Dünyanın en büyük paket servis sektöründe kuryeler neden sinir krizi geçiriyor?

Şirketlerin geliri artıyor, işçilerin kazançları eriyor

Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)
Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)
TT

Dünyanın en büyük paket servis sektöründe kuryeler neden sinir krizi geçiriyor?

Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)
Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)

Dünyanın en büyük paket servis sektörüne sahip Çin'de kuryeler ağır çalışma koşulları nedeniyle sinir krizi geçiriyor. 

Çin'de TikTok'un muadili olarak kullanılan Douyin'de yayımlanan bir videoda, paketini teslim etmek isterken polis çevirmesine takılan kuryenin, diz çöküp polisten özür dilediği görülüyor. 

Platformdaki başka bir videodaysa uygulama üzerinden kötü yorum alan bir kurye, öfke nöbeti geçirerek telefonunu parçalıyor. 

Çin'in 200 milyar dolarlık paket servis sektörü, gelir ve sipariş hacmi bakımından dünyanın en büyüğü konumunda. Uzmanlar, sektörün değerinin 2030'da 280 milyar doları bulabileceğine dikkat çekiyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN, pandemi döneminde sektörün en az iki kat büyüdüğünü aktarıyor. Önceden sağlam bir gelir kapısı olarak görülen paket servis sektörünün, ekonomideki kötü gidişattan etkilendiği belirtiliyor.

Hong Kong Politeknik Üniversitesi'nden Jenny Chan, kuryelerin çalışma koşullarının gittikçe kötüleştiğine dikkat çekerek şunları söylüyor: 

Uzun saatler boyunca çalışıyorlar, gerçekten stres altındalar. Dağıtım platformları maliyeti düşük tutmak zorunda olduğundan bu baskı sürecek.

Chan, gelir sıkıntısı nedeniyle insanların ucuz yemek siparişine yöneldiğini, bunun da komisyonla geçinen kuryelerin gelirlerini azalttığını belirtiyor. Dolayısıyla işçiler kazançlarını korumak için daha uzun saatler çalışmak durumunda kalıyor. 

Çin'deki devasa yemek sipariş sektörünün belkemiğini yaklaşık 12 milyon kurye oluşturuyor. Bunların bir kısmı, milyarder iş insanı Jack Ma'nın kurduğu teknoloji devi Alibaba'nın Ele.me uygulamasına bağlı çalışıyor. Sektörün ikinci büyük ismiyse Çinli iş insanı Wang Şing'e ait Meituan. 

Her iki şirketin de gelirleri artarken, moto kuryelerin kazançları eridi. Çin Renmin Üniversitesi'ne bağlı Çin Yeni İstihdam Araştırma Merkezi'nin verilerine göre kuryeler geçen yıl ayda ortalama 6 bin 803 Yuan (yaklaşık 32 bin 800 TL) kazanıyordu. Bu rakam, 5 yıl öncesine göre ayda neredeyse 1000 Yuan (yaklaşık 4 bin 800 TL) daha az.

Independent Türkçe, CNN, Business Insider



Uzmanlar, Trump'ın gümrük vergilerinin soğuk savaşa yol açabileceğini söylüyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Uzmanlar, Trump'ın gümrük vergilerinin soğuk savaşa yol açabileceğini söylüyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Trump yönetiminin Çin'le süregelen gümrük vergisi savaşı, gözlemcilerde yeni bir Soğuk Savaş tarzı güç çatışmasının patlak verebileceği endişesi yaratıyor.

Washington'daki düşünce kuruluşlarından Stimson Center'ın Çin programı direktörü Yun Sun, Wall Street Journal'a "Gördüğümüz şey, tarihteki en büyük ticaret savaşı" diye konuştu.

Ticaret savaşının diğer alanlara yayılma riski epey yüksek.

ABD ve Çin'in ilişkisi uzun zamandır karmaşık (büyük ticaret ortakları olmanın yanı sıra jeopolitik ve ekonomik rakip olmayı da kapsıyor) ancak Trump yönetiminin dünya çapında gümrük vergilerini içeren "Kurtuluş Günü" gündemiyle yeni bir paradigma başladı.

Cumhuriyetçi Başkan başlangıçta taahhüt ettiği karşılıklı gümrük vergilerinin birçoğunu daha sonra durdurmuş olsa da Çin hâlâ yüzde 145'lik gümrük vergisi oranıyla karşı karşıya ve bu önlem Pekin'in ABD'yi yüzde 125'lik bir vergiyle vurmasına ilham verdi.

Trump, Çin'le bir tür ticaret anlaşmasına varma ihtimali hakkında kamuoyu önünde iyimser olsa da yönetim, böyle bir düzenleme yapmaya ilişkin ilerlemeyi kamuoyuna açıklamadı.

Trump geçen hafta "Bir anlaşma yapacağız" demişti.

Çin'le çok iyi bir anlaşma yapacağımızı düşünüyorum.

Başkan iyimser olabilir ancak diğer pek çok belirti her iki tarafın da tutumunun sertleştiğine işaret ediyor.

Çin gümrük vergilerine karşı "sonuna kadar savaşma" sözü verirken, Trump yönetimi Çin'e giden ABD yapımı yüksek teknoloji bilgisayar çiplerine ihracat kontrolleri getirdi.

Pekin bu hafta, ABD'yle Çin'in çıkarlarına zarar verecek ticaret anlaşmaları yapan ülkelere karşı "sert ve çift taraflı karşı önlemler alacağını" açıkladı.

Çin Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Birleşik Devletler, sözümona 'eşitlik' bayrağı altında tüm ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergilerini kötüye kullanırken, aynı zamanda tüm tarafları kendileriyle sözümona 'karşılıklı gümrük vergileri' müzakereleri başlatmaya zorluyor" dendi.

Öte yandan Journal'a göre Trump ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun Çinli mevkidaşlarından anlaşma yapmak için doğrudan bir mesaj ya da teklif almadığı bildirildi.

ABD'yle Çin arasındaki gerilim ticari konuların dışında da bir süredir tırmanıyor. Sözkonusu olaylar arasında son aylarda iki ülke arasında yaşandığı iddia edilen kısasa kısas siber saldırılar ve Çin'in ABD'yle aynı saftaki Tayvan adası çevresinde geniş çaplı askeri tatbikatlar gerçekleştirmesi de var.

Independent Türkçe