Yeni e-ticaret trendi sosyal medyayı kasıp kavuruyor

Yeni e-ticaret trendi yayıncıların gelirlerini artırırken, sosyal medya kullanıcılarında bağımlılığa yol açabiliyor (Douyin)
Yeni e-ticaret trendi yayıncıların gelirlerini artırırken, sosyal medya kullanıcılarında bağımlılığa yol açabiliyor (Douyin)
TT

Yeni e-ticaret trendi sosyal medyayı kasıp kavuruyor

Yeni e-ticaret trendi yayıncıların gelirlerini artırırken, sosyal medya kullanıcılarında bağımlılığa yol açabiliyor (Douyin)
Yeni e-ticaret trendi yayıncıların gelirlerini artırırken, sosyal medya kullanıcılarında bağımlılığa yol açabiliyor (Douyin)

Çin'den tüm dünyaya yayılan "canlı yayın alışverişi" trendi içinde yeni bir akım daha başladı. 

Canlı yayın videoları üzerinden ürün satışı Çin'de büyük bir pazar. Ülkede TikTok'un muadili olarak kullanılan Douyin gibi uygulamalar, sosyal medyayı e-ticaretle birleştirerek insanların çeşitli kişisel bakım ürünlerinden bavul ve kıyafete kadar her şeyi canlı yayınlara katılarak satın almasını sağlıyor. 

Popüler -ticaret trendi, rağbet gören canlı yayın alışverişine bir de şans oyununu ekledi. "Kör kutu canlı yayını" olarak bilinen bu oyunda takipçiler, küçük çantaların içinde saklanan ve dışarıdan görülemediği için "kör kutu" adı verilen bibloları, az miktarda para ödeyerek satın alıyor.

Yayıncı daha sonra çantayı açarak bibloları, birden 9'a kadar sayıların yazdığı bir kağıdın üzerine yerleştiriyor. Seçilen renkteki biblo belirlenen sayının yazılı olduğu kare üstüne denk gelirse, bu sefer para ödemeden aynı süreç tekrarlanabiliyor. 

Böylelikle sosyal medya kullanıcıları, 6 biblo parası ödeyerek 14 bibloya kadar satın alabiliyor. Biblolar için ödenen paralar da yayıncının kazancını oluşturuyor. Çantalar içinde biblolar yerine başka oyuncak veya figürler de yer alabiliyor.

Amerikan gazetesi New York Times'ın (NYT) aktardığına göre popüler yayıncılar tek satış etkinliğinde onbinlerce takipçi kazanabiliyor. Bir yayıncı tek etkinlikte 800 Çin Yuanı (yaklaşık 3 bin 700 TL) gelir elde ettiğini belirtiyor.

NYT, Çin ekonomisindeki olumsuz gidişatın bu trendin popülerleşmesinde önemli rol oynadığına dikkat çekiyor. New York merkezli stratejik iletişim şirketi Wavelet Strategy'den Ivy Yang, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Halk cebine büyük yük bindirmeden tüketim ekonomisine katılmanın alternatif yollarını arıyor. Ucuz bir heyecan peşindeler.

Diğer yandan trend birçok sosyal medya kullanıcısında bağımlılığa da neden oluyor. 28 yaşındaki Şu Wangwang, 5 ay boyunca bu şans oyununu düzenli şekilde oynayıp canlı yayın alışverişine katıldığını belirtiyor. Ayda yaklaşık 3 bin Çin Yuanı harcadığını söyleyen Şu, şöyle devam ediyor: 

Çok pişmanım, bu parayla bir sürü şey yapabilirdim.

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post



ABD başkanlık seçimleri, batan Çinli firmayı nasıl kurtardı?

Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
TT

ABD başkanlık seçimleri, batan Çinli firmayı nasıl kurtardı?

Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)
Bazı uzmanlara göre Çin'deki "mim hisse senedi" alımlarının etkisi kısa süreli oluyor (Reuters)

Çin'de mali sıkıntı içindeki Wisesoft adlı şirketin hisseleri, ABD başkanlık seçiminin de etkisiyle aniden yükseldi.  

Hava trafik kontrol yazılımları üreten Wisesoft'un hisse fiyatı, Shenzhen Menkul Kıymetler Borsası'nda geçen ay iki katına çıktı. Firma, bu yılın ilk 9 ayında 27 milyon Çin Yuanı (yaklaşık 130,5 milyon TL) zarar açıklamıştı.

Bloomberg'ün aktardığına göre firmanın Çince adı "Chuan Da Zhi Sheng" fonetik olarak "Trump farkla kazandı" ifadesine çok benziyor. 

Haberde, yatırımcıların son bir haftadır şirketin hisselerine büyük ilgi gösterdiğine dikkat çekiliyor. Chanson Holding'den Shen Meng, Cumhuriyetçi lider Donald Trump'ın kazanma ihtimalinin yüksek olduğuna dair haberlerin bunda önemli rol oynadığını belirtiyor ve ekliyor: 

Wisesoft'un adı Trump'ı ve onun olası seçim zaferini içeriyor, bu da Çinli yatırımcılar için özel bir anlam taşıyor.

Haberde, sözkonusu fonetik benzerliğin sosyal medyadaki paylaşımlarla yayılmasıyla şirkete ilginin arttığına da işaret ediliyor. Bu tür yatırımlara "mim hisse senedi" (meme stock) adı da veriliyor. 

Çin'de yatırımcıların sosyal medya paylaşımlarıyla sesteş sözcüklere sahip şirketlere yatırım yapması ilk değil. Geçen yıl da yatırımcılar, Çin takvimine göre Ejderha Yılı'na girilirken ejderhayla ilgili isimlere sahip şirketlerin hisselerine yatırım yapmıştı. 

Ayrıca Wisesoft'un hisse fiyatı, ABD Başkanı Joe Biden ve Trump arasında haziranda düzenlenen münazaranın ardından da yükselmişti. Yatırımcılar, 2015'te Trump'ın başkan adayı olacağına dair haberlerin yayılmasıyla yine firmanın hisselerine akın etmişti.

Buna ek olarak Trump'a temmuzda yapılan suikast girişiminin ardından Çinli Goertek şirketinin hisselerinde de yükseliş kaydedilmişti. Suikast girişiminde Trump kulağından yaralanmıştı. Ses cihazları üreten firmanın adı da Çincede fonetik olarak "kesik kulak" anlamına geliyor.

Frankfurt'taki Goethe Üniversitesi'nden Johannes Petry, şirket isimlerine göre hisse senedi seçmenin ekonomik açıdan mantıklı olmadığına işaret ediyor ve ekliyor:

Çin borsasının tarihi boyunca bu durum sıkça görülmüştür.

Independent Türkçe, France 24, Bloomberg