95 yaşında hayata veda eden ‘Spider Man’in tasarımcısı Stan Lee kimdir?

Marvel Şirketi’nin kurucusu Stan Lee
Marvel Şirketi’nin kurucusu Stan Lee
TT

95 yaşında hayata veda eden ‘Spider Man’in tasarımcısı Stan Lee kimdir?

Marvel Şirketi’nin kurucusu Stan Lee
Marvel Şirketi’nin kurucusu Stan Lee

Amerikan çizgi romanlarının efsane ismi Stan Lee, 95 yaşında Los Angeles'ta hayatını kaybetti. Stan Lee, geriye onlarca yıldır çalışmalarını takip eden okuyucuları ve izleyicilerinin kalplerinde büyük bir boşluk bıraktı.

Spider Man, Hulk, Iron Man ve daha birçok ‘Marvel’ karakterinin yazarı, editörü ve yayıncısı olan Stan Lee, Marvel Şirketi’nin kurucusu ve onursal başkanıydı. Şirket, Stan Lee'nin ölüm haberini ‘büyük üzüntüyle’ karşıladıkları açıklamasında bulundu.

Karakterleri, popüler kültürün parçası oldu

1960'larda Marvel serisinin çizgi romanlar devine dönüşmesinde önemli bir rol oynayan Stan Lee, başkaları ile işbirliği yaparak, genç okuyucular tarafından sevilen süper kahraman karakterlerini tasarladı. Stan Lee’nin doğaüstü karakterleri, popüler kültürün bir parçası oldu. Filmlere dönüştürülen hikayeler, gişede büyük başarılara imza attılar.

17 yaşında komik ve benzersiz metinler yazdı

Tam adı Stanley Martin Lieber olan Lee, 1922'de Manhattan'da fakir bir işçi sınıfı ailenin üyesi olarak dünyaya geldi. Hayat hikayesini anlatan bir kitapta, babasının sürekli bir iş için verdiği mücadeleden nasıl etkilendiğinden bahseden Lee, “Bir erkeğin hayatında bir şeyler yapmakla meşgul olduğunu hissetmesi ve ona ihtiyaç duyanların olduğu bilmesi gerekir” ifadelerini kullandı. 17 yaşındayken yakın arkadaşı Martin Goodman'ın sahibi olduğu yayın şirketinde bir iş bulan Lee, burada komik ve benzersiz metinler yazmaya başladı.

18 yaşında genel yayın yönetmeni oldu

Yaptıklarıyla büyük başarı yakalayan Lee, henüz 18 yaşındayken şirketin genel yayın yönetmeni oldu.
Lee çizgi roman yazmaya ve dünyanın dört bir yanını etkileyen doğaüstü karakterler tasarlamaya başladı.
Lee 1961 yılında yine yazar olan Jack Kirby ve diğer ortaklarıyla birlikte ‘Marvel’ şirketini kurdu.

Basında yer alan haberlerde Lee’nin büyük üne sahip olan karakterlerinin yanı sıra başarısız karakterler de oluşturduğu belirtildi. Bazı karakterler ve diyaloglar nedeniyle adını kullanmak istemeyen Lee, daha sonra resmi imzası haline gelen takma adı ‘Stan Lee’yi kullanamaya başladı.
İlham kaynağı eşi Joan Pocock
Basına verdiği röportajlardan birinde Lee, eşi Joan Pocock’un, tasarladığı karakterlerin çoğunun ilham kaynağı olduğunu söylemişti.
Lee çalışmalarıyla başta çizgi roman dünyasının Oscar'ı olarak kabul edilen ‘Eisner Ödülü’ olmak üzere çok sayıda ödül kazandı.

Disney 2009 yılında Marvel’ı satın aldı
Disney, Marvel’in kazandığı büyük şöhret nedeniyle şirketi 2009 yılında satın aldı. Disney'in CEO'su Bob Iger, “Stan Lee, dünyanın dört bir yanındaki Marvel hayranları için muhteşem bir kahraman. Stan, ilham, eğlence ve iletişim gücüne sahipti. Geniş hayal gücü sadece güzel bir kalpte olur” ifadelerini kullandı.



İlk büyük yapay zeka satranç finalinde Grok ve ChatGPT kapıştı

Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)
Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)
TT

İlk büyük yapay zeka satranç finalinde Grok ve ChatGPT kapıştı

Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)
Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın 7 Ağustos 2025'te yapılan finalinde Grok 4, OpenAI'ın o3'üne yenildi (Unsplash)

Önde gelen yapay zeka sistemleri arasında türünün ilk örneği olan satranç turnuvasında Sam Altman'ın yapay zeka modeli, Elon Musk'ın Grok'unu mağlup etti.

Perşembe günü düzenlenen Kaggle Yapay Zeka Fuarı Turnuvası'nın finalinde OpenAI'ın o3 modeli, xAI'ın Grok 4'ünü 4-0'lık kusursuz bir zaferle ezip geçti. Her iki model de Anthropic, DeepSeek, Google ve Moonshot AI'dan yapay zeka rakiplerini yenerek finale yükselmişti.

10 yıl önce Altman ve Musk'ın OpenAI'yı birlikte kurmasının ardından Musk'ın ayrılıp kendi rakip yapay zeka şirketi xAI'ı açmasından dolayı bu karşılaşma kişisel önem taşıyordu.

Daha sonra ilişkileri bozulurken artık OpenAI'ın CEO'su olan Altman, Musk'ın ChatGPT'nin yaratıcısını satın alma yönünde başarısız bir girişimde bulunmasının ardından eski arkadaşını "zorba" diye nitelendiriyor.

Grok 4'ün satranç turnuvasındaki performansı karşısında Musk, yapay zeka modelinin bu yeteneğinin bir "yan etki" olduğunu söyledi.

X'te "xAI satranca neredeyse hiç emek harcamadı" diye yazdı. 

IBM'in Deep Blue süper bilgisayarı 1997'de 6 oyunluk bir maçta dönemin dünya şampiyonu Garry Kasparov'u mağlup ettiğinden beri bilgisayarlar, satrançta en iyi insanları bile yenme becerisine sahip.

Google'ın DeepMind'ı o zamandan bu yana satranç ve Go gibi diğer oyunları insanüstü bir düzeyde oynamayı kendi kendine öğretebilen yapay zeka programları geliştiriyor.

Bu, OpenAI'ın ChatGPT'yi 2022'de piyasaya sürmesinden bu yana popülerleşen genel amaçlı büyük dil modellerini (GDM'ler) test eden ilk büyük turnuvaydı.

Take Take Take'in CEO'su ve kurucu ortağı Mats André Kristiansen, The Independent'a yaptığı açıklamada şöyle dedi:

Kasparov ve Deep Blue 90'larda büyük olaydı… Bu turnuvada önemli olan, bu ürünlerin nasıl düşündüğü ve mantık yürüttüğü hakkında daha fazla şey öğrenmek.

Dünyanın bir numaralı satranç oyuncusu Magnus Carlsen temmuzda düzenlenen çevrimiçi satranç maçında ChatGPT'yi tek bir taş bile kaybetmeden yenmişti.

Grok ve o3 arasındaki finali yorumlayan Carlsen, Grok'un 800, OpenAI'ın modelininse 1200 civarında bir derecesi olduğunu tahmin etti. Kıyaslamak gerekirse, Carlsen'ın en yüksek derecesi 2882. X'te bir kullanıcı tarafından doğrudan sorulduğunda, Grok derecesinin 1600-1800 civarında olduğunu tahmin etti.

Independent Türkçe