Tesla'nın Türkiye satışlarındaki düşüş devam ediyor

Özellikle "Teslamania" olarak adlandırılan Tesla hayranlarının taleplerinin büyük ölçüde karşılanmış olması, artan fiyatlar ve satış sonrası hizmetlerle ilgili sorunlar yaşanması nedeniyle Tesla'nın satışları neredeyse durma noktasına geldi

AA
AA
TT

Tesla'nın Türkiye satışlarındaki düşüş devam ediyor

AA
AA

Türkiye pazarına geçen yılın nisan ayında giren Tesla'nın satışlarındaki düşüşün ana nedenleri, "fiyat avantajını kaybetmesi", "satış sonrası hizmetlerle ilgili sorunlar" ve "yönetimsel boşluklar" olarak değerlendiriliyor.

Tesla, Türkiye otomotiv pazarına geçen yılın nisan ayı başlarında Kemal Geçer'in Genel Müdürlüğünde adım atmış ve özellikle "Tesla takipçileri" tarafından yoğun ilgiyle karşılanmıştı. Türkiye'deki satışlarına Model Y ile başlayan Tesla, rekabetçi fiyatlarıyla dikkati çekmişti.

4 Nisan'daki tanıtım toplantısında, Türkiye'de satışa sunulan tek model olan Model Y'nin arkadan itişli ve 430 kilometre (km) menzile sahip versiyonunun fiyatı 1 milyon 548 bin 732 lira olarak belirlenirken, çift motorlu ve 533 km menzile sahip versiyonun 1 milyon 619 bin 532 liradan, yine çift motorlu performans ağırlıklı 514 km menzile sahip versiyonun ise 1 milyon 778 bin 821 liradan satılacağı belirtilmişti.

Türkiye için ilk teslimatları 2023 Mayıs'ta Berlin'deki fabrikasından gerçekleştiren Tesla, lansmanın ardından 4 ay içerisinde 10 binden fazla satış yaptı.

Türkiye Genel Müdürü 2 yılda istifa etti, yerine yönetici atanmadı

ODMD verilerine göre, Tesla'nın 2023 yılı aylık satışlarına bakıldığında mayıs ayında 200, haziran ayında da 800 adetlik teslimat gerçekleştirdiği görülüyor. Temmuz ayında 1500 adet satış gerçekleştiren marka, en yüksek satışını ise 4 bin 700 adetle ağustos ayında yaptı. Ağustostan sonra Tesla'nın satışları bin adetlerin altında seyretti ve marka, 2023'ü 12 bin 150 adetlik satışla tamamladı.

Ancak satılan araç sayısıyla doğru orantılı bir satış sonrası hizmet servisi sağlanamadığı nedeniyle müşteri memnuniyetsizliği ortaya çıkmaya başladı. Satış sonrası hizmet sürecini kısıtlı personelle yöneten Kemal Geçer, 2023 Kasım'da sosyal medya hesabından yayımladığı mesajında 2 yıldır yürüttüğü Tesla Türkiye Genel Müdürlük görevinden başka bir projeye odaklanmak için ayrıldığını duyurmuştu.

Ancak Geçer'in yüksek satış adetlerine rağmen Tesla merkezden özellikle satış sonrası hizmetlerle ilgili yeteri kadar yatırım ve destek alamadığı gerekçesiyle görevinden ayrıldığı öne sürülüyor. Diğer yandan Kemal Geçer'in yerine Türkiye özelinde bir yönetici görevlendirilmedi.

2024 yılına kötü başladı

Bu yıla kötü bir başlangıç yapan Tesla ocakta 220, şubatta 75 olmak üzere iki ayda toplam 295 adet Model Y sattı. Tesla'nın satışlarındaki düşüşün arkasındaki nedenler merak konusu oldu.

AA muhabirinin sektör uzmanlarından derlediği bilgilere göre, özellikle "Teslamania" olarak adlandırılan Tesla hayranlarının taleplerinin büyük ölçüde karşılanmış olması, piyasada araç bulunurluğu sorununun yavaş yavaş ortadan kalkmasıyla başka araçlara yöneliş olması, artan fiyatlar ve satış sonrası hizmetlerle ilgili sorunlar yaşanması nedeniyle Tesla'nın satışları neredeyse durma noktasına geldi.

Tesla fiyatları 3 milyon lirayı aştı

Bu noktada Tesla'nın mart fiyatlarına bakıldığında Model Y'nin arkadan itişli ve 430 km menzile sahip versiyonunun baz fiyatı, aracın ilk satıldığı 2023 Nisan'a kıyasla yüzde 68,25 artarak 2 milyon 605 bin 747 liraya yükseldi.

Tesla Türkiye'nin internet sitesine bakıldığında, martta Model Y'nin uzun menzilli versiyonu 3 milyon 81 bin 120 lira ve yine çift motorlu performans ağırlıklı 514 km menzile sahip versiyonu ise 3 milyon 334 bin 78 liradan satışa sunuluyor. Aracın tahmini teslimat süresi için ise nisan-mayıs ayları gösteriliyor.

Sektör temsilcileri, Tesla'nın söz konusu fiyatlarla elektrikli otomobil pazarında rekabetçi olamayacağını belirtiyor.

"Satış sonrası hizmetler" şikayet konusu

Fiyatlardaki yükselişin yanı sıra Tesla'nın satışlarını etkileyen diğer nedenlerden olarak görülen "satış sonrası hizmetler" tarafında da sorunlar yaşanıyor.

Türkiye'de sadece İstanbul'da Bakırköy ve Tuzla'da servis merkezleri bulunan Tesla, ülkede belli bölgelerdeki anlaşmalı kurumlar vasıtasıyla bazı hasar onarımlarını gerçekleştiriyor.

Bir kaza ya da arıza durumunda uzun servis süreleriyle ilgili çeşitli platformlarda şikayetlerini açıklayan Tesla sahipleri, aynı zamanda yönetimsel anlamda "muhatap bulamamaktan" dolayı da duyulan rahatsızlıkları sıklıkla dile getiriyor. Ayrıca sipariş iptali yapan müşterilerin kapora iadesi konusunda sorunlar yaşadığı da belirtiliyor.

Tesla'nın Türkiye'deki geleceğinde söz konusu sorunlara getireceği çözümlerin belirleyici rol oynaması ve Türkiye pazarına yönelik olarak elektrikli otomobil pazarı paralelinde yeni stratejilerini açıklaması bekleniyor.

Tesla'nın 2023 yılı ve 2024 yılı satış adetleri şöyle:

Tesla 2023 Satışları Tesla 2024 Satışları
Mayıs - 200 Ocak - 220
Haziran - 800 Şubat - 75
Temmuz - 1500  
Ağustos - 3000  
Eylül - 4700  
Ekim - 500  
Kasım - 900  
Aralık - 550  
TOPLAM - 12.150 TOPLAM - 295

 



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.