Türkiye'de martta 105 bin 394 konut satıldı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Türkiye'de martta 105 bin 394 konut satıldı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Türkiye genelinde konut satış sayısı martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,1 azalarak 105 bin 394 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mart ayına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı.

Buna göre, Türkiye genelinde konut satış sayısı martta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 0,1 azalışla 105 bin 394'e geriledi.

Ocak-mart döneminde ise satışlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,3 alarak 279 bin 604'e düştü.

Konut satışlarında martta İstanbul 19 bin 40 konut ve yüzde 18,1 ile en yüksek paya sahip oldu.

Bu kenti 9 bin 523 konut satışı ve yüzde 9 payla Ankara, 6 bin 413 satış ve yüzde 6,1 payla İzmir takip etti.

Konut satışının en az olduğu iller ise 23 ile Ardahan, 42 ile Bayburt ve 55 konutla Hakkari oldu.

Yabancılara konut satışı
Buna göre, martta yabancılara 1778 konut satıldı. Yabancılara konut satışı, martta yıllık bazda yüzde 47,9 azaldı. Söz konusu ayda toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,7 olarak belirlendi.

Yabancılara yapılan satışlarda ilk sırayı 652 konutla İstanbul aldı. Bu ili 618 konutla Antalya ve 151 konutla Mersin takip etti.

Yabancılara konut satışı ocak-mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 48 azalarak 5 bin 685 oldu.

Ülke uyruklarına göre en çok konut satışı Rusya vatandaşlarına yapıldı. Martta Rusya vatandaşları Türkiye'den 411 konut satın aldı. Rusya vatandaşlarını 182 konutla İran, 129 konutla Ukrayna ve 82 konutla Irak vatandaşları izledi.

İpotekli konut satışları azaldı
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 49 azalarak 12 bin 880 olarak kayıtlara geçti. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,2 olarak gerçekleşti.

Ocak-mart döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 53 azalışla 27 bin 622 oldu.

Mart ayındaki ipotekli satışların 3 bin 105'i, ocak-mart dönemindeki satışların 6 bin 569'u ilk el satışları olarak belirlendi.

Diğer konut satışları martta arttı
Türkiye genelinde diğer konut satışları martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,3 artarak 92 bin 514 oldu. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı yüzde 87,8 olarak saptandı.

Ocak-mart döneminde gerçekleşen diğer konut satışları ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,3 artışla 251 bin 982 olarak kayıtlara geçti.

Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, martta yıllık bazda yüzde 4,6 artarak 34 bin 399'a yükseldi. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışlarının payı yüzde 32,6 olarak tespit edildi. İlk el konut satışları ocak-mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,2 artışla 88 bin 256 olarak gerçekleşti.

Türkiye genelinde ikinci el konut satışları martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,2 azalış göstererek 70 bin 995'e geriledi. Toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışlarının payı yüzde 67,4 olarak hesaplandı. İkinci el konut satışları ocak-mart döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 azalışla 191 bin 348 olarak kaydedildi.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.