Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Cumhuriyet tarihimizin en yüksek şubat ihracat değerine ulaştık

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, "Şubatta ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,6 artışla 21 milyar 86 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece Cumhuriyet tarihimizin en yüksek şubat ayı ihracat değerine ulaştık." dedi.

AA
AA
TT

Ticaret Bakanı Ömer Bolat: Cumhuriyet tarihimizin en yüksek şubat ihracat değerine ulaştık

AA
AA

Bolat, Adıyaman'da bir otelde düzenlenen, şubat ayına ilişkin dış ticaret verilerinin açıklandığı toplantıda, kentin geçen yıl 6 Şubat'ta yaşanan deprem felaketinde büyük yara aldığını hatırlattı.

Hükümetin 1 yıl gibi kısa bir sürede enkaz kaldırma, geçici barınma imkanları ve kalıcı konut ve iş yeri yapımı gibi çalışmaları ilerlettiğini söyleyen Bolat, "Bir yıl sonra Adıyaman'da farklı ve olumlu bir görüntüyle karşılaşmaktan büyük memnuniyet duyuyoruz." diye konuştu.

Bolat, deprem illerinde toplamda 650 bin yeni konut, iş yeri ve köy evlerinin hızla yapılmakta olduğunu dile getirerek, "Birkaç hafta önce Cumhurbaşkanı'mız deprem illerini ziyaret ederek bitirilmiş kalıcı konutları hak sahiplerine kura çekilişi sonucunda teslim etti. 2024 yılı sonuna kadar 200 bin kalıcı konut tamamen teslim edilmiş olacak. İki ay içinde depremin 1. yılında teslim edilen 40 bin konuta ilave olarak 75 bin konutun teslimi daha peyderpey tamamlanmış olacak." dedi.

Şubat ayı dış ticaret verilerine ilişkin Bolat, "Şubatta ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,6 artışla 21 milyar 86 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylece Cumhuriyet tarihimizin en yüksek şubat ayı ihracat değerine ulaştık. İthalatımız ise yüzde 8,5 azalışla 28 milyar 87 milyon dolara geriledi. Bu da güzel bir başarı." ifadesini kullandı.

Bakan Bolat, dış ticaret açığının şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 42,3 azalarak 7 milyar dolara gerilediğini belirterek, "İhracatın ithalatı karşılama oranı da 14,6 puan artışla yüzde 75,1'e yükseldi. Şubat sonunda yıllıklandırılmış ihracatımızda 258,7 milyar dolara ulaştık. Aralık sonunda 255,8 milyar dolardı. İhracatçılarımız ilk 2 ayda ekstradan 3 milyar dolar ihracat başarısı gösterdi. Yıllıklandırılmış ithalatımız 351,8 milyar dolara geriledi." bilgisini verdi.

Bolat, mayıs ayında 122 milyar dolar olan yıllıklandırılmış dış ticaret açığının şubat itibarıyla 93 milyar dolara gerilediğini ifade ederek, "Dış ticaret açığımızı 9 ayda yaklaşık 29 milyar dolar azalttık." diye konuştu.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.