazandı. Başkan Joe Biden'ın politikalarına karşı başlatılan protesto kampanyasının ardından da 2024'te ikinci kez seçildi. Şansı katıldığı iki seçimde de bir kadına karşı yarışmasıyla zirveye çıktı. İlk seferinde Hillary Clinton, ikinci seferinde ise Kamala Harris’e karşı yarıştı. Kesin olan bir şey var ki, o da Amerikan toplumunun henüz Beyaz Saray'da bir kadının başkanlık mührüne sahip olmasına hazır olmadığı. Nitekim Obama'nın iki dönemlik başarısının arkasındaki Demokrat stratejist David Axelrod, Time dergisine verdiği demeçte, “Trump’a karşı siyah bir kadının yarışması, yutulması zor güçlü bir ilaçtır” demişti.

Trump'ın tercihlerine gelince bir sürpriz yok. Birinci dönemden birikmiş politikalarının yanı sıra Heritage Kuruluşu’nun 2025 Projesi ve ABD’yi Yenileme Merkezi projesi var. Trump’ın öncelikleri çatışma için bir davet niteliğinde. Sadece Çin değil, aynı zamanda Avrupalı müttefikleri için de gümrük vergilerinin artırılması, Çin'in geniş çaplı bir tepkisine yol açacaktır. The Economist'ten Patrick Foulis'a göre Trump'ın “izolasyonist ve korumacı eğilimi ABD’nin ittifaklarını tahrip edecek.” Edward Carr'ın görüşüne göre ise Avrupa, “Rusya'ya Ukrayna'da üstünlük sağlayabilecek değişken bir başkanın yönetimi altında 1930'lardan beri görülmemiş zorluklarla, NATO’nun ABD'nin korumasına olan güveni sarsacak şekilde daha agresif bir şekilde test edilmesiyle karşı karşıya kalacak.” Her ne kadar Obama bir yılda 400 bin göçmeni, Eisenhower da 1954'te 1 milyon kişiyi sınır dışı etmiş olsa bile, milyonlarca göçmenin hızla sınır dışı edilmesinin de sonuçları olacaktır. Ek olarak Trump her yerde savaşları sona erdireceğinde ısrar ediyor.

Güçlü bir şahin rolü oynamasına rağmen, aslında Obama'nın en yakın danışmanı Ben Rhodes'un kendisine verdiği reçeteleri uygulamaya yaklaşıyor. ABD'nin “Uzak Doğu, Avrupa ve Ortadoğu'daki üç alanda güç oluşturması” çağrısında bulunan 2024 tarihli bir RAND Corporation raporuna yanıt olarak, Ben Rhodes, maksimalist hedefler peşinde koşmaktan ve “Rusya'nın Ukrayna ile savaşına karışmaktan, İran ile çatışmaktan ve Çin-Tayvan çatışmasına” bulaşmaktan kaçınılması gerektiği konusunda uyarmış ve “Bunlar ABD'nin doğrudan askeri müdahalesi için uygun alanlar değil, çünkü Rusya'nın tamamen yenilmesi, İran rejiminin değişmesi ve Tayvan'ın bağımsızlığına bahis oynamanın riskleri arasında bir halk desteği veya yasal yükümlülükler yoktur” demişti.

Ortadoğu'ya gelince, Trump'ın fikirlerinin koşullara, olgulara, bölgedeki çatışmaların karmaşıklığına ve savaşları sona erdirmenin zorluğuna göre değişebileceği görülüyor. İlk dönemde damadı Jared Kushner'in Ortadoğu'da serbestçe çalışmasını sağlamıştı. Kushner, bölgede Netanyahu'nun ve ABD’nin yararına hareket etti. Bunun için öncelikle Arap ülkelerini Filistin devleti için müzakerelere yönelik hiçbir adım atmadan İsrail ile İbrahim Anlaşmaları imzalamaya teşvik etti. İkincisi, Trump'ın açıkladığı ve Filistinlilere birkaç kırıntı sunan, İsrail’e ise toprağın büyük bir kısmını veren ve tanıyan, ekonomik bir anlaşmadan ibaret olduğu için ölü doğan “Yüzyılın Anlaşması”nı sundu.

İkinci dönemde Ortadoğu işlerinden sorumlu kıdemli danışmanı ise Trump'ın Lübnan asıllı damadının babası Massad Boulos olacak. Kendisi hâlâ istişarelerde bulunuyor ve Arap-İsrail ihtilafını çözmek için nasıl bir plan önerdiği bilinmiyor. Ama Trump'ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz'un İran'a daha fazla baskı yapılmasından, İran'ın bölgesel oyundan çıkarılmasından ve böylece onu, Esed rejiminin devrilmesi, Tahran'ın Suriye coğrafyasından çekilmesi, Gazze ve Lübnan'ın bazı kesimlerinin harap olması, Hamas ve Hizbullah'ın zayıflamasıyla ciddi yara alan bölgesel projesinden soyutlamaktan bahsettiğini herkes biliyor. Esasen İsrail ile yaşanan ihtilafta her türlü çözümü reddeden ve Filistin'i özgürleştirme sloganını öne süren İran, yokluğunun veya nüfuzunun zayıflamasının bir uzlaşıya varılmasını kolaylaştırmasına olanak tanımayacaktır.

Trump'ın Körfez ülkeleriyle ilişkilerinin iyi olduğu bir sır değil ancak The Economist, ikinci dönemde ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının Körfez'e de yansıyacağını tahmin ediyor. Körfez ülkelerinin Çin ile teknolojik alanda ilişkilerini genişlettiğini bilen Trump, Körfez ülkelerinin istemediği ve çıkarına olmayan bir şey yapabilir. Körfez'i zor bir tercihle karşı karşıya bırakabilir; teknolojik iş birliğinde ABD ya da Çin’i seçmek.

Ama Trump’ın şanslı olduğunu tekrarlayalım, çünkü bütün güç onun elinde; Beyaz Saray, Senato ve Temsilciler Meclisi. Cleveland (1822) ve şimdi Trump (2024) dışında hiçbir başkan seçim kaybettikten sonra ikinci dönem yeniden seçilerek Beyaz Saray'a dönmedi. Tarihçiler buna “Lazarus Mucizesi” adını veriyorlar; Lazarus mezarından mucizevi bir şekilde dirilen ölü bir adamdır. Avrupa'da başkanların ve başbakanların birkaç kez göreve gelmesi sıkça görülen bir durumken, ABD'de bu enderdir. Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva’ya göre ise küresel ekonomi gelecekteki şoklara hazır değil.

*Bu makale Şarku’l Avsat  tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.