Borsa açılışta devre kesti

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftaya yüzde 6,38 azalışla 4.489,58 puandan başlarken, değer kaybının yüzde 5'i aşması sebebiyle Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi çalıştı.

Borsa açılışta devre kesti
TT

Borsa açılışta devre kesti

Borsa açılışta devre kesti

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, haftaya yüzde 6,38 azalışla 4.489,58 puandan başlarken, değer kaybının yüzde 5'i aşması sebebiyle Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi çalıştı.

Açılışta BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 306,03 puan ve yüzde 6,38 değer kaybederek 4.489,58 puana geriledi.

Bankacılık endeksi yüzde 9,54 ve holding endeksi yüzde 7,86 azalış kaydetti. Tüm sektör endeksleri haftaya düşüşle başlarken, en fazla gerileyen bankacılık oldu.

Cuma günü düşüş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, yüzde 1,08 değer kaybederek günü 4.795,61 puandan kapattı.

Analistler, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalabileceği ihtimalinin risk iştahını azalttığını söyledi.

Borsa İstanbul'un Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi'nin devreye girmesine ilişkin yaptığı açıklama, Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yayımlandı.

Açıklamada, "Saat 09.55.17 itibarıyla endekse bağlı devre kesici tetiklenmiş ve Pay Piyasasındaki tüm işlem sıralarında, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasındaki (VİOP) Pay ve Pay Endekslerine dayalı sözleşmelerde ve Borçlanma Araçları Piyasası (BAP) Pay Senedi Repo Pazarında işlemler geçici olarak durdurulmuştur." ifadeleri kullanıldı.

Pay Piyasasında saat 10.20.00'de tek fiyat emir toplamanın başlayacağı kaydedilen açıklamada, 10.25.00'da eşleştirme yapılacağı ve 10.30.00'dan itibaren işlemlere kaldığı yerden sürekli işlem ile devam edileceği bildirildi.

Açıklamada, Pay Piyasasında tek fiyat işlem yöntemi uygulanan paylarda saat 10.20.00'de tek fiyat emir toplama yapılacağı ve 10.30.00'dan itibaren seansın kaldığı yerden devam edeceği aktarılarak, "Varant, sertifika, BYF, yeni pay alma hakkı kuponu ve yeni pay alma hakkından arta kalan birincil piyasa sıralarında işlemler 10.30.00'dan itibaren kaldığı yerden sürekli işlem ile devam edecektir." ifadeleri kullanıldı.

VİOP'taki Pay ve Pay Endekslerine dayalı sözleşmeler ile BAP Pay Senedi Repo Pazarı'nda işlemler saat 10.30.00'da yeniden başlayacağı kaydedilen açıklamada, emir toplama sürecinin, belirtilen saatten sonra 30 saniye içerisinde rastlantısal olarak kesildiği hatırlatıldı.

Borsa İstanbul'da Endekse Bağlı Devre Kesici Sistemi, anlık olarak endekste yüzde 5 ve yüzde 7'lik değer kayıplarının oluşması ile tetiklenerek yatırımcıların panik işlemleriyle zarar görmesini en aza indirmek için kullanılıyor.​​​

Analistler, bugün Avro Bölgesi’nde sanayi üretimi ve ABD'de New York Fed imalat endeksi verilerinin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 4.400 ve 4.350 seviyelerinin destek, 4.500 ve 4.600 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.



Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
TT

Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), üretim ve ihracatı artıran Çin'in yeni bir "ticaret savaşı" başlattığını yazıyor. 

Analizde, Çin'in zayıflayan ekonomisini canlandırmak için "fabrikalara steroid bastığı" ve yabancı ülkelerdeki işletmeleri sıkıştırarak yeni bir küresel ticaret savaşı başlattığı savunuluyor. 

Avrupa Birliği, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere sağlanan sübvansiyonlar nedeniyle başlatılan soruşturma kapsamında, ülkeden ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 38,1'e varan ilave vergi uygulama kararını temmuzda yürürlüğe koymuştu. 

ABD de Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin yanı sıra alüminyum ve güneş panellerine ek vergi uygulama kararı almıştı. 

WSJ, Pekin'in stratejisinin yalnızca Batı ülkelerini değil, Türkiye ve Pakistan'ı da tedbir almaya ittiğini hatırlatıyor. Türkiye, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan ek vergileri yüzde 40'a yükseltmişti. 

Analizde, Çin'in "üretime yatırımı artırarak ekonomiyi canlandırıp, uluslararası alanda fazla tepki çekmeden endüstriyel direncini artırmayı hedeflediği" yorumu yapılıyor.

Haberde, Pekin yönetimine danışmanlık yapan bazı kişilerin, ülkenin üretim ve inşaat sektörüne yatırımından ziyade iç tüketimi öncelendirmesi gerektiğini söylediği aktarılıyor. 

Bunun yerinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in "Eskiyi yıkmadan önce yeniyi kurun" anlayışıyla hareket ederek sübvansiyonlu üretime yatırımların artırılması talimatını verdiği bildiriliyor.

Şi'nin bu politikayı izlemesinin iki nedeni olduğuna dikkat çekiliyor. Analize göre bunlardan ilki, Çin'in ABD ve diğer Batılı ülkelerin ağır yaptırımları karşısında ülke ekonomisini ayakta tutabilecek endüstriyel tedarik zinciri oluşturulmasıyla ilgili. İkinci sebepse Pekin'in "savurganlık" diye nitelediği ABD tarzı tüketime kökten itiraz etmesi.

Diğer yandan analizde, Şi'nin bu stratejisinin Pekin'in kapasite fazlasını azaltmaya çalıştığı eski politikalarına kıyasla bir değişime işaret ettiğine dikkat çekiliyor. 

2015'te Şi'nin, Çin Komünist Partisi'nin eski Merkezi Mali ve Ekonomik İşler Komisyonu Direktörü Liu He'ye, özel sektördeki birçok küçük çelik fabrikasını ve diğer işletmeleri kapatma talimatı verdiği hatırlatılıyor. 

Ancak Çin'in "ABD ve AB'ye ek vergi hamlelerini gerekçelendirme fırsatı vermek istemediği" için üretim fazlasını düşürmeye yönelik bu tür politikaları etkili şekilde uygulamadığı savunuluyor.

Pekin Üniversitesi'nden finans uzmanı Michael Pettis, Çin'in halihazırda küresel üretimin üçte birine sahip olduğuna dikkat çekerek, böyle bir durumda üretimi tekrar iki katına çıkararak yabancı ülkelerin üretimdeki payını azaltmayı istediğini savunuyor ve ekliyor: 

Dünyanın geri kalanı bunun tam tersini istiyor. Kimse buna uyum sağlayamaz.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC