Lityum fiyatları, aşırı üretim ve geliştirilen yeni nesil bataryalarla düşüş eğilimine girdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Lityum fiyatları, aşırı üretim ve geliştirilen yeni nesil bataryalarla düşüş eğilimine girdi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Asya Piyasaları Uzmanı Süleyman Mete Özbalaban, lityum karbonat fiyatlarının, aşırı üretim ve geliştirilen sodyum iyon ile florid-iyon yeni nesil bataryalarla düşüş eğilimine girdiğini bildirdi.

Elektrikli araç bataryalarının üretiminde kritik önem taşıyan lityumun fiyatı, geçen yılın sonlarına doğru elektrikli araçlara olan talebin artmasıyla sert bir şekilde yükselmişti. Elektrikli araçlara artan talebin yanı sıra tedarik sıkıntıları da lityumun fiyatını etkileyen faktörlerden oldu.

Dünyada yeşil enerjinin öneminin artmasıyla bakır, nikel ve gümüş gibi lityum da rüzgar türbinleri ve güneş panelleri başta olmak üzere temiz enerji teknolojilerinde yoğun şekilde kullanılıyor.

Kasım 2022'de ton başına 600 bin yuan seviyelerine çıkan lityum karbonat fiyatı, geçen ay 113 bin yuana kadar geriledi. Lityum karbonat fiyatı, şu anda 227 bin 500 yuan seviyelerinde seyrediyor.

Bu arada, lityum işleme kapasitesinin yüzde 60'ı Çin'de bulunuyor.

- Çin ekonomisine ilişkin belirsizlikler düşüş eğilimini etkiledi

Lityum fiyatlarındaki sert yükselişe karşın son zamanlardaki düşüş eğilimi dikkati çekiyor.

Çin ekonomisindeki belirsizler ve zayıflık, diğer emtia gruplarında olduğu gibi lityum tarafında da talep endişelerini beraberinde getirdi. Ülkede otomobil satışlarının olumsuz etkilenmesi ve elektrikli araç talebinin sekteye uğraması da lityumdaki düşüşü tetikledi.

Asya Piyasaları Uzmanı Süleyman Mete Özbalaban, AA muhabirine yaptığı açıklamada, elektrikli araç bataryasında kullanılan lityum için lityum karbonat fiyatlarına bakılması gerektiğini belirtti.

Özbalaban, lityum karbonat fiyatının 2022'nin kasım ortasında ton başına 600 bin yuan seviyelerine ulaştıktan sonra sürekli düşerek Nisan 2023'te ton başına 113 bin yuana kadar gerilediğini, mevcut durumda 227 bin 500 yuan seviyelerinde bulunduğunu bildirdi.

Lityum karbonat fiyatlarının gerilemesindeki nedenlere değinen Özbalaban, bunlardan bir tanesinin, geçen yıl devlet sübvansiyonları bitmeden önce üreticilerin avantaj sağlamak için aşırı üretim yapması olduğunu vurguladı.

Diğer taraftan, elektrikli araç piyasasının beklendiği kadar hızlı büyümeyeceği gibi bir görüş oluşmaya başladığını ifade eden Özbalaban, "Geçen yıl elektrikli araç fiyatları özellikle Çin de yaklaşık yüzde 20 düştü. Tesla da fiyatları Çin'de yaklaşık yüzde 15, ABD'de ise yaklaşık yüzde 50 düşürdü." dedi.

- "Lityum-iyon bataryaların patentinde Çin'in ağırlığı fazla"

Mete Özbalaban, lityum-iyon bataryaların patentinde Çin'in ağırlığının fazla olduğunu vurguladı.

Lityum-iyonda kullanılan nadir metallere bağımlı kalmamak için Japonya ve ABD'de yeni nesil bataryalar üretilmeye başlandığını ifade eden Özbalaban, "Bunların en önemlileri sodyum-iyon ve florid-iyon bataryalar. Bu bataryaların geliştirilmesi lityum bataryanın önemini azaltıyor. Bu da doğal olarak lityum karbonatın fiyatını düşürdü." diye konuştu.

