Küresel ticaret savaşının kazananı Brezilya mı olacak?

Brezilya'daki Paranagua Limanı, ülkenin tarım ürünleri ihracatını gerçekleştirdiği en önemli noktalardan (Reuters)
Brezilya'daki Paranagua Limanı, ülkenin tarım ürünleri ihracatını gerçekleştirdiği en önemli noktalardan (Reuters)
TT

Küresel ticaret savaşının kazananı Brezilya mı olacak?

Brezilya'daki Paranagua Limanı, ülkenin tarım ürünleri ihracatını gerçekleştirdiği en önemli noktalardan (Reuters)
Brezilya'daki Paranagua Limanı, ülkenin tarım ürünleri ihracatını gerçekleştirdiği en önemli noktalardan (Reuters)

Brezilya, ABD Başkanı Donald Trump’ın getirdiği gümrük vergileriyle başlayan ticaret savaşından kazançlı çıkabilir. 

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Trump’ın vergi kararından etkilenmek istemeyen Çinli alıcıların, Brezilya üretimi malları stoklamaya başladığı belirtiliyor. 

Çinli alıcıların, pamuktan tavuğa ve soya fasulyesine kadar birçok ürüne büyük ilgi gösterdiği ifade ediliyor. Bunun, Brezilya ve Çin arasında son yıllarda önemli ölçüde artan ticari ilişkileri yansıttığı belirtiliyor. 

Sığır eti, demir ve petrol bakımından zengin Brezilya, Çin'in geniş nüfusunun ihtiyaç duyduğu hammaddelere sahip. Çin ise Latin Amerika'nın en büyük ekonomisinin başlatmak istediği altyapı çalışmaları için gerekli sermayeyi elinde bulunduruyor. 

Bunlara ek olarak Brezilya yönetimi hem ABD’ye hem de Trump’ın gümrük vergilerinden etkilenen diğer ülkelere ihracatı artırmayı hedefliyor. Latin Amerika ülkesi, Asya dışındaki en büyük ayakkabı üreticisi konumunda. Çin malı ayakkabılar yerine ABD’ye kendi ürünlerini göndermek istiyor. 

Trump’ın bugün yeni gümrük vergileri getirmesi bekleniyor. Bu listede büyük ihtimalle Brezilya da yer alacak ancak Çin’in daha yüksek gümrük vergileriyle karşılaşması nedeniyle Latin Amerika ülkesi yine de avantajlı konumda kalıyor. 

Sao Paulo merkezli APCE danışmanlık şirketinin baş ekonomisti André Perfeito, Brezilya realinin son dönemde güçlenmesini küresel ticarete ilişkin iyimserliğe bağlıyor: 

Trump ticareti yeniden şekillendiriyor ve bu da fırsatların önünü açıyor.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, geçen hafta Japonya’ya yaptığı ziyarette Başbakan İşiba Şigeru’yla sığır eti ticaretinin önünü açacak bir anlaşma imzalamıştı. Japonya halihazırda sığır etinin yaklaşık yüzde 40’ını, 2019’da imzalanan anlaşma çerçevesinde ABD’den ithal ediyor. Ancak Trump’ın otomobil ithalatına yüzde 25 gümrük vergisi uygulama kararının bu anlaşmayı zora sokabileceğine dikkat çekiliyor. 

Brezilya lideri, gümrük vergileri nedeniyle ABD Başkanı’nı eleştirerek şunları söylemişti: 

Trump, dünyanın şerifi değil sadece ABD Başkanı. Himayeci ekonomi politikalarını aşıp serbest ticaretin gelişmesini sağlamalıyız.

Brezilya, ABD’ye önemli miktarda çelik de ihraç ediyor, Trump’ın yabancı ülkelerden çelik ve alüminyum ithalatına getirdiği gümrük vergilerinden de olumsuz etkilendi. Lula da Silva yönetimi, vergilerin çelik üreticileri üzerindeki etkisini azaltmak için Trump yönetimiyle müzakerelere odaklanmış durumda. 

Diğer yandan Brezilya, bir süredir Çin’le ilişkilerini de geliştiriyor. Lula da Silva, kasımda Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’i ağırlamış, 2023’te de Pekin’i ziyaret etmişti. 

Brezilya Ulaştırma Bakanı Renan Filho, ikili ilişkilerin öneminde dikkat çekerek şunları söylüyor: 

Çin hem uluslararası uzmanlığa hem de yatırım yapma kapasitesine sahip.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Japan Times



Erdoğan imzayı attı! 52 yıllık tarihi anlaşma sonlandırıldı

Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
TT

Erdoğan imzayı attı! 52 yıllık tarihi anlaşma sonlandırıldı

Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 27 Ağustos 1973'te imzalanan ve iki ülke arasındaki en önemli ekonomik anlaşmalardan biri olan Irak-Türkiye petrol anlaşmasını feshetti.

Türk cumhurbaşkanlığı kararı dün resmi gazetede yayınlandı ve anlaşma ile buna ek tüm protokol ve mutabakat metinlerinin 27 Temmuz 2026 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmasına karar verildi.

Basra Üniversitesi Ekonomi Profesörü Nebil El-Marsumi, Türkiye'nin kararının, "19 Eylül 2010'da değiştirilen anlaşmanın 11. maddesine" dayandığını değerlendiriyor. Bu madde, tarafların anlaşmanın sona ermesinden bir yıl önce diğer tarafa yazılı bildirimde bulunarak 15 yıllık anlaşmayı feshedebilmelerine olanak tanıyor. El-Marsumi, iptal kararını, "Türkiye'nin Basra'dan Ceyhan limanına petrol ve doğalgaz taşımak için yeni boru hatları kurma isteğine" bağladı.

Ülkenin güneyindeki petrol sahalarından ihraç edilen hacme kıyasla boru hattından ihraç edilen petrol miktarı az olsa da Irak-Türkiye boru hattı, Irak petrolünün küresel pazarlara ihraç edilmesi için stratejik bir arter teşkil etmektedir. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre özellikle son yıllarda bu konuda yaşanan gerginlikler, Bağdat ve Erbil arasındaki hukuki anlaşmazlıklar ve Ankara'nın Irak hükümetinin itirazlarına rağmen Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihraç etmek için boru hattını kullanması göz önüne alındığında, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerde kilit bir eksen oldu. Boru hattı, son yirmi yılda çok sayıda sabotaj ve saldırı eylemine maruz kaldı. Irak'ın Türkiye'ye karşı açtığı tahkim davasını kazanmasının ardından yaklaşık iki yıl önce kapatılmıştı.