Dünyanın en büyük paket servis sektöründe kuryeler neden sinir krizi geçiriyor?

Şirketlerin geliri artıyor, işçilerin kazançları eriyor

Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)
Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)
TT

Dünyanın en büyük paket servis sektöründe kuryeler neden sinir krizi geçiriyor?

Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)
Bazı işçiler esnek çalışma saatleri nedeniyle işten memnun olduğunu söylerken, diğer kuryeler şartlardan şikayetçi (AFP)

Dünyanın en büyük paket servis sektörüne sahip Çin'de kuryeler ağır çalışma koşulları nedeniyle sinir krizi geçiriyor. 

Çin'de TikTok'un muadili olarak kullanılan Douyin'de yayımlanan bir videoda, paketini teslim etmek isterken polis çevirmesine takılan kuryenin, diz çöküp polisten özür dilediği görülüyor. 

Platformdaki başka bir videodaysa uygulama üzerinden kötü yorum alan bir kurye, öfke nöbeti geçirerek telefonunu parçalıyor. 

Çin'in 200 milyar dolarlık paket servis sektörü, gelir ve sipariş hacmi bakımından dünyanın en büyüğü konumunda. Uzmanlar, sektörün değerinin 2030'da 280 milyar doları bulabileceğine dikkat çekiyor. 

Amerikan medya kuruluşu CNN, pandemi döneminde sektörün en az iki kat büyüdüğünü aktarıyor. Önceden sağlam bir gelir kapısı olarak görülen paket servis sektörünün, ekonomideki kötü gidişattan etkilendiği belirtiliyor.

Hong Kong Politeknik Üniversitesi'nden Jenny Chan, kuryelerin çalışma koşullarının gittikçe kötüleştiğine dikkat çekerek şunları söylüyor: 

Uzun saatler boyunca çalışıyorlar, gerçekten stres altındalar. Dağıtım platformları maliyeti düşük tutmak zorunda olduğundan bu baskı sürecek.

Chan, gelir sıkıntısı nedeniyle insanların ucuz yemek siparişine yöneldiğini, bunun da komisyonla geçinen kuryelerin gelirlerini azalttığını belirtiyor. Dolayısıyla işçiler kazançlarını korumak için daha uzun saatler çalışmak durumunda kalıyor. 

Çin'deki devasa yemek sipariş sektörünün belkemiğini yaklaşık 12 milyon kurye oluşturuyor. Bunların bir kısmı, milyarder iş insanı Jack Ma'nın kurduğu teknoloji devi Alibaba'nın Ele.me uygulamasına bağlı çalışıyor. Sektörün ikinci büyük ismiyse Çinli iş insanı Wang Şing'e ait Meituan. 

Her iki şirketin de gelirleri artarken, moto kuryelerin kazançları eridi. Çin Renmin Üniversitesi'ne bağlı Çin Yeni İstihdam Araştırma Merkezi'nin verilerine göre kuryeler geçen yıl ayda ortalama 6 bin 803 Yuan (yaklaşık 32 bin 800 TL) kazanıyordu. Bu rakam, 5 yıl öncesine göre ayda neredeyse 1000 Yuan (yaklaşık 4 bin 800 TL) daha az.

Independent Türkçe, CNN, Business Insider



Federal mahkeme gümrük tarifelerini durdurdu... Trump karara itiraz etti

ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2025 tarihinde Beyaz Saray'da gümrük tarifelerini açıkladı. (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2025 tarihinde Beyaz Saray'da gümrük tarifelerini açıkladı. (Reuters)
TT

Federal mahkeme gümrük tarifelerini durdurdu... Trump karara itiraz etti

ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2025 tarihinde Beyaz Saray'da gümrük tarifelerini açıkladı. (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2025 tarihinde Beyaz Saray'da gümrük tarifelerini açıkladı. (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Cumhuriyetçi milyarderin ülkesinin dünyanın dört bir yanındaki ülkelerden yaptığı ithalata uyguladığı kapsamlı gümrük vergilerinin çoğunu iptal eden federal mahkeme kararını dün (çarşamba) temyize götürdü. Trump yönetimi tarafından yapılan başvuruda, “Bu, davalıların mahkemenin 28 Mayıs 2025 tarihinde verdiği görüş ve nihai kararı Temyiz Mahkemesi'ne götürdüklerinin bildirimidir” denildi.

Bir Beyaz Saray Sözcüsü dün erken saatlerde, Donald Trump'ın ABD'ye giren tüm ürünlere yönelik gümrük vergilerini durduran yargı kararının ardından ‘ulusal bir acil durumun nasıl düzgün bir şekilde yönetileceğine karar verme becerisinden yoksun yargıçları’ kınadı.

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai yaptığı açıklamada, “Başkan Trump, ABD'yi yeniden büyük yapma sözü verdi. Yönetim, bu krize yanıt vermek ve ABD'nin büyüklüğünü yeniden tesis etmek için yürütme organının tüm araçlarını kullanmaya kararlıdır” dedi. Dün bir ABD federal mahkemesi Başkan Donald Trump'ın gümrük tarifelerinin yürürlüğe girmesini engelleme kararı aldı.

Manhattan'daki Uluslararası Ticaret Mahkemesi, ABD'ye satın aldıklarından daha fazlasını satan ülkelerden yapılan ithalata genel vergi uygulayarak Başkan'ın yetkisini aştığına hükmetti. Manhattan merkezli mahkeme, ABD Anayasası'nın Kongre'ye, ABD ekonomisini korumak için Başkan'ın acil durum yetkilerine tabi olmayan diğer ülkelerle ticareti düzenleme konusunda münhasır yetkiler verdiğini söyledi.

Tarafsız Liberty Justice Centre tarafından gümrük tarifelerinin hedeflediği ülkelerden mal ithal eden beş küçük ABD şirketi adına açılan dava, Trump'ın gümrük tarifelerine karşı ilk büyük yasal meydan okuma oldu. Şirketler gümrük vergilerinin iş yapma kabiliyetlerine zarar vereceğini ifade ediyor.

Dava, 13 ABD eyaletinden ve diğer küçük işletme gruplarından gelen itirazlarla birlikte Trump'ın tarife politikalarına yönelik yedi yasal itirazdan biri.