Dünyada 2040'a kadar kapatılacak kömür santralleriyle 1,4 milyar ton karbon emisyonu engellenecek

48 ülke 2040'a kadar 296 bin 713 megavat kapasiteli kömür santralini kapatmayı planlıyor

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Dünyada 2040'a kadar kapatılacak kömür santralleriyle 1,4 milyar ton karbon emisyonu engellenecek

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Dünyada 2040'a kadar 296 bin 713 megavat kapasiteli kömür santralinin kapatılmasıyla 1,4 milyar ton karbon emisyonunun önüne geçilecek.

AA muhabirinin uluslararası sivil toplum kuruluşu Global Energy Monitor (GEM) verilerinden yaptığı derlemeye göre, halihazırda dünya çapında 75 ülkede yaklaşık 2 bin 440 kömür santrali yer alıyor. Bu santrallerin 2 milyon 130 bin 119 megavat kapasitesi bulunuyor.

Söz konusu santrallerin yıllık karbon emisyon seviyesi 10 milyar ton olarak hesaplanıyor.

Bu santrallerin yüzde 78,3'ü Asya'da yer alırken, onu yüzde 10,4 ile Amerika kıtasındaki ülkeler ve yüzde 7,8 ile Avrupa izliyor. Ülke bazında en büyük kapasite 1 milyon 136 bin 731 megavat ile Çin'de bulunurken, onu 237 bin 148 megavat ile Hindistan ve 200 bin 90 megavat ile ABD takip ediyor.

sxdv fd

Fosil yakıt kullanımı, iklim değişikliğinin en büyük nedenlerinden biri olarak öne çıkıyor. Paris Anlaşması doğrultusunda hava sıcaklığının 1,5 dereceyle sınırlandırılması ve küresel karbon salımının düşürülmesi hedefleri doğrultusunda çoğu ülke kömürden uzaklaşmayı tercih ediyor.

Geçen yıl, 13 ülkede 21 bin 121 megavatlık kömür kapasitesi devre dışı bırakıldı.

Dünyada 48 ülke 2040'a kadar 296 bin 713 megavatlık kömür santralini kapatmayı planlıyor. Bu sayı, halihazırda çalışır durumda olan santrallerin yüzde 14'üne denk geliyor. Böylece, 2024-2040 yıllarında 1,4 milyar ton karbon emisyonunun doğaya salımı engellenmiş olacak.

Bu kapsamda bu yıl, 22 bin 915 megavatlık santral devre dışı bırakılacak. Bu sayı gelecek yıl 54 bin 410 megavata yükselecek. Söz konusu dönemde ABD, 104 bin 90 megavat ile kömür kapasitesini en fazla azaltan ülke olacak. İlk sırada yer alan ABD'yi, 30 bin 507 megavat ile Güney Afrika ve 24 bin 240 megavat ile Almanya izleyecek.

2024-2040 yıllarında kömüre dayalı santral kapasitesini en çok azaltacak 10 ülke şöyle:

Ülke                                                 Toplam kapasite düşüşü (megavat)
ABD                                                 104.090
Güney Afrika                                    30.507
Almanya                                           24.240
Güney Kore                                     19.860
Avustralya                                        18.599
Polonya                                            14.952
Tayvan                                              10.914
Malezya                                            7.410
İtalya                                                 5.830
Çin                                                    5.270
 



Bitcoin'in gözü Çin'de: Büyük artış yaşanabilir

Çin Merkez Bankası, kripto para ve türevleriyle tüm işlemleri 2021'de yasaklamıştı (Reuters)
Çin Merkez Bankası, kripto para ve türevleriyle tüm işlemleri 2021'de yasaklamıştı (Reuters)
TT

Bitcoin'in gözü Çin'de: Büyük artış yaşanabilir

Çin Merkez Bankası, kripto para ve türevleriyle tüm işlemleri 2021'de yasaklamıştı (Reuters)
Çin Merkez Bankası, kripto para ve türevleriyle tüm işlemleri 2021'de yasaklamıştı (Reuters)

Bitcoin'in (BTC) fiyatı 70 bin doların üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine yaklaşırken, Çin'in yakın zamanda atması beklenen ekonomik adımlarla kripto paranın değerinin daha da yükseleceği tahmin ediliyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, 4-8 Kasım'da toplanacak Çin Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi'nin en az 10 trilyon yuanlık (yaklaşık 48 trilyon TL) borçlanmaya onay verebileceğini yazıyor.

Kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen kaynaklara dayandırılan haberde, komitenin 6 trilyon yuanlık (yaklaşık 28,8 trilyon TL) özel devlet tahvili ihracını onaylamayı planladığı aktarılıyor. 

Üç yıla yayılacak borçlanmanın, yerel yönetimlerin kayıtdışı borç risklerini azaltmak için kullanılacağı belirtiliyor. 

Ayrıca paket kapsamında atıl arazi ve mülk alımları için 4 trilyon yuana (yaklaşık 19 trilyon TL) kadar tahvili onaylamasının beklendiği de yazılıyor. 

5 yıla yayılacak bu borçlanmanın, yıllık kotanın üzerine dahil olacağına işaret ediliyor. Sözkonusu kota 2023'te 3,8 trilyon yuan (18,2 trilyon TL), 2024'te 3,9 trilyon yuan (18,7 trilyon TL) kadardı.

Komite toplantısı, ABD'de 5 Kasım'da düzenlenecek başkanlık seçimlerine denk geliyor. Kaynaklar, Cumhuriyetçi lider Donald Trump'ın yarışı kazanması durumunda Pekin'in mali paketi daha da güçlendirebileceğini öne sürüyor. 

Diğer yandan Londra merkezli dijital varlık sağlayıcısı B2C2'dan Nikolay Karpenko, Çin'in bu hamlelerinin gerçekleşmesi durumunda BTC'nin değerinin artabileceğini belirterek şunları söylüyor: 

Pekin, özellikle altyapı ve likidite desteği konusunda daha agresif mali önlemler açıklarsa, artan risk iştahından yararlanan Bitcoin'de yeniden yukarı yönlü baskı görebiliriz.

Elon Musk da Trump'ın seçim kampanyası mitinginde yaptığı konuşmada, ABD'nin borcunun 35,7 trilyona yükseldiğine dikkat çekerek "finansal acil durum" yaşandığını söyledi. 

Trump, kazanması durumunda bir Devlet Verimliliği Birimi (Department of Government Efficiency -DOGE) kuracağını ve başına Musk'ı geçireceğini söylemişti. Adı, kripto para birimi Dogecoin'e referans içeren bu birimin borcu hafifletebileceğini savunan Musk, konuşmasında "DOGE, 6,75 trilyon dolarlık federal bütçeden 2 trilyon dolar tasarruf sağlayabilir" dedi.

Musk'ın CEO'su olduğu Tesla'nın yaklaşık 800 milyon dolar değerinde 10 bin civarında BTC'si var.

Independent Türkçe, Forbes, Economic Times, Reuters