Kanser tedavisinde umut verici genetik ilaç bulundu

Kanser tedavisinde umut verici genetik ilaç bulundu
TT

Kanser tedavisinde umut verici genetik ilaç bulundu

Kanser tedavisinde umut verici genetik ilaç bulundu

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) vücudun tamamına etki edecek, kanserin genetik belirleyicilerini hedef alan bir ilaç keşfetti.
FDA, vücudun herhangi bir bölgesindeki kanser hücresini ‘nötr doku’ haline getirmeyi hedefleyen piyasada Vitrakvi olarak bilinen larotrektinib adlı akıllı kanser ilacına onay verdi.
Bayer ve Luxo Inc. tarafından geliştirilen ilaç, anormal hücre çoğalmasıyla kanserin yayılma hızını artıran Tirozin Reseptör Kinaz (TRK) füzyon genini hedef alıyor. Tedavi maliyeti çok yüksek olan TRK genin, ağız yoluyla alınan ilaçla kontrol altına alınması amaçlanıyor.
AFP’nin haberine göre, bu tür anormalliklerin sonucunda ortaya çıkan kanserler için henüz bir tedavi bulunmuyor. FDA Müdürü Dr. Scott Gottlieb, “Bu, kötü huylu tümörlerin genetik yapısına dayanan kanserlerin tedavisine yönelik bulunan bir ilaç” dedi.
Chicago Hastanesi Eczacılık Müdürü Laura Eckwall, USA Today Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, tedavideki bu genetik yönelimin, gelecekte kanseri yeneceğini söyledi.
Columbia Üniversitesi'nde bir kanser araştırmacısı ve pediatri hekimliği başkan yardımcısı Michael Weiner, bu tedavi başlangıçlarının yeni ufuklar açacağını söyledi.
Weiner, “Genetik anormallikleri izleyerek ve hedefleyerek kemoterapi döneminden immünoterapiye (bağışıklık sistemini tedavisi) geçiyoruz. Çocuklarda teşhis edilen kanserlerin yüzde 40 ila 50'sinin genetik kökenli olduğunu tespit ettik” dedi.
Yeni ilaç tedavisine hastaların yüzde 75’inden olumlu yanıt alındığı, bu hastaların yüzde 73’ü 6 ayda tedaviye cevap verdiği tespit edildi.



Uzmanlar uyurken ağız bantlama akımına karşı uyarıyor

Bilim insanları uyku sorunu yaşayanların doktora danışmasını tavsiye ediyor (Unsplash)
Bilim insanları uyku sorunu yaşayanların doktora danışmasını tavsiye ediyor (Unsplash)
TT

Uzmanlar uyurken ağız bantlama akımına karşı uyarıyor

Bilim insanları uyku sorunu yaşayanların doktora danışmasını tavsiye ediyor (Unsplash)
Bilim insanları uyku sorunu yaşayanların doktora danışmasını tavsiye ediyor (Unsplash)

Bilim insanları uyurken ağzı bantlamanın tehlikelerine karşı uyarıyor. 

Son yıllarda TikTok ve Instagram gibi platformlarda uyurken ağzı batlamanın, solunum sorunlarını giderebileceğini iddia eden videolar paylaşılıyor. 

Bu yöntemin kişiyi burnundan nefes almak zorunda bırakarak solunum güçlüğünü ortadan kaldıracağı ve daha iyi bir uyku sağlayacağı öne sürülüyor. 

Özellikle obstrüktif uyku apnesinden muzdarip kişilerin horlama ve gece boyu sürekli uyanma gibi sorunlarına çare olacağı söyleniyor. 

Kanada'daki Western Üniversitesi'nden Brian Rotenberg ve ekip arkaşları bu iddialarda doğruluk payı olup olmadığını anlamak için bir inceleme yaptı. 

Bulguları hakemli dergi PLOS One'da dün (21 Mayıs) yayımlanan çalışmada ağız bantlama üzerine bugüne kadar yapılmış, toplam 213 katılımcıyı içeren 10 araştırma analiz edildi. 

İncelenen raporlardan sadece ikisi, uyurken ağız bantlamanın bazı durumlarda biraz fayda sağlayabileceği sonucuna varmış.

Diğer çalışmalarınsa bu yöntemin solunum bozukluğu, horlama veya apneyi azalttığına dair herhangi bir kanıt bulamadığı görülüyor. Ayrıca bazı araştırmalarda, boğulma gibi ciddi risklere dair tartışmalara değiniliyor. 

Araştırmacılar makalede "4 çalışmada bantlama, mühürleme veya çene kayışı yoluyla ağzı kapatmanın, burun tıkanıklığı durumunda ciddi bir asfiksi riski oluşturabileceğini gösteren açık bir tartışma vardı" diye yazıyor.

Uzmanlar özellikle solunum güçlüğü çeken kişilerin dikkatli olması gerektiğini söylüyor. Rotenberg şu ifadeleri kullanıyor: 

Burun tıkalı ve ağız da bantla kapalıysa, hava alamama gibi panik yaratan durumlarla karşılaşma olasılığı artar.

Araştırmacılar incelenen iki çalışmaya göre, hafif derecede obstrüktif uyku apnesi durumunda ağzı kapatmanın bir ihtimal yardımcı olabileceğini söylüyor. Rotenberg ayrıca bazı çalışmalarda ağzın kısmen kapatılmasının, bulgular arasındaki farklara yol açmış olabileceğini belirtiyor.

Ekip makalede "Bu uygulamanın olası klinik faydalarını saptamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var" diye yazıyor.

Uyku sorunları üzerine çalışan ve yeni araştırmada yer almayan Dr. David Garley de incelenen çalışmaların gün içindeki semptomları takip etmediğini söylüyor:

Klinikteki obstrüktif uyku apnesi hastaları için önemli sorunlar yaratan şey, gün içindeki yorgunluk ve baş ağrıları ancak bu konu ele alınmamış.

Bilim insanları apne veya başka bir uyku sorunu yaşayan kişilerin doktora danışması gerektiğinin altını çiziyor. Örneğin maske aracılığıyla hafifçe hava üfleyerek hava yollarını açık tutan CPAP cihazları gibi onaylanmış tedaviler, obstrüktif uyku apnesinden muzdarip kişilere yardımcı olabilir. 

Independent Türkçe, Popular Science, New Scientist, PLOS One