Florid-iyon bataryasının mevcut lityum-iyon türüne göre önemli üstünlükleri olduğunu belirten Özbalaban, en önemli özelliğinin, lityum-iyon bataryasına göre 6-7 kat daha fazla elektrik depolayabilmesi, dolayısıyla bu bataryayla araçların tek şarjda 1.000 kilometre gidebilmesi olduğunu, bu nedenle florid-iyon bataryanın 2030 yılından sonra elektrikli araç bataryasının en önemli adayı olarak görüldüğünü söyledi.



Ticaret savaşı sürerken Çin, ABD’ye el uzattı: Ay numuneleri paylaşılacak

Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)
Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)
TT

Ticaret savaşı sürerken Çin, ABD’ye el uzattı: Ay numuneleri paylaşılacak

Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)
Chang’e 5, Çin Ay Keşif Programı kapsamında Ay’dan numune getirilen ilk görevdi (AP)

ABD’yle ticaret savaşına rağmen Çin, Ay'dan topladığı kaya örneklerini Amerikalı bilim insanlarıyla paylaşacak. 

Çin Ulusal Uzay İdaresi’nden (CNSA) dün yapılan açıklamada, ABD’de NASA'dan fon alan Brown Üniversitesi ve Stony Brook'taki New York Eyalet Üniversitesi’nden araştırmacıların, Ay’dan alınan örnekleri incelemesine izin verileceği belirtildi. 

Bunlara ek olarak numuneler Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, Japonya ve Pakistan’dan birer üniversiteyle daha paylaşılacak. 

CNSA Direktörü Shan Zhongde, Ay’dan alınan kaya parçalarının “tüm insanlığın paylaştığı bir hazine” niteliğinde olduğunu söyledi. 

Bilim insanlarının erişimine açılacak numuneler, Çin’in insansız uzay aracı Chang’e 5 tarafından 2020’de Ay’dan Dünya’ya getirilmişti. ABD ve Sovyetler Birliği, 1972’de Ay’dan kaya örneği almıştı. Chang’e 5 göreviyle Çin, bunu başaran üçüncü ülke oldu.

Geçen yıl haziranda görevini tamamlayan Chang’e 6 ise Ay’ın uzak yüzünden kaya numunesi getirmişti. Böylelikle Çin bir ilke imza atmıştı.  

Çin’in uzay programını tasarlayan Wu Weiren, Reuters’a verdiği söyleşide ABD’nin son dönemdeki “izolasyonist” politikasını eleştirerek şu ifadeleri kullandı: 

ABD geçmişte dünyaya açık olmasına rağmen şimdi epey kapalı görünüyor. Bizse geçmişte kapalıydık ve şimdi açığız. Bunun nedeni ulusumuzun genel anlamda gücünün ve özgüveninin artmasıdır.

Washington ve Pekin arasındaki ortak uzay çalışmaları, eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde 2011’de yürürlüğe konan yasa nedeniyle sekteye uğramıştı. Yasa uyarınca NASA’nın FBI’yla birlikte çalışarak, Çin’le gerçekleştirilecek herhangi bir görüşme veya ortak projenin ABD ulusal güvenliğini tehdit etmeyeceğini Kongre’ye belgelemesi isteniyor. Kongre’den onay çıkmadığı sürece ortak proje geliştirilemiyor.

NASA Direktörü Bill Nelson, Ay’dan toplanan numunelerin ABD’deki üniversitelere getirilmesi amacıyla gerekli belgelerin hazırlanmasında FBI’yla ortak çalışacaklarını belirtmişti.

Çin’in kaya örneklerini ABD’yle paylaşma kararı, iki ülke arasında başlayan ticaret savaşının etkileri sürerken geldi. Reuters, Pekin’in uzay araştırmalarındaki gücünü hem yakın ortakları hem de ABD’yle daha sıkı siyasi bağlar kurmak için kullanmayı hedeflediğini yazıyor.

ABD Başkanı Donald Trump'ın 2 Nisan'da açıkladığı gümrük vergileriyle Washington-Pekin hattında yeni bir ticaret savaşı başlamıştı. 

ABD ve Çin arasındaki misilleme tarifeler sonucunda Washington, Pekin'e uyguladığı vergi oranını yüzde 145'e kadar çıkarmıştı. Çin de tarife oranını son olarak yüzde 125'e yükseltmişti. Trump, diğer ticaret ortakları için ek tarifelerin 90 günlüğüne askıya alındığını açıklamıştı.

Independent Türkçe, BBC, Reuters