KİK ülkeleri, 2023’te 83 milyar dolarlık birleşme ve satın alma anlaşması yaptı

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)
TT

KİK ülkeleri, 2023’te 83 milyar dolarlık birleşme ve satın alma anlaşması yaptı

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)

Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesindeki birleşme ve satın alma işlemleri, 2023 yılında yüzde 4 artarak 86 milyar dolara ulaştı.

Ernst & Young tarafından bugün yayınlanan rapora göre, tamamlanan ve değeri 83,2 milyar dolar olan 565 anlaşmanın çoğunluğunu Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) bölgesi oluşturdu.

Raporda, “Anlaşma yapıcılar jeopolitik gerilimlerin baskısını, yüksek sermaye maliyetini ve Batı pazarlarına hakim olan genel ekonomik belirsizliği göz ardı etti. Böylece bölgedeki birleşme ve satın alma anlaşmaları geçen yıl iyi bir şekilde devam etti” denildi.

Söz konusu rapora göre, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu, Abu Dabi Yatırım Otoritesi, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Mubadala Yatırım Şirketi ve Katar Yatırım Otoritesi gibi devlet varlık fonları, bu ülkelerin ekonomik stratejilerini desteklemek amacıyla bölgedeki birleşme ve satın alma faaliyetlerine öncülük etmeye devam etti.

Yerel anlaşmalar, toplam anlaşma sayısının yüzde 49’unu oluşturdu.

Anlaşmaların yüzde 52’si ise sınır ötesi birleşme ve satın almaları kapsadı.

Şirketlerin küresel ölçekte stratejik avantajlar elde etme çabası, sınır ötesi anlaşmaların değerini yıllık bazda yüzde 14 artırdı.

Rapora göre, BAE, bu yıl bölgedeki en büyük birleşme ve satın alma anlaşmasını kaydetti.

ABD varlık yönetimi şirketi Apollo Global Management ve Abu Dabi Yatırım Otoritesi, bir süre önce BAE merkezli Univar Solutions’ın 8,2 milyar dolara Apollo Global Management tarafından satın alınacağı duyurmuştu.

Sektörler bazında bakıldığında, teknoloji 141 işlemle en fazla işlem gerçekleştiren sektör olurken, kimya sektörü toplam 17 milyar dolar ile anlaşmaların değeri açısından ilk sırada yer aldı.

Ernst & Young MENA Strateji ve İşlemler Başkanı Brad Watson, rapora ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“Birleşme ve satın alma faaliyetleri 2023’te güçlü kalmayı sürdürdü. Ulusal kalkınma projelerine ve geleceğin sektörlerine yatırımlara odaklanma zemininde, MENA bölgesindeki bu faaliyete devlet varlık fonları öncülük etti.”

Watson, enerji geçişi ve her şeyin dijital dönüşümüyle ilgili trendler nedeniyle, bölgedeki birleşme ve satın alma faaliyetlerinin 2024 yılında gücünü korumasını beklediğini de ifade etti.

Raporda, Suudi Arabistan ve BAE’nin MENA bölgesindeki en büyük teklif verenler arasında yer aldığı, birleşme ve satın alma anlaşmalarına aktif katıldıkları belirtildi.

Ayrıca Suudi Arabistan’ın, BAE ile birlikte 2023 yılında açıklanan toplam anlaşmalardan 24,8 milyar dolar değerindeki 305 anlaşmayı imzalayarak, bölgenin tercih edilen yatırım destinasyonlarından biri haline geldiği ifade edildi.



Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
TT

Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), üretim ve ihracatı artıran Çin'in yeni bir "ticaret savaşı" başlattığını yazıyor. 

Analizde, Çin'in zayıflayan ekonomisini canlandırmak için "fabrikalara steroid bastığı" ve yabancı ülkelerdeki işletmeleri sıkıştırarak yeni bir küresel ticaret savaşı başlattığı savunuluyor. 

Avrupa Birliği, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere sağlanan sübvansiyonlar nedeniyle başlatılan soruşturma kapsamında, ülkeden ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 38,1'e varan ilave vergi uygulama kararını temmuzda yürürlüğe koymuştu. 

ABD de Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin yanı sıra alüminyum ve güneş panellerine ek vergi uygulama kararı almıştı. 

WSJ, Pekin'in stratejisinin yalnızca Batı ülkelerini değil, Türkiye ve Pakistan'ı da tedbir almaya ittiğini hatırlatıyor. Türkiye, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan ek vergileri yüzde 40'a yükseltmişti. 

Analizde, Çin'in "üretime yatırımı artırarak ekonomiyi canlandırıp, uluslararası alanda fazla tepki çekmeden endüstriyel direncini artırmayı hedeflediği" yorumu yapılıyor.

Haberde, Pekin yönetimine danışmanlık yapan bazı kişilerin, ülkenin üretim ve inşaat sektörüne yatırımından ziyade iç tüketimi öncelendirmesi gerektiğini söylediği aktarılıyor. 

Bunun yerinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in "Eskiyi yıkmadan önce yeniyi kurun" anlayışıyla hareket ederek sübvansiyonlu üretime yatırımların artırılması talimatını verdiği bildiriliyor.

Şi'nin bu politikayı izlemesinin iki nedeni olduğuna dikkat çekiliyor. Analize göre bunlardan ilki, Çin'in ABD ve diğer Batılı ülkelerin ağır yaptırımları karşısında ülke ekonomisini ayakta tutabilecek endüstriyel tedarik zinciri oluşturulmasıyla ilgili. İkinci sebepse Pekin'in "savurganlık" diye nitelediği ABD tarzı tüketime kökten itiraz etmesi.

Diğer yandan analizde, Şi'nin bu stratejisinin Pekin'in kapasite fazlasını azaltmaya çalıştığı eski politikalarına kıyasla bir değişime işaret ettiğine dikkat çekiliyor. 

2015'te Şi'nin, Çin Komünist Partisi'nin eski Merkezi Mali ve Ekonomik İşler Komisyonu Direktörü Liu He'ye, özel sektördeki birçok küçük çelik fabrikasını ve diğer işletmeleri kapatma talimatı verdiği hatırlatılıyor. 

Ancak Çin'in "ABD ve AB'ye ek vergi hamlelerini gerekçelendirme fırsatı vermek istemediği" için üretim fazlasını düşürmeye yönelik bu tür politikaları etkili şekilde uygulamadığı savunuluyor.

Pekin Üniversitesi'nden finans uzmanı Michael Pettis, Çin'in halihazırda küresel üretimin üçte birine sahip olduğuna dikkat çekerek, böyle bir durumda üretimi tekrar iki katına çıkararak yabancı ülkelerin üretimdeki payını azaltmayı istediğini savunuyor ve ekliyor: 

Dünyanın geri kalanı bunun tam tersini istiyor. Kimse buna uyum sağlayamaz.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC