Küresel petrol arzı ağustosta günlük yaklaşık 280 bin varil arttı

Dünyada günlük petrol üretimi ağustosta bir önceki aya göre yaklaşık 280 bin varil artarak 101,5 milyon varil seviyesinde gerçekleşti.

AA
AA
TT

Küresel petrol arzı ağustosta günlük yaklaşık 280 bin varil arttı

AA
AA

Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) ağustos ayına ilişkin küresel petrol piyasası raporuna göre, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun petrol üretimi ağustosta önceki aya göre, günlük 200 bin varil artışla 51 milyon varil oldu. Söz konusu artışta İran, Nijerya, Irak ve Bahreyn'in üretim artışları etkili oldu. Grubun üretimi temmuzda Suudi Arabistan ve Rusya'nın üretim kesintileriyle son iki yılın en düşük seviyesine gerilemişti.

Günlük ham petrol arzı 9,5 milyon varil seviyesinde sabit kalan Rusya, ağustosta üst üste ikinci ay Suudi Arabistan'ı geride bırakarak grubun en büyük ham petrol üreticisi olarak kayıtlara geçti.

OPEC+ dışı ülkelerin üretimi ise ocaktan bu yana günlük yaklaşık 1,9 milyon varil artış kaydederken, sadece ABD'nin üretimi günlük 800 bin varil civarında arttı. Söz konusu ülkelerin üretimi ağustosta Kanada ve Çin'den gelen ilave üretimle günlük yaklaşık 50,5 milyon varil seviyesine ulaştı.

Böylece, dünyada günlük petrol üretimi ağustosta bir önceki aya göre yaklaşık 280 bin varil artarak 101,5 milyon varil oldu.

Rapora göre, OPEC+ grubunun en büyük üreticileri Suudi Arabistan ve Rusya'nın günlük yaklaşık 1,3 milyon varil kesintiyi yıl sonuna kadar uzatacağını duyurması piyasaları ciddi bir arz açığıyla karşı karşıya getirdi.

Küresel petrol üretiminin bu yıl geçen yıla göre günlük 1,5 milyon varil artışla 101,6 milyon varil olacağı tahmin ediliyor. Bu artışta ABD, İran ve Brezilya en büyük paya sahip olacak.

Mayıstan bu yana uyguladığı gönüllü kesintilerle üretimi geçen yıla göre yaklaşık günlük 900 bin varil azalan Suudi Arabistan'ın ise bu yıl üretimi en çok düşen ülke olması bekleniyor.

Gelecek yıl ise küresel petrol arzının bu yıla göre 1,7 milyon varil artışla günlük 103,3 milyon varil olacağı tahmin ediliyor. Söz konusu arz artışına OPEC+ dışı ülkelerin katkısının günlük 1,3 milyon varil, OPEC+ ülkelerinin ise günlük 400 bin varil olması bekleniyor.

Çin'de ekonomik toparlanma beklentisi talep artışında etkili olacak

IEA, küresel petrol talebinin bu yıl sonunda geçen yıla göre günlük 2,2 milyon varil artışla 101,8 milyon varile ulaşarak salgın öncesi seviyelerin üstüne çıkacağını tahmin ediyor. Bu artışta, Çin'de yeniden canlanan tüketimle birlikte jet yakıtı ve petrokimya hammaddelerine talebin etkili olması bekleniyor.

Küresel talebin gelecek yıl ise bu yıla göre günlük 990 bin varil artarak günlük 102,8 milyon varile ulaşacağı öngörülüyor.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.