Ons altın tarihinde ilk kez 3 bin dolar sınırını aştı

Ticaret gerilimleri ve ABD'nin faiz oranlarını düşüreceği beklentileri rekor yükselişe sebep oldu

Rusya'nın Krasnoyarsk kentindeki Krastsvemet Tesisi’nde saf altın taneleri (Reuters)
Rusya'nın Krasnoyarsk kentindeki Krastsvemet Tesisi’nde saf altın taneleri (Reuters)
TT

Ons altın tarihinde ilk kez 3 bin dolar sınırını aştı

Rusya'nın Krasnoyarsk kentindeki Krastsvemet Tesisi’nde saf altın taneleri (Reuters)
Rusya'nın Krasnoyarsk kentindeki Krastsvemet Tesisi’nde saf altın taneleri (Reuters)

Altın bugün tarihinde ilk kez ons başına 3 bin dolar seviyesini aşarak, ticaret gerilimlerinin artması ve ABD'nin faiz oranlarını düşürerek yatırımcılar için güvenli bir liman haline geleceği beklentileriyle rekor yükselişini sürdürdü.

Spot altın saat 10:31'de yüzde 0,4 artışla ons başına 3000,39 dolara yükseldi ve yüzde 14'ten fazla artışla 2025 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre, ABD altın vadeli işlemleri de yüzde 0,7 artışla 3012,90 dolara yükseldi.

Almanya'daki Heraeus Metals'te değerli metaller tüccarı olan Alexander Zumpfe, “Artan jeopolitik gerilimler, yükselen ticaret savaşı endişeleri ve büyüyen finansal piyasa belirsizliğinin ortasında, yatırımcılar giderek daha fazla istikrar arıyor ve bunu altında buluyorlar. Altın 3 bin dolar sınırını aşarken, kısa vadeli kâr alımları fiyat üzerinde geçici bir baskı yaratabilir” ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergileri, özellikle finans piyasalarını ürküten ve resesyon korkularını körükleyen küresel ticaret savaşı ışığında, altın talebinin artmasında önemli bir rol oynadı. Trump daha önce Avrupa Birliği'nden (AB) belirli malların ithalatına yüzde 200 gümrük vergisi uygulamakla tehdit etmişti.

Bu arada, dünyanın en büyük altın destekli borsa yatırım fonu SPDR Gold Trust, varlıklarının Ağustos 2023'ten bu yana en yüksek seviye olan 905,81 metrik tona ulaştığını açıkladı. Bu bağlamda veriler ABD'de tüketici fiyatlarının analistlerin beklentilerinden daha fazla düştüğünü gösterdi ve bu da FED'in faiz oranlarını daha da düşürmesinin önünü açabilir.

Exinity Group’un baş piyasa analisti Han Tan, “Gelecek haftaki FOMC kararı, Başkan Jerome Powell’ın sinyalleriyle birlikte, spot altının 3 bin doların üzerinde mi yoksa altında mı kalacağını belirleyecek” dedi.

Yatırımcılar politika yapıcıların haziran ayında borçlanma maliyetlerini düşürmeye devam etmesini bekliyordu.

ANZ Bank analistleri altın fiyatının 2025 yılında ons başına 3 bin 50 dolar gibi rekor bir seviyeye ulaşabileceğini belirtti.

Diğer metallerde, spot gümüş yüzde 0,5 artışla ons başına 33,96 dolara yükselirken, platin yüzde 0,9 düşüşle 985,00 dolara ve paladyum yüzde 0,4 artışla 961,91 dolara geriledi.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.