KİK ülkeleri, 2023’te 83 milyar dolarlık birleşme ve satın alma anlaşması yaptı

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)
TT

KİK ülkeleri, 2023’te 83 milyar dolarlık birleşme ve satın alma anlaşması yaptı

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad (Reuters)

Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesindeki birleşme ve satın alma işlemleri, 2023 yılında yüzde 4 artarak 86 milyar dolara ulaştı.

Ernst & Young tarafından bugün yayınlanan rapora göre, tamamlanan ve değeri 83,2 milyar dolar olan 565 anlaşmanın çoğunluğunu Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) bölgesi oluşturdu.

Raporda, “Anlaşma yapıcılar jeopolitik gerilimlerin baskısını, yüksek sermaye maliyetini ve Batı pazarlarına hakim olan genel ekonomik belirsizliği göz ardı etti. Böylece bölgedeki birleşme ve satın alma anlaşmaları geçen yıl iyi bir şekilde devam etti” denildi.

Söz konusu rapora göre, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu, Abu Dabi Yatırım Otoritesi, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli Mubadala Yatırım Şirketi ve Katar Yatırım Otoritesi gibi devlet varlık fonları, bu ülkelerin ekonomik stratejilerini desteklemek amacıyla bölgedeki birleşme ve satın alma faaliyetlerine öncülük etmeye devam etti.

Yerel anlaşmalar, toplam anlaşma sayısının yüzde 49’unu oluşturdu.

Anlaşmaların yüzde 52’si ise sınır ötesi birleşme ve satın almaları kapsadı.

Şirketlerin küresel ölçekte stratejik avantajlar elde etme çabası, sınır ötesi anlaşmaların değerini yıllık bazda yüzde 14 artırdı.

Rapora göre, BAE, bu yıl bölgedeki en büyük birleşme ve satın alma anlaşmasını kaydetti.

ABD varlık yönetimi şirketi Apollo Global Management ve Abu Dabi Yatırım Otoritesi, bir süre önce BAE merkezli Univar Solutions’ın 8,2 milyar dolara Apollo Global Management tarafından satın alınacağı duyurmuştu.

Sektörler bazında bakıldığında, teknoloji 141 işlemle en fazla işlem gerçekleştiren sektör olurken, kimya sektörü toplam 17 milyar dolar ile anlaşmaların değeri açısından ilk sırada yer aldı.

Ernst & Young MENA Strateji ve İşlemler Başkanı Brad Watson, rapora ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“Birleşme ve satın alma faaliyetleri 2023’te güçlü kalmayı sürdürdü. Ulusal kalkınma projelerine ve geleceğin sektörlerine yatırımlara odaklanma zemininde, MENA bölgesindeki bu faaliyete devlet varlık fonları öncülük etti.”

Watson, enerji geçişi ve her şeyin dijital dönüşümüyle ilgili trendler nedeniyle, bölgedeki birleşme ve satın alma faaliyetlerinin 2024 yılında gücünü korumasını beklediğini de ifade etti.

Raporda, Suudi Arabistan ve BAE’nin MENA bölgesindeki en büyük teklif verenler arasında yer aldığı, birleşme ve satın alma anlaşmalarına aktif katıldıkları belirtildi.

Ayrıca Suudi Arabistan’ın, BAE ile birlikte 2023 yılında açıklanan toplam anlaşmalardan 24,8 milyar dolar değerindeki 305 anlaşmayı imzalayarak, bölgenin tercih edilen yatırım destinasyonlarından biri haline geldiği ifade edildi.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.