Dogecoin davası: Elon Musk içeriden bilgi alarak ticaret yapmakla suçlandı

Musk, Dogecoin'e "halkın kriptosu" demişti

Elon Musk'ın elektrikli otomobil üreticisi Tesla, bazı ürünlerinde Dogecoin'le ödemeyi kabul ediyor (Reuters)
Elon Musk'ın elektrikli otomobil üreticisi Tesla, bazı ürünlerinde Dogecoin'le ödemeyi kabul ediyor (Reuters)
TT

Dogecoin davası: Elon Musk içeriden bilgi alarak ticaret yapmakla suçlandı

Elon Musk'ın elektrikli otomobil üreticisi Tesla, bazı ürünlerinde Dogecoin'le ödemeyi kabul ediyor (Reuters)
Elon Musk'ın elektrikli otomobil üreticisi Tesla, bazı ürünlerinde Dogecoin'le ödemeyi kabul ediyor (Reuters)

Tesla, SpaceX ve Boring Co. gibi şirketlerin yatırımcıları, Elon Musk'a Haziran 2022'de açılan Dogecoin davasında yeni suçlamalar yöneltti.

Manhattan Federal Mahkemesi'ne çarşamba yapılan başvuruda yatırımcılar, bu şirketlerin kurucusu Elon Musk'ı insider trading'le (içeriden öğrenenlerin ticareti) suçladı.

Musk'ın Twitter gönderileriyle, sosyal medya fenomenlerine para ödeyerek ve 2021'de konuk olduğu Saturday Night Live programındaki açıklamalarıyla Dogecoin'den kâr sağladığı iddia edildi. Dogecoin'in değeri, ünlü işinsanının Twitter'daki paylaşımlarıyla sık sık değer kazanmıştı. Musk'ın Saturday Night Live'da Dogecoin'e "üçkağıt" demesinin sonrasındaysa kripto para birimi yaklaşık yüzde 30 değer kaybetmişti.

Davacılar, Nisan 2023'te Twitter'ın logosunu Dogecoin'in köpeğiyle değiştirerek kripto para biriminin değerinin yüzde 30 artmasını sağladığını söyledi. İddiaya göre Musk bunun ardından yaklaşık 124 milyon dolarlık Dogecoin sattı. 

Yatırımcılar, dünyanın en zengini olan Musk'ı, Dogecoin'in değerini Mayıs 2021'e kadar artırıp ardından düşürmekle suçluyor.

Teknoloji milyarderi, geçen sene açılan davanın ardından Dogecoin'e destek vermeyi sürdürmüştü. 

Bir internet miminden doğan köpek temalı Dogecoin, 2013'te oluşturuldu. Musk da "halkın kriptosu" dediği bu paraya verdiği destekle biliniyor. Teknoloji milyarderi, Aralık 2021'de yayımlanan bir konuşmasında Dogecoin'in potansiyelinin Bitcoin'den daha yüksek olduğunu söylemişti. Musk, Dogecoin'in işlemler konusunda daha iyi olduğunu savunmuştu.

 

Independent Türkçe, Reuters, Gizmodo



Kurşunlu benzin, ABD'de 151 milyon kişide ruh sağlığı sorunları yaratmış

Kurşunlu benzinin bazı zararları bilinse de uzun bir süre geniş çapta kullanılmaya devam edildi (Reuters)
Kurşunlu benzinin bazı zararları bilinse de uzun bir süre geniş çapta kullanılmaya devam edildi (Reuters)
TT

Kurşunlu benzin, ABD'de 151 milyon kişide ruh sağlığı sorunları yaratmış

Kurşunlu benzinin bazı zararları bilinse de uzun bir süre geniş çapta kullanılmaya devam edildi (Reuters)
Kurşunlu benzinin bazı zararları bilinse de uzun bir süre geniş çapta kullanılmaya devam edildi (Reuters)

Çocukken kurşunlu benzine maruz kalmanın, en az 151 milyon Amerikalının ruh sağlığı sorunları yaşamasıyla bağlantılı olduğu saptandı. 

1920'lerde motor performansını iyileştirdiği gerekçesiyle benzine kurşun eklenmeye başlandı. Özellikle 1960-1970'lerde çok yaygın kullanılan kurşunlu benzin pek çok sağlık sorununu da beraberinde getirdi. 

Uzmanlar kurşuna herhangi bir seviyede maruz kalmanın güvenli olmadığını söylüyor. Çok düşük seviyede bile maruz kalınca bilişsel sorunlar yaratabilen madde, çocuklar için daha büyük bir tehdit.

ABD 1996'da kurşunlu benzini yasaklarken, Avrupa ülkeleri de 2000'lerin başından itibaren benzer kararlar aldı. Türkiye de 2004'te kurşunlu benzini yasakladı.

Journal of Child Psychology and Psychiatry adlı hakemli dergide dün (4 Aralık) yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, çocukken kurşuna maruz kalmanın ABD halkının ruh sağlığını nasıl etkilediğini masaya yatırdı. 

1940-2015 dönemine odaklanan araştırmacılar, çocukların kan değerlerindeki kurşun seviyesi, kurşunlu benzin kullanımı ve nüfus istatistiklerine ilişkin eski verilerden yararlandı.

Ekip bu verilerden yola çıkarak 2015'te sağ olan bütün Amerikalıların, hayatı boyunca kurşuna ne kadar maruz kalmış olabileceğini hesapladı.

Bilim insanları ayrıca kurşuna maruz kalma ve ruh sağlığı arasındaki ilişkiyi inceleyen diğer çalışmalardan da yararlandı.

ABD halkı genelinde, çocukken araba egzozundan kaynaklanan kurşuna maruz kalmayla bağlantılı yaklaşık 151 milyon ruh sağlığı vakası görüldüğü sonucuna vardılar. 

Bunun sonucunda depresyon, anksiyete, dikkat bozukluğu veya hiperaktivite sorunlarının ortaya çıktığı kaydedildi. Araştırmacılar ayrıca insanların ani dürtülerini kontrol etme becerisinin düştüğünü ve onları nevroza daha yatkın hale getirdiğini tespit etti.

Kurşunla bağlantılı ruh sağlığı sorunlarının en çok 1966-1986'da doğan kişilerde görüldüğü saptandı. Bu muhtemelen kurşunlu benzin kullanımının epey yaygın olmasından kaynaklanıyor. 

Duke ve Güney Karolina Tıp Üniversitesi'nde nöropsikoloji alanında çalışan Aaron Reuben, ortak yazarı olduğu çalışmanın "kurşunun zararlı olduğuna dair yeni bir bilgi sunmadığını veya neden-sonuç ilişkisini kanıtlamadığını, sadece mevcut verileri alıp tüm ABD nüfusuna uyguladığını" söyleyerek ekliyor:

Kurşunun zararını herhangi bir şekilde abarttığımızdan hiç endişe duymuyoruz.

Benzinden çıkarılsa da kurşunun bazı oyuncak ve bataryalarda hâlâ kullanıldığını belirten Reuben bu maddenin tamamen yasaklanması gerektiğini vurguluyor:

Daha iyi alternatifler var ve bunlar kullanılmalı. Ne zaman bir şirket kurşun içeren bir ürün üretse, bundan kâr elde ediyor ve bedelini herkes ödüyor. Buna bir son vermenin zamanı geldi.

Aynı ekip başka bir araştırmada, kurşunlu benzine maruz kalmanın ABD nüfusunun yaklaşık yarısının IQ'sunu düşürdüğünü saptamıştı.

Independent Türkçe, NBC News, Newsweek, Science Daily, Journal of Child Psychology and Psychiatry, PNAS, BirGün