İranlı seyyar satıcılar, Irak'a akın ediyor: "Geçinemiyoruz"

ABD yaptırımları Tahran yönetimini zorluyor

İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)
İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)
TT

İranlı seyyar satıcılar, Irak'a akın ediyor: "Geçinemiyoruz"

İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)
İran riyalindeki değer kaybı nedeniyle satıcılar Irak'a gitmek zorunda kalıyor (AFP)

İran'da Batı'nın ekonomik yaptırımları nedeniyle iş yapamayan seyyar satıcılar, mallarını Irak'ta satmaya çalışıyor.

AFP'nin haberinde, İranlı seyyar satıcıların tavuk, yumurta, yemeklik yağ ve ev eşyaları gibi temel ürünleri düşük fiyatlarla satmak üzere Irak'a götürdüğü belirtiliyor.

İranlı satıcılar, sınıra yakın Basra şehrinde cuma günleri kurulan büyük pazara akın ediyor. Sadece soyadının paylaşılmasını isteyen Alavi, uzun süredir İran'da satış yapamadığını ve zorlandığı için son 7 yıldır Basra'ya gittiğini anlatıyor.

36 yaşındaki satıcı, kazandığı Irak dinarlarını İran riyaline çevirince kârlı çıktığını ve bazen bir hafta boyunca iş yapmadan geçinebildiğini söylüyor.

17 yaşındaki Milad ve annesi, son iki yıldır Basra'da ev eşyası satıyor. Ülkelerindeki durumun kötüleşmesinden korktukları için kısa süre önce küçük bir dükkan kiralamışlar. Soyadını vermek istemeyen Milad, "İran'da iş bulmak zor ve para birimi zayıf kaldı" diyor.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'tan Hayder Shakeri, kayıtdışı sınır ötesi ticaretin "İran'a yönelik yaptırımların günlük yaşamı giderek daha fazla etkilemesiyle son 10 yılda önemli ölçüde arttığını" ifade ediyor.

Iraklı matematik profesörü Ebu Ahmed, her cuma pazara gidip İranlı satıcılardan alışveriş yaptığını söylüyor. 55 yaşındaki akademisyen, İranlıların ürünlerinin çok daha ucuz olduğunu belirtiyor.

Diğer yandan Iraklı esnaf, İranlı satıcıların Basra'ya akın etmesinden memnun değil.

Shakeri, Irak polisinin bazı İranlı seyyar satıcıları pazardan uzaklaştırdığını söylüyor.

5 çocuk annesi 47 yaşındaki Umm Mansur, 6 ay önce Basra'ya giderek ürün satmaya başladığını fakat Irak sınırında polislerin kendilerine “hakaret ettiğini ve kötü davrandığını" anlatıyor. İran'da zorlandığı için bunlara aldırış etmemeye çalıştığını ifade ediyor:

İran'da geçinmenin hiçbir yolu yok.

ABD Başkanı Donald Trump, “maksimum baskı" politikasıyla İran'a yaptırımları sürdürüyor. İran ve ABD'li yetkililer, bugün Umman arabuluculuğunda müzakereler düzenleyecek. Tahran yönetimi, Washington'un yaptırımları kaldırmasını talep ediyor.

Independent Türkçe, AFP, NBC News



Elon Musk'tan DOGE itirafı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Elon Musk'tan DOGE itirafı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Elon Musk, Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın harcamalarda sadece 150 milyar dolar kesinti yapabileceğini itiraf etti. Bu, 1 trilyon dolarlık hedefinin sadece yüzde 15'i.

Revize edilmiş rakamı ABD Başkanı Donald Trump'ın kabinesine perşembe günü yapılan toplantıda söyleyen Musk, mali yılın sonu olan 30 Eylül'e kadar devlet harcamalarında 1 trilyon dolarlık kesinti yapma sözünden geri adım attı

Ancak The New York Times'ın yeni analizi, Musk'ın çok daha küçük hedefinin bile büyük ihtimalle uygulanabilir olmadığını ortaya koyuyor. Çünkü DOGE, ilerlemesini milyar dolarlık hatalarla şişiriyor ve gelecekteki federal harcamalar hakkında kesin olmayan varsayımlarda bulunuyor.

DOGE, tasarruflarını "Makbuz Duvarı" diye adlandırdığı internet sitesinde kamuoyuna duyurmaya devam ediyor. Times'a göre, en son salı günü güncellenen sitede çok hata var ve toplam 150 milyar dolarlık tahmini tasarruf gösteriliyor.

Gazetenin haberine göre DOGE, bazı tasarrufları yanlışlıkla üç katına çıkaran ya da milyon yerine milyar diye bildiren girdiler de dahil bazı hataları düzeltirken, diğerleri hâlâ duruyor.

Bu hatalar arasında iptal edilen IRS sözleşmesinden edinildiği bildirilen 1,9 milyar dolarlık tasarruf da var. Ancak sözkonusu sözleşme aslında eski Başkan Joe Biden döneminde iptal edilmişti.

Times'a göre bir başka hata da bir aşı sivil toplum kuruluşuna verilen ve iptal edildiği söylenen hibeden geldiği belirtilen 1,75 milyar dolarlık tasarrufu içeriyor. Kâr amacı gütmeyen kuruluş, hibenin tamamının kendilerine zaten ödendiğini, yani DOGE'nin hibeyi iptal ederek hiçbir tasarruf sağlamadığını bildirdi.

Musk'ın hedefini destekleyen gruplar bile artık DOGE'den hayal kırıklığına uğradıklarını söylüyor.

Özgürlükçü Cato Enstitüsü'nün bütçe ve yetki politikaları direktörü Romina Boccia, Times'a, "Çoğu durumda abartılı ya da sahte tasarruflara atıfta bulunarak sadece çarklarını döndürüyorlar" diye konuştu.

En sinir bozucusu da hedeflerine katılıyor olmamız. Ancak bu hedeflere ulaşmak için çırpınışlarını izliyoruz.

Musk'ın 1 trilyon dolarlık hedefi bir süredir açıkça imkansızdı. Geçen ay The New Yorker, DOGE'nin ordu ve posta idaresi dışındaki tüm federal çalışanları işten çıkarması halinde yılda sadece 245,8 milyar dolar tasarruf edeceğini bildirmişti.

Öte yandan Wired'a göre Sayıştay geçen aydan bu yana DOGE'yi soruşturuyor. Denetleme özellikle DOGE'nin hassas hükümet verilerine erişimini hedef alıyor.

Bir kongre çalışanının Wired'a verdiği bilgiye göre denetim, Kongre liderlerinin DOGE'nin federal sistemlere sızdığına dair "endişe verici" haberler ışığında soruşturma talep etmesinin ardından geldi.

Sözkonusu çalışan, "Veritabanlarında rasgele dolaşıp kodları değiştiren, veri toplayan (kim bilir başka neler yapıyorlar?) eğitimsiz kişilere dair haberler oldukça endişe vericiydi" dedi.

The Independent cevap hakkı için Beyaz Saray'la iletişime geçti.

Independent Türkçe