Enflasyon rakamları açıklandı

Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), şubatta aylık bazda yüzde 4,53, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 3,74 artış gösterdi. Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 67,07, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 47,29 olarak gerçekleşti.

Hazine Bakanı yıllık enflasyonun önümüzdeki aylarda yüksek kalacağını söyledi (AP)
Hazine Bakanı yıllık enflasyonun önümüzdeki aylarda yüksek kalacağını söyledi (AP)
TT

Enflasyon rakamları açıklandı

Hazine Bakanı yıllık enflasyonun önümüzdeki aylarda yüksek kalacağını söyledi (AP)
Hazine Bakanı yıllık enflasyonun önümüzdeki aylarda yüksek kalacağını söyledi (AP)

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, şubatta 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 55,91, yurt içi üretici fiyatları yüzde 45,71 arttı.

Aylık bazda TÜFE yüzde 4,53, Yİ-ÜFE yüzde 3,74 artış gösterdi.

TÜFE, şubatta geçen yılın aralık ayına göre yüzde 11,54, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 67,07 artış gösterdi.

Yİ-ÜFE, şubatta bir önceki aya kıyasla yüzde 3,74, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 8,03, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 47,29 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 45,71 artış gösterdi.

Sanayinin 4 sektörünün yıllık değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 68,1, imalatta yüzde 56,71 ve su temininde yüzde 66,2 artış yönünde olurken elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 30,68 azalış gerçekleşti.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara mallarında yüzde 51,47, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 61,51, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 64,34, enerjide yüzde 0,45 ve sermaye mallarında yüzde 64,7 artış görüldü.

Sanayinin 4 sektörünün aylık değişimlerine bakıldığında, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 4,29, imalatta yüzde 4,56 ve su temininde yüzde 0,81 artış hesaplanırken elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 4,96 azalış oldu.

Ana sanayi gruplarının aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 3,93, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 5,07, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 5,41, enerjide yüzde 0,02 ve sermaye mallarında yüzde 3,23 artış görüldü.

Beklentiler

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, şubatta TÜFE'nin yüzde 4,04 artacağını öngörmüştü. Ekonomistler, bir önceki ay yüzde 64,86 olan yıllık enflasyonun yüzde 66,30'a çıkacağını hesaplamıştı.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.