ÇKP'nin büyüme hedeflerini eleştiren Çinli iktisatçı "susturuldu"

Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
TT

ÇKP'nin büyüme hedeflerini eleştiren Çinli iktisatçı "susturuldu"

Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)
Çin, uzun vadede büyüme hedeflerini yakalamak için para politikalarını tekrar gözden geçiriyor (Reuters)

Çin'de devletin ekonomi politikasını eleştiren iktisatçı Gao Shanwen'e kamuoyu önünde konuşma yasağı getirildiği iddia ediliyor.

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), Gao'nun 12 Aralık'ta Washington'da düzenlenen bir ekonomi forumunda yaptığı eleştirilerle Çin lideri Şi Cinping'i kızdırdığını yazıyor. 

Gao, Çin'in yaklaşık yüzde 5'lik büyüme tahmininin gerçekçi olmadığını ve asıl oranın bunun altında kalacağını savunmuştu. 

Çin devletine ait finans firması SDIC Securities'in başekonomisti Gao, şu ifadeleri kullanmıştı: 

Çin'in gerçek büyüme rakamını bilmiyoruz. Benim tahminim, resmi rakam yüzde 5'e yakın olsa da son iki ila üç yılda gerçek gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) büyüme rakamının ortalama yüzde 2 civarına çıkabileceği yönünde.

İktisatçı, Pekin yönetiminin ekonomiyi canlandıracak adımları atamayabileceğini de iddia etmişti: 

Ekonomiyi canlandırma çabaları çok oportünist. Neticede vaat ettiklerini çok iyi şekilde yerine getirebileceklerini sanmıyorum.

Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen kaynakların paylaştığı bilgilere göre Şi, bu açıklamaları nedeniyle ekonomist hakkında inceleme başlatılmasını talep etti. Ayrıca Gao'ya belirsiz bir süre kamuoyu önünde konuşma yasağı da getirildi. 

Diğer yandan yetkililer, Çin Komünist Partisi (ÇKP) yönetimine ekonomi politikaları hakkında danışmanlık hizmeti veren Gao'nun işten atılmadığını belirtiyor. 

Çin'de önde gelen bir düşünce kuruluşunda çalışan üst düzey ekonomistlerden Zhu Hengpeng'in de Şi'nin politikalarını eleştirdiği gerekçesiyle geçen yıl görevinden alındığı bildirilmişti. WSJ'nin eylüldeki haberinde paylaşılan bilgilere göre Zhu, sözkonusu eleştirileri özel bir sohbet grubunda yapmıştı. 

Çin bir süredir ekonomideki olumsuz gidişatı tersine çevirmeye çalışıyor. ÇKP Merkez Komitesi Politika Bürosu'nun aralıktaki toplantısında, 14 yılın ardından para politikasında gevşemeye gidilmesi kararı alınmıştı. 

Pekin, yerel yönetimlerin karşılaştığı finansman zorluklarını hafifletmek ve zayıflayan ekonomik büyümeyi istikrara kavuşturmak için kasımda 10 trilyon yuanlık (yaklaşık 48 trilyon TL) bir borç paketi de açıklamıştı.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, New York Times



ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
TT

ABD'de tarım krizi: İşçilerin yüzde 70'i gitti

On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)
On milyarlarca dolarlık meyve ve sebze, Kaliforniya'daki göçmenler tarafından elle toplanıyor (Reuters)

ABD'de Donald Trump yönetiminin göçmenlere yönelik sınır dışı ve gözaltı uygulamalarını artırması bir yandan protesto gösterilerine yol açarken diğer yandan da ekonomiyi olumsuz etkiliyor. 

Reuters, Kaliforniya tarlalarındaki mahsulün toplanmadan kaldığını bildiriyor. 

Birleşik Krallık merkezli haber ajansına konuşan çiftçi Lisa Tate, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi'nin (ICE) düzenlediği baskınların etkilerinin sahada hissedildiğini vurguluyor. 

6 nesildir bu işi yaptıklarını belirterek şöyle diyor:

Tarlalarda çalışan işçilerin yaklaşık yüzde 70'i gitti. Eğer işgücünüzün yüzde 70'i yok olduysa mahsulün de yüzde 70'i toplanmaz ve bir günde çürüyüp gidebilir. Amerikalıların çoğu bu işi yapmak istemiyor. Buradaki çoğu çiftçi zar zor geçiniyor. Bunun bardağı taşıran son damla olmasından, pek çok kişinin batmasından korkuyorum.

Adını vermek istemeyen Meksikalı bir tarımcı geçen hafta çilek ektiklerini anlatırken eskiden 300 kişiyle bu işi yaptıklarını ancak bu sene işçi sayısında 80'de kaldıklarını aktardı. 

Bir başkası da önceden tarlada 80 kişiyle çalıştıklarını ama artık sayının 17'ye kadar indiğini vurguladı. 

csdfgthy
Endişeli tarım işçileri, marketlere ABD pasaportuna sahip olan çocukları gönderdiğini söylüyor (Reuters)

İşçiler tarlalarda yakalanırlarsa ailelerini bir daha görememekten korkuyor. Bir tanesi durumlarını şöyle anlattı:

Sabah korkarak uyanıyoruz. Güneş bizi endişelendiriyor, sıcak bizi endişelendiriyor ve artık daha da büyük bir sorunumuz var: Pek çok kişi eve dönemiyor. Sokakta herhangi bir belaya karışmak istemiyorum. Hangi sebeple olursa olsun gözaltına alınanlar sınır dışı ediliyor.

Kongre Bütçe Ofisi'nin eski direktörlerinden Douglas Holtz-Eakin, tarım çalışanlarının yaklaşık yüzde 80'inin ABD dışında doğduğunun, bunların da yarısının kaçak olarak ülkede yaşadığının tahmin edildiğini bildirdi.

Cumhuriyetçi ekonomist, kaçak işçilerin kaybının fiyatları yükselteceğine işaret etti. 

ABD'de sebze hasadının üçte birinden fazlası, meyve ve kabuklu yemiş üretimininse dörtte üçünden fazlası Kaliforniya'da yapılıyor. Eyaletin 2023'te tarımdan elde ettiği gelir 60 milyar doları aştı.

Merkez sol eğilimli Brookings Enstitüsü'nden Wendy Edelberg ve Tara Watson'la muhafazakar Amerika Girişim Enstitüsü'nden (American Enterprise Institute/AEI) Stan Veuger, bir makale hazırlayarak en az 50 yıldır ilk kez görülebilecek bir değişime işaret etmişti: Bu yıl ABD'ye giden göçmen sayısı, ülkeden ayrılanlardan az olabilir. 

Washington Post'un haberinde, ABD dışında doğmuş işçilerin sayısının marttan beri bir milyondan fazla düştüğü aktarılmıştı.

Independent Türkçe, Reuters, Washington Post