Eylül ayı enflasyon rakamları açıklandı

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 4,75, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,4 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 61,53, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 47,44 oldu

(AA)
(AA)
TT

Eylül ayı enflasyon rakamları açıklandı

(AA)
(AA)

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, eylülde 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 55,3, yurt içi üretici fiyatları yüzde 65,55 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 4,75, Yİ-ÜFE yüzde 3,4 yükseldi.

TÜFE, eylülde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 49,86, Yİ-ÜFE ise yüzde 36,06 arttı.

Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 61,53, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 47,44 oldu.

TÜFE eylülde yüzde 4,75, Yİ-ÜFE yüzde 3,4 arttı

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 4,75, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,4 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 61,53, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 47,44 oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, eylülde 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 55,3, yurt içi üretici fiyatları yüzde 65,55 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 4,75, Yİ-ÜFE yüzde 3,4 yükseldi.

TÜFE, eylülde geçen yılın aralık ayına göre yüzde 49,86, Yİ-ÜFE ise yüzde 36,06 arttı.

Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 61,53, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 47,44 oldu.

Beklentiler

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, eylülde TÜFE'nin aylık bazda yüzde 5 artacağını öngörmüştü.

Yİ-ÜFE, madencilik, imalat ve su temininde arttı, enerjide azaldı

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), eylülde yıllık bazda madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 69,43, imalatta yüzde 55,05, su temininde yüzde 68,36 artış gösterdi, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 17,08 geriledi.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Yİ-ÜFE, eylülde bir önceki aya göre yüzde 3,4, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 36,06, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 47,44 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 65,55 yükseldi.

Sanayinin dört ana sektörünün eylülde yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 69,43, imalatta yüzde 55,05, su temininde yüzde 68,36 artış, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 17,08 azalış olarak gerçekleşti.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 5,97, imalatta yüzde 3,07, su temininde yüzde 13,72, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 5,47 artış görüldü.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 45,79, dayanıklı tüketim malında yüzde 61,94, dayanıksız tüketim malında yüzde 67,98, enerjide yüzde 13,41 ve sermaye malında yüzde 65,83 artış hesaplandı.

Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında, ara malında yüzde 1,92, dayanıklı tüketim malında yüzde 3,73, dayanıksız tüketim malında yüzde 4,8, enerjide yüzde 6,12 ve sermaye malında yüzde 2,96 artış gerçekleşti.

Yıllık Yİ-ÜFE'ye göre 10 alt sektör daha düşük, 19 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi. Yıllık bazda azalış gösteren tek alt sektör yüzde 17,08 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme oldu. Buna karşılık, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları yüzde 96,61, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri yüzde 93,27, tütün ürünleri yüzde 81,06 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Aylık Yİ-ÜFE'ye göre 13 alt sektör daha düşük, 16 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi. Aylık bazda en düşük azalış yüzde 0,21 ile basım ve kayıt hizmetleri, yüzde 0,1 ile ana metaller alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık, tütün ürünleri yüzde 42,46, su ve suyun arıtılması ve dağıtılması yüzde 13,72, ham petrol ve doğal gaz yüzde 8,95 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kayıtlara geçti.



Suudi tahvilleri... Gelişmekte olan piyasaların kalbinde güvenli bir liman

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)
TT

Suudi tahvilleri... Gelişmekte olan piyasaların kalbinde güvenli bir liman

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad (SPA)

Gelişmekte olan ekonomilerdeki borç piyasalarına yönelik temkinli küresel görünümün ortasında Suudi Arabistan, finansal istikrar ve iddialı ekonomik büyüme planlarının bir araya gelmesiyle cazip bir yatırım merkezi olarak ortaya çıkıyor.

Dünyanın en büyük varlık yöneticilerinden biri olan ve 4,6 trilyon dolardan fazla varlığı yöneten State Street Global Advisors'ın Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Yatırım Stratejisi ve Araştırma Başkanı Karine Kheirallah'a göre bu görüşler doğru.

Kheirallah Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Suudi Arabistan’ın sağlam finansal temellere ve iddialı bir büyüme stratejisine dayanan ‘cazip bir makroekonomik anlatı’ sunduğunu söyledi. Kheirallah, “Dünyadaki pek çok ekonomi yüksek borç yükü ve artan hizmet maliyetleriyle karşı karşıyayken, Suudi Arabistan geçtiğimiz aralık ayı itibariyle yüzde 29,9 gibi nispeten düşük bir borç/gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) oranına sahip” dedi.

