Elektronik savaş riski, havacılık sektörünü endişelendiriyor

Sahte GPS olayları hızla artıyor.

Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
TT

Elektronik savaş riski, havacılık sektörünü endişelendiriyor

Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)
Pilotlar, manuel navigasyon eğitimi alsa bile sahte GPS sinyalleri uçuş sırasında panik yaratabiliyor (Unsplash)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), elektronik savaş riskinin havacılık sektörünü endişelendirdiğini yazıyor. 

Haberde, "GPS sahteciliğinin" dünya çapında her gün yapılan yüzlerce uçuşta, pilotlar ve yolcular için yeni riskler oluşturduğuna işaret ediliyor. 

Pilotlar ve havacılık sektörü yetkilileri, Rusya-Ukrayna cephe hattı ve Ortadoğu'daki aktif çatışma bölgelerinden yayılan sahte GPS sinyallerinin, kokpitlerdeki navigasyon ve güvenlik sistemlerinde bazen birkaç dakika bazen de tüm uçuş boyunca arızaya yol açtığını belirtiyor. 

Bu sinyaller, pilotların kokpitte kullandığı saatlerin sıfırlanmasına, navigasyon cihazlarının yanlış alarm vermesine ve uçuş yönlendirmelerinde hata yapılmasına neden olabiliyor.

Pilotlar ve havacılık uzmanları, saldırıların yaklaşık bir yıl önce başladığını belirtiyor. Zürih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nin SkAI Data Services'la ortak analizine göre, sahte GPS sinyalleri nedeniyle olumsuz etkilenen günlük uçuş sayısı şubatta birkaç düzineyken, ağustosta 1100'ün üstüne çıktı.

Teksas Austin Üniversitesi'nden Todd Humphreys de sahte GPS sinyallerinin sayısının son 6 ayda arttığını söylüyor. Akademisyen, özellikle bu saldırıların Rusya, Ukrayna ve İsrail'deki elektronik savaş vericilerinden geldiğine işaret ediyor. 

Federal Havacılık İdaresi (FAA), ABD'de herhangi bir sahte GPS olayı yaşanmadığını bildiriyor. Fakat uzmanlar, Ekim 2022'de Dallas Fort Worth Uluslararası Havalimanı'ndaki hava trafiğinin aksamasında sahte GPS verilerinin rol oynamış olabileceğini düşünüyor. 

Kimliğinin açıklanmamasını isteyen bir FAA yetkilisi, bazı uçakların rotadan çıktığını ve pilotların iki gün boyunca piste iniş için elektronik navigasyon cihazlarını kullanamadığını belirtiyor. FAA ise kasıtlı müdahale olduğuna dair bir kanıt bulunmadığını, olayın nedenini anlamak için incelemelerin sürdüğünü açıklamıştı. 

Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) Genel Müdürü Florian Guillermet, sahte GPS sinyallerinin Avrupa'daki bazı havacılık faaliyetlerini aksattığını fakat şimdiye dek ciddi bir tehlike yaşanmadığını söylüyor. Guillermet, risk yaratan durumların her geçen gün arttığına da dikkat çekiyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Inside GNSS



Trump Irak, Libya ve Cezayir'e yüzde 30, Brezilya'ya ise yüzde 50 gümrük vergisi uyguluyor

ABD Başkanı Donald Trump gazetecilere konuşuyor (Arşiv- Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump gazetecilere konuşuyor (Arşiv- Reuters)
TT

Trump Irak, Libya ve Cezayir'e yüzde 30, Brezilya'ya ise yüzde 50 gümrük vergisi uyguluyor

ABD Başkanı Donald Trump gazetecilere konuşuyor (Arşiv- Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump gazetecilere konuşuyor (Arşiv- Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump dün Cezayir, Brunei, Irak, Libya, Moldova ve Filipinler olmak üzere altı ülkeye gümrük tarifeleriyle ilgili mektuplar gönderdi.

Mektuplar Cezayir, Irak ve Libya'ya yüzde 30, Brunei ve Moldova'ya yüzde 25, Filipinler'e ise yüzde 20 gümrük vergisi uygulanmasını içeriyordu.

Trump ayrıca Brezilya'dan gelen mallara 1 Ağustos'tan itibaren yüzde 50 gümrük vergisi uygulanacağını duyururken, eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'ya desteğini ifade etti.

ABD Başkanı Brezilya ile ticari ilişkilerin mütekabiliyet ilkesinden uzak olduğunu belirtti.

Trump'ın mektubunda yüzde 50 gümrük vergisinin sektöre özel tüm gümrük vergilerinden ayrı olacağı ifade edildi.

Trump'ın yorumları Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva'ya yazdığı mektupta yer aldı. Trump, Brezilya'nın önemli bir üyesi olduğu BRICS ülkelerini eleştirdi.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre ABD yönetiminin Amerika ile ticaret dengesinde fazla veren ülkelere gümrük vergisi uygulamak için belirlediği son tarih dün doluyordu ancak Trump bu tarihi ağustos ayının ilk gününe erteledi.

Trump, özellikle gümrük vergisi uyguladığı bu ülkelere neden ağustos ayının ilk gününe kadar süre vermediğini açıklamadı.