Çin'de genç işsizlik sorunu yeni bir sınıf yarattı

"Diploma vaatleri boşa çıkıyor"

Analizde, yeni mezun öğrencilerin taleplerini karşılayacak iş sayısının yetersizliğine dikkat çekiliyor (Reuters)
Analizde, yeni mezun öğrencilerin taleplerini karşılayacak iş sayısının yetersizliğine dikkat çekiliyor (Reuters)
TT

Çin'de genç işsizlik sorunu yeni bir sınıf yarattı

Analizde, yeni mezun öğrencilerin taleplerini karşılayacak iş sayısının yetersizliğine dikkat çekiliyor (Reuters)
Analizde, yeni mezun öğrencilerin taleplerini karşılayacak iş sayısının yetersizliğine dikkat çekiliyor (Reuters)

Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Çin'de artan genç işsizliğinin ülkede yeni bir sınıf oluşmasına yol açtığını yazıyor.

Pekin yönetiminin resmi rakamlarına göre 16-24 yaş arası yaklaşık 100 milyon Çinli gencin işsizlik oranı geçen yıl nisanda ilk kez yüzde 20'nin üzerine çıktı. 

Bu oran geçen yıl haziranda yüzde 21,3'le tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığında, yetkililer rakamların derlenme yöntemine ilişkin değerlendirme yapılacağını belirterek veri paylaşımını durdurmuştu. 

İstatistiklerin açıklanmasının üzerinden bir yıl geçmesine rağmen genç işsizlik sorunu çözülemedi. 

Haberde, ülkede bu yıl yaklaşık 12 milyon öğrencinin üniversiteden mezun olacağı fakat gençlerin iş bulmak konusunda umutsuzluğa düştüğü belirtiliyor. 

Bazı üniversite mezunlarının düşük ücretli işlerde çalışmak, bazılarınınsa ebeveynlerinin emeklilik maaşlarıyla geçinmek durumunda kaldığına dikkat çekiliyor. Analizde, bu durumun "çürük gençler" adı verilen yeni bir işçi sınıfı yarattığı değerlendirmesi yapılıyor. Bu ifadenin, Çin'de on milyonlarca tamamlanmamış binayı tanımlamak için kullanıldığı hatırlatılıyor. 

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Siyasi Bürosu üyeleriyle haziranda yaptığı toplantıda, genç işsizlik sorununun çözümünün önceliklendirilmesi talimatını vermişti. Bunun ardından iş imkanlarının sunulduğu farklı etkinlikler düzenlenmiş ve devlet destekli projeler hayata geçirilmişti. 

Ancak Pekin yönetiminin adımlarına rağmen pandemi sonrası dönemde emlak sektöründeki krize ek olarak büyüyen genç işsizlik henüz çözülebilmiş değil. 

ABD'deki Michigan Üniversitesi'nden Yun Zhou, meselenin zorluğuna dair şu yorumları paylaşıyor: 

Çin'deki birçok üniversite mezunu için, bir zamanlar üniversite diplomasının vaat ettiği daha iyi iş imkanları, yüksek gelir ve mutlu bir yaşam gibi olanaklar giderek daha da erişilmez hale geliyor.

Çin Eğitim Bakanlığı'na bağlı Çin Yüksek Öğretim Araştırması kuruluşunun haziranda yayımladığı çalışmada, yeni üniversite mezunlarının sayısının 2034'te yaklaşık 18 milyonla zirve yapmasının beklendiği bildirilmişti.

Independent Türkçe, Reuters, AFP



Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
TT

Çin yeni bir ticaret savaşı mı başlatıyor?

Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)
Çinli BYD ve CATL firmaları, elektrikli otomobil aküsü üretiminde lider konumda (Reuters)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), üretim ve ihracatı artıran Çin'in yeni bir "ticaret savaşı" başlattığını yazıyor. 

Analizde, Çin'in zayıflayan ekonomisini canlandırmak için "fabrikalara steroid bastığı" ve yabancı ülkelerdeki işletmeleri sıkıştırarak yeni bir küresel ticaret savaşı başlattığı savunuluyor. 

Avrupa Birliği, Çin'de üretilen elektrikli otomobillere sağlanan sübvansiyonlar nedeniyle başlatılan soruşturma kapsamında, ülkeden ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 38,1'e varan ilave vergi uygulama kararını temmuzda yürürlüğe koymuştu. 

ABD de Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillerin yanı sıra alüminyum ve güneş panellerine ek vergi uygulama kararı almıştı. 

WSJ, Pekin'in stratejisinin yalnızca Batı ülkelerini değil, Türkiye ve Pakistan'ı da tedbir almaya ittiğini hatırlatıyor. Türkiye, Çin'den ithal edilen elektrikli otomobillere uygulanan ek vergileri yüzde 40'a yükseltmişti. 

Analizde, Çin'in "üretime yatırımı artırarak ekonomiyi canlandırıp, uluslararası alanda fazla tepki çekmeden endüstriyel direncini artırmayı hedeflediği" yorumu yapılıyor.

Haberde, Pekin yönetimine danışmanlık yapan bazı kişilerin, ülkenin üretim ve inşaat sektörüne yatırımından ziyade iç tüketimi öncelendirmesi gerektiğini söylediği aktarılıyor. 

Bunun yerinde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in "Eskiyi yıkmadan önce yeniyi kurun" anlayışıyla hareket ederek sübvansiyonlu üretime yatırımların artırılması talimatını verdiği bildiriliyor.

Şi'nin bu politikayı izlemesinin iki nedeni olduğuna dikkat çekiliyor. Analize göre bunlardan ilki, Çin'in ABD ve diğer Batılı ülkelerin ağır yaptırımları karşısında ülke ekonomisini ayakta tutabilecek endüstriyel tedarik zinciri oluşturulmasıyla ilgili. İkinci sebepse Pekin'in "savurganlık" diye nitelediği ABD tarzı tüketime kökten itiraz etmesi.

Diğer yandan analizde, Şi'nin bu stratejisinin Pekin'in kapasite fazlasını azaltmaya çalıştığı eski politikalarına kıyasla bir değişime işaret ettiğine dikkat çekiliyor. 

2015'te Şi'nin, Çin Komünist Partisi'nin eski Merkezi Mali ve Ekonomik İşler Komisyonu Direktörü Liu He'ye, özel sektördeki birçok küçük çelik fabrikasını ve diğer işletmeleri kapatma talimatı verdiği hatırlatılıyor. 

Ancak Çin'in "ABD ve AB'ye ek vergi hamlelerini gerekçelendirme fırsatı vermek istemediği" için üretim fazlasını düşürmeye yönelik bu tür politikaları etkili şekilde uygulamadığı savunuluyor.

Pekin Üniversitesi'nden finans uzmanı Michael Pettis, Çin'in halihazırda küresel üretimin üçte birine sahip olduğuna dikkat çekerek, böyle bir durumda üretimi tekrar iki katına çıkararak yabancı ülkelerin üretimdeki payını azaltmayı istediğini savunuyor ve ekliyor: 

Dünyanın geri kalanı bunun tam tersini istiyor. Kimse buna uyum sağlayamaz.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, BBC