Bu mali disiplin, Suudi Arabistan'ın yükselen piyasa devlet tahvili piyasasında istikrarlı ve güvenilir bir ihraççı olarak konumunu güçlendiriyor. Kheirallah, Suudi ekonomisinin önümüzdeki yıllarda yapısal reformlar ve özellikle petrol dışı sektörlerdeki stratejik yatırımlar sayesinde sürdürülebilir bir büyüme yakalamasını bekliyor. Bu büyümenin hızı diğer bazı gelişmekte olan piyasalarla karşılaştırıldığında en hızlısı olmasa da, gelişmiş ekonomileri geride bırakacağı ve Suudi tahvillerini istikrar ve uzun vadeli değer arayan yatırımcılar için tercih edilen bir seçenek haline getireceği açık.

Suudi ekonomisi bu yılın ilk çeyreğinde petrol dışı faaliyetlerdeki yüzde 4,9'luk büyümenin etkisiyle yıllık bazda yüzde 3,4 oranında büyüdü. Bu büyüme yıllık reel GSYİH büyümesine 2,8 puanlık bir katkı sağladı.

Vizyon 2030 bono piyasasını canlandırıyor

Kheirallah, Vizyon 2030'un Suudi Arabistan’ın sabit gelir piyasasını çeşitlendirerek, derinliğini artırarak ve küresel finansal standartlarla uyumlu hale getirerek güçlendirmede önemli bir rol oynadığını söyledi.

Güçlü kredi kalitesi ve gelişmiş küresel derecelendirmeler

Suudi ihraçlarının kredi kalitesine ilişkin olarak Kheirallah, Suudi Arabistan’ın güçlü mali tabanı ve Vizyon 2030'un başarılı bir şekilde uygulanması sayesinde gelişmekte olan piyasalar arasında en istikrarlı ve cazip ülke ihraççılarından biri haline geldiğini vurguladı.

Bu gelişme, Moody's'in Kasım 2024'te Suudi Arabistan'ın notunu A1'e yükseltmesi ve Standard & Poor's'un mart ayında notunu A+'ya yükselterek Krallığı en yüksek yatırım yapılabilir notlar arasına yerleştirmesiyle küresel kredi derecelendirme kuruluşlarının notlarına açıkça yansıdı.

Küresel endekslere dahil olma

Kheirallah, Suudi tahvillerinin başlıca küresel endekslere dahil edilmesinin küresel kurumsal yatırımcılardan gelen talebi önemli ölçüde artırmasını bekliyor. Suudi bonoları JP Morgan gibi endekslere dahil edildiğinde, bu endeksleri takip eden fonlar portföylerinin bir kısmını Suudi Arabistan'a ayırmak zorunda kalıyor ve ‘bu sadece düzenli yatırım akışını sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda yatırımcı tabanını emeklilik fonları ve devlet varlık fonları gibi büyük küresel kurumları da kapsayacak şekilde genişletiyor.’

fgthyj

Kheirallah, endekslere dahil edilmenin ‘piyasanın olgunluğunun ve şeffaflığının bir kanıtı’ olduğunu ve Suudi Arabistan'ın Vizyon 2030'un bir parçası olarak finansal piyasalarını geliştirme taahhüdünü yansıttığını belirterek, “Bu da nihayetinde gelecekte likiditenin artmasına ve borçlanma maliyetlerinin düşmesine yol açacaktır” dedi.

İhtiyaç ve sürdürülebilirlik arasında

Kheirallah, borcun GSYİH'ye oranındaki (%29,9) artışla ilgili olarak, bu artışın ekonomiyi çeşitlendirmek ve petrole bağımlılığı azaltmak için projeleri finanse etmeye yönelik stratejik planın bir parçası olduğunu açıkladı.

“Düşük faiz oranları sayesinde borç servis maliyetleri kontrol altında olsa da, faiz oranlarının önemli ölçüde yükselmesi veya yeterli ekonomik büyüme olmadan borç birikiminin devam etmesi durumunda riskler ortaya çıkacaktır” diyen Kheirallah, mali sürdürülebilirliği korumak ve borçlanmaya bağımlılığı en aza indirmek için çeşitlendirme çabalarının devam etmesinin ve petrol dışı gelirlerin artırılmasının önemini vurguladı.

Kheirallah sözlerini Suudi Arabistan'ın yüksek kredi notlarının yatırımcıların Krallığın ekonomik gidişatına olan güvenini yansıttığını, ancak bu notların korunmasının mali disiplinin sürdürülmesini ve hedeflenen yapısal reformların başarısını gerektirdiğini vurgulayarak tamamladı.