Nobel ödüllü ekonomist Robert Engle: ABD'deki bankacılık krizinin büyüyeceğini düşünmüyorum

80 yaşındaki ekonomist, piyasadaki oynaklığın halkın beklentilerinin hızla değişmesinden kaynaklandığına da dikkat çekti

Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)
Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)
TT

Nobel ödüllü ekonomist Robert Engle: ABD'deki bankacılık krizinin büyüyeceğini düşünmüyorum

Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)
Engle, Cornell Üniversitesi'nden fizik alanında yüksek lisans, ekonomidense doktora derecesi aldı (Reuters)

Nobel ödüllü ekonomist Robert Fry Engle, İspanya'nın önde gelen gazetelerinden El Pais'e söyleşi verdi. 

80 yaşındaki ekonomist, ABD'deki Silikon Vadisi Bankası ve Signature Bank'in peş peşe iflas etmesiyle tüm dünyadaki banka hisselerinde martta yaşanan kesin düşüşlerle ilgili değerlendirmesinde, "Bence bu, büyük bankaları etkilemeyen küçük bir finansal kriz. Büyük bir krize evrileceğini düşünmüyorum" dedi.

Engle, ABD'deki bankaların özellikle uzun vadeli tahvillere yatırım yaptıkları için faiz oranlarının artırıldığı bir ortamda güvende olmadıklarına dikkat çekerek, firmaların halen risk altına olduğunu belirtti.

2008'de yaşanan küresel ekonomik krizden bu yana özellikle ABD'de alınan derslerin bazılarının unutulduğunu savunan Engle, eski ABD Başkanı Donald Trump'ın finans sektörü üzerindeki denetimleri gevşetmesinin de bugün ülkede yaşanan mali krizde rolü olduğunu vurguladı.

2003'te Nobel Ekonomi Ödülü'nü Galli ekonomist Sör Clive Graner'la paylaşan Engle, merkez bankalarının faiz artırma trendinin olumsuz etkiler doğurabileceğine işaret ederek, şunları söyledi: 

Bu, faiz oranlarını artırmaya başladıklarından beri bahsettiğimiz bir risk. Son faiz artırımından sonra ABD Merkez Bankası, bunun bir süre için son faiz artırımı olabileceğini ve ‘bekleyip göreceğiz' yaklaşımını benimseyeceğini ima etti.

Engle, ABD'deki enflasyonun enerji fiyatlarındaki artıştan, tedarik zincirindeki sorunlardan ve ABD-Çin arasındaki gerginlikten kaynaklandığını ifade etti. Ekonomist, bu üç unsurdan sadece sonuncusunda somut bir ilerleme kaydedilemediğini savundu.

Halen New York Üniversitesi'nde ders vermeye devam eden Engle, son üç yılda Kovid pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle piyasalardaki volatilitenin artış göstermesinin sıradışı olmadığını söyledi.

Ekonomist, piyasadaki oynaklığa dair şu değerlendirmeyi yaptı: 

Her zaman yüksek ve düşük volatilite dönemleri vardır. Bu oynaklığı yaratan asıl unsur, halkın beklentilerinin ne kadar hızlı değiştiğidir; haberlerde okuduklarının ve bunların piyasalara ilişkin görüşlerini nasıl etkilediğidir.

Independent Türkçe, El Pais 



Ortadoğu’daki kaos Çin’i endişelendiriyor: Rusya’yla boru hattı tekrar gündemde

Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)
Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)
TT

Ortadoğu’daki kaos Çin’i endişelendiriyor: Rusya’yla boru hattı tekrar gündemde

Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)
Sibirya'nın Gücü hattı, Gazprom tarafından 2019'da faaliyete geçirilmişti (Reuters)

İsrail-İran çatışmaları, Çin’in uzun süredir duraklamış olan Sibirya’nın Gücü 2 boru hattı projesini yeniden gündeme almasına yol açtı.

Wall Street Journal’ın haberinde, Çin’in doğalgazının yüzde 30’unu Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi Ortadoğu ülkelerinden sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) halinde ithal ettiği belirtiliyor.

Çin’in özellikle İran’dan gönderilen düşük maliyetli ham petrole büyük ölçüde bağımlı hale geldiği aktarılıyor. İran’ın petrol ihracatının yüzde 90’ından fazlasının Çin’e gittiğine işaret ediliyor.

Ancak son gelişmelerle bölgede artan öngörülemezdik, Çin’i Hürmüz Boğazı üzerinden sevkıyatlara alternatif arayışına soktu. İsrail’le 12 gün süren çatışmalara ABD’nin de dahil olmasıyla Tahran yönetiminin boğazı kapatma tehlikesi doğmuştu. İran henüz bu yönde bir adım atmadı.

Berlin merkezli düşünce kurulu Carnegie Rusya Avrasya Merkezi’nden Alexander Gabuev, “Ortadoğu’daki askeri durumun öngörülemezliği, Çin liderliğine karasal boru hattı arzının jeopolitik faydalarını gösterdi” diyor.

Pekin yönetiminin, uzun süredir askıya alınmış Sibirya’nın Gücü 2 doğalgaz boru hattını yeniden değerlendirdiği belirtiliyor.

Çin’e yılda 50 milyar metreküp doğalgaz taşıma kapasitesine sahip olacak boru hattı projesi, fiyat anlaşmazlıkları başta olmak üzere bazı sorunlar nedeniyle ilerlememişti.

Pekin’in politikası kapsamında tek bir ülkeden yapılan petrol ve doğalgaz ithalatı yüzde 20’yle sınırlandırılıyor ancak Moskova bu oranın üstüne çıkılmasını talep ediyor.

İki ülke arasında kurulan Sibirya’nın Gücü hattı 2019’da devreye alınmıştı. İkinci hattın inşasının yaklaşık 5 yıl sürmesi öngörülüyor.

WSJ, Çin lideri Şi Cinping’in eylülde Rusya’yı ziyaret etmeyi planladığını, boru hattı projesinin detaylarının da gündeme geleceğini yazıyor.  

Diğer yandan Washington’ın, Pekin’le Moskova’nın yakınlaşmasını engellemek isteyeceğine dikkat çekiliyor. Ancak Trump dünkü açıklamasında Çin’in Amerikan ambargosuna rağmen İran’dan petrol almaya devam edebileceğini söyleyerek kafa karışıklığı yaratmıştı. Cumhuriyetçi lider, Pekin yönetimine ABD’den petrol alma çağrısında da bulunmuştu.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Reuters