İşsizlik oranı 11 yılın en düşük seviyesine geriledi

Türkiye'de işsizlik oranı, ekimde bir önceki aya göre 0,5 puan azalışla Kasım 2012'den bu yana en düşük seviye olan yüzde 8,5'e düştü

(AA)
(AA)
TT

İşsizlik oranı 11 yılın en düşük seviyesine geriledi

(AA)
(AA)

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı.

Buna göre, 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı ekimde bir önceki aya göre 163 bin kişi azalarak 2 milyon 961 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,5 puanlık düşüşle yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleşti. Bu seviye, Kasım 2012'den bu yana en düşük oran olarak kayıtlara geçti. Kasım 2012'de işsizlik oranı yüzde 8,4 olarak hesaplanmıştı.

İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7 iken, kadınlarda yüzde 11,3 olarak tahmin edildi.

Ekimde 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,4 puanlık azalışla yüzde 16,3 oldu.

Bu yaş grubunda işsizlik oranının erkeklerde yüzde 13,8, kadınlarda ise yüzde 21 olduğu hesaplandı.

TÜİK, bazı aylara ilişkin işsizlik verilerinde revizyona gitti.

Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısı, ekimde bir önceki aya kıyasla 246 bin kişi artarak 31 milyon 835 bin kişi, istihdam oranı 0,3 puan artışla yüzde 48,5 oldu. Bu oran, erkeklerde yüzde 65,8 iken kadınlarda yüzde 31,6 olarak gerçekleşti.

İş gücüne katılma oranı yüzde 53,1

Mevsim etkisinden arındırılmış iş gücü, ekimde aylık bazda 83 bin kişi artarak 34 milyon 796 bin kişiye, iş gücüne katılma oranı ise 0,1 puan artarak yüzde 53,1'e yükseldi. İş gücüne katılma oranı, erkeklerde yüzde 70,8 iken kadınlarda yüzde 35,7 olarak açıklandı.

15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı, ekimde bir önceki aya göre 0,4 puanlık azalışla yüzde 16,3'e geriledi. Bu yaş grubunda işsizlik oranı, erkeklerde yüzde 13,8, kadınlarda ise yüzde 21 olarak hesaplandı.

İstihdam edilenlerden referans döneminde işbaşında olanların mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış haftalık ortalama fiili çalışma süresi, ekimde bir önceki aya göre 0,2 saat azalışla 44 saat olarak gerçekleşti.

Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel iş gücü ve işsizlerden oluşan atıl iş gücü oranı, ekimde bir önceki aya göre 0,5 puanlık azalışla yüzde 21,3 oldu. Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 13,7 iken işsiz ve potansiyel iş gücünün bütünleşik oranı yüzde 16,6 olarak tahmin edildi.



Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
TT

Trump, Fed Başkanı Jeremy Powell’ı görevden alabilir mi?

Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)
Trump, 2018’de Powell’ı Fed başkanı olarak atamıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell'ı görevden alacağına dair iddialar gündemden düşmüyor.

Trump, dünkü açıklamasında Powell’ı görevden almasının “pek olası” görünmediğini söylemişti. Cumhuriyetçi lider, Powell'ın çok kötü bir iş çıkardığını savunmuş, Fed başkanının görev süresinin dolmak üzere olduğuna da işaret etmişti. 

Reuters’ın analizinde, Trump’ın Powell’ı görevden alma yetkisine sahip olup olmadığının belirsiz kaldığına dikkat çekiliyor. 

1913 tarihli Merkez Bankası Yasası, Fed Yönetim Kurulu üyelerinin yalnızca “geçerli bir gerekçe” gösterilerek görevden alınabileceğini söylüyor. Ancak sözkonusu “geçerli gerekçe” hukuken tanımlanmış değil. 

Genel kabul bunun yolsuzluk veya görevi kötüye kullanma gibi ciddi durumlara işaret ettiği yönünde, dolayısıyla politik görüş ayrılığı bu kapsama girmiyor. Cumhuriyetçi lider uzun süredir faiz indirimi için Powell’a baskı yapıyor.

Diğer yandan Powell’ın hem Fed başkanı hem de Fed Yönetim Kurulu üyesi olması süreci daha da karmaşıklaştırıyor. Powell’ın Fed başkanlığı görevi, Mayıs 2026’da sona eriyor ancak Yönetim Kurulu üyeliği 2028’e kadar sürecek. Trump, onu bir şekilde Fed başkanlığından alsa bile Merkez Bankası’nın kararları üzerinde hâlâ etkili olabilir. 

Analizde, Trump’ın Powell’ı iki pozisyondan almaya çalışmasının en tartışmalı adım olacağına ve sürecin mahkemeye taşınabileceğine işaret ediliyor. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) haberinde de Trump’ın, faiz indirimi taleplerine yanıt vermeyen Fed’in bağımsızlığını sonlandırmaya çalıştığı yazılıyor. 

Amerikan gazetesinin analizinde, konuyla ilgili Türkiye’de atılan bazı adımlar örnek olarak gösteriliyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ı 20 Mart 2021’de görevden aldığı hatırlatılıyor. Bundan iki gün önce Merkez Bankası, politika faizini yüzde 17’den 19’a çıkarmıştı.

Analizde, Erdoğan’ın faiz oranlarının düşürülmesinin şirketlerin borçlanma maliyetlerini azaltarak enflasyonu düşüreceğini savunduğuna dikkat çekiliyor. Bu yaklaşımın, düşük faiz oranlarının ekonomik faaliyeti teşvik ederek fiyatları yukarı çektiği yönündeki yaygın kabul gören ekonomik ilkelerle çeliştiği yazılıyor.

2022’de enflasyonun yüzde 72’ye ulaştığı, Türk Lirası’nın ABD doları karşısında yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği anımsatılıyor. 

Independent Türkçe, Reuters, Wall Street Journal