Yemen riyali ABD doları karşısında değer kazanıyor

Yabancı para birimleri karşısında büyük bir değer kaybeden Yemen riyali, Suudi mevduatı ile meşru hükümet, ekonomi komitesi ve Yemen Merkez Bankası tarafından alınan önemler sayesinde, dün en yüksek değerine ulaştı.
Yemen Merkez Bankası Başkanı Muhammed Zemam, dün yapılan resmi açıklamada, riyalin dolar karşısındaki kurunun 450 riyale yükseldiğini duyurdu.
Şarku’l Avsat’a konuşan Sana ve Aden’deki sarraflar, bankacılık piyasasının, döviz sahiplerinin Yemen riyali karşısında fiyatlarında daha fazla düşmesi korkusuyla satış için acele etmesi ve fiyatların bir yerden diğer yere farklılık göstermesi nedeniyle henüz sabit bir fiyat üzerinde istikrara kavuşmadığını vurguladılar.
Aynı kaynaklara göre, bazı Yemen illerindeki küçük sarraflar, alım satım işlemlerini devam etmelerinin yol açabileceği kayıplardan kaçınmak için dükkanlarını kapattılar.
Kaynaklar, birçok döviz dükkanının dün doları alışta 400, satışta ise 420 riyale sabitlediğini belirttiler. Bu, Merkez Bankası tarafından 450 riyal olarak belirlenen değerden daha düşük bir seviye.
Merkez Bankası, 4 hafta içinde riyalin değerini kademeli olarak, 1 dolar karşısında 585 riyal olarak belirlenen değerin üzerine çıkarmayı başardı.
Ekonomi gözlemcileri, Yemen para biriminin değerindeki bu hızlı iyileşmenin büyük oranda Suudi Arabistan’ın temel ithalatların Suudi depozitinden karşılanmasına izin vererek, 200 milyon dolarlık doğrudan banka desteği sunarak ve ayda 60 milyon dolar elektrik üretecek petrol türevleri sağlayarak Yemen’e verdiği destekten kaynaklandığını söylediler.
Gözlemciler, Ekonomi Komitesi ve Merkez Bankası aracılığıyla alınan hükümet önlemlerinin Merkez Bankası’na olan güvenin yeniden sağlanmasında ve Merkez Bankası tarafından onaylanan fiyatla ithalat yapmaları için tüccarlara yönelik kredilerin açılmasını sağlamak suretiyle banka ile diğer yerel bankalar arasındaki bankacılık döngüsünün yeniden kurulmasında merkezi bir rol oynadığını kaydettiler.
Yemen riyalinin değerinin kısa bir süre içinde hızlı iyileşmesi, son iki günde aktivistlerin sosyal medya sitelerindeki paylaşımlarının ve sokak konuşmalarının ana konusu haline geldi. Aktivistlerin çoğu, 1 doların yaklaşık altı hafta önce 800 riyale ulaşması sonrasında para birimlerinin tekrar yükselmesinden duydukları memnuniyeti dile getirdiler.
Öte yandan, sosyal medya kullanan Yemenli aktivistler, konut sakinlerini birikimlerini sert para biriminden uzak tutmaya ve para biriminin düşmesi korkusuyla satmak için acele etmemeye teşvik eden nasihatlerde bulundular.
Yemen Merkez Bankası Başkanı Muhammed Zemam dün yaptığı resmi bir açıklamada, Yemen riyalinin dolar karşısındaki değerinin 1 dolar için 450 riyal ve 1 Suudi riyali için 120 riyal olduğunu belirtti. Bu iyileşmenin, nakit bloğunun doğru bir ekonomik şekilde yönetilmesi, 100 milyar riyal değerindeki ilk emisyonla yerel kamu borç araçlarının aktifleştirilmesi, hükümet bütçe açığını kapatmak için durdurulması ve 500 milyar riyal değerinde yerel para rezervi oluşturmak için faiz oranlarını yüzde 28 yükseltilmesi gibi nakdi reformların sonucunda geldiğini söyledi.
Suudi mevduatından gelen temel malzemelerin kapsamının düzenliliğini ve Suudi bağışının bir parçası olan petrol türevlerinin Yemen’in büyük bir kısmına yönlendirildiğini vurguladı.
Merkez Bankası aracılığıyla yardım sağlamak için Birleşmiş Milletler örgütleri ve diğer uluslararası örgütlerle banka düzenlemelerinin başlatıldığına işaret etti.
Zemam, özellikle bankanın 2 milyar dolarlık Suudi mevduatı, 200 milyon dolarlık Suudi bağışı alması ve yaklaşık 60 milyon dolarlık elektrik yakıtı alması sonrasında, nakit operasyonunun işleyişini hızlandırmak için aldığı bir dizi tedbire dikkat çekti. Bu tedbirlerin ekonominin iyileşmesi üzerinde büyük etkiye sahip olduğunu belirtti. Özellikle, bankanın, mevduata ilişkin belgenin hüküm ve koşullarına göre belirli malların finansmanına müdahale dahil olmak üzere yasal parasal araçları harekete geçirmesi ve kullanmasına imkan veren 2 milyar dolarlık depozitoya işaret etti.
Zemam, ilgili tüm taraflara, bütün ekonomik güçlüklerle yüzleşme, yerel para biriminin toparlanmasına katkıda bulunmaya yönelik çabalara katılma ve takım ruhu içinde çalışma konusunda çağrısında bulundu. Bu durumun bütün Yemen halkının çıkarlarını etkileyen en önemli meselelerden biri olduğunu söyledi.
Asılsız haberler hakkında uyarıda bulundu. Yemen Merkez Bankası ve Aden’deki merkezi, ortalama fiyatları 5-10 derece azaltarak temel malların ithalatını kolaylaştırmak için uygun önlemler aldığını da açıkladı. Bu fiyatların yılsonuna kadar sabit kalacağını vurguladı.
Yemen Merkez Bankası, Yemen’de faaliyet gösteren tüm ticari ve İslami bankalara Yemen’in tüm bölgelerine temel malzemeler sağlama çağrısında bulundu ve ticariden ziyade insani olduğunu söylediği bu görevi yerine getirmek için her türlü hizmeti sunma sözü verdi.
Suudi hükümeti, geçtiğimiz dört yıl boyunca milyar dolarlık mevduat, insani yardım müdahaleleri, çeşitli yardımlar ve kurtarılan bölgelerin yeniden yapılandırılmasına yönelik projeler yoluyla Yemen para birimini ve ekonomisini kurtarmak için hemen müdahale eden ilk hükümet oldu.

Bölgedeki kaynaklara göre İsrail ordusu, Kuneytra vilayetinin kuzey kırsalındaki el Hamidiye köyünde en az 16 evi yıktı. Yıkım, İsrail ile İran arasında geçtiğimiz cuma gününden beri devam eden eşi benzeri görülmemiş çatışmanın yaşandığı bir döneme gerçekleşti. Gözlemciler bu operasyonu, savaş heyecanının istismarı olarak yorumladı.

Köy sakinlerinden biri evlerin yıkılmasıyla ilgili ayrıntıları Şarku’l Avsat'a, “pazartesi/salı gecesi saat 22’de, İsrail işgal askerleri araçlarının (Turksat ve Bavakir) kuzey mahallesindeki hareketinden kaynaklandığı ortaya çıkan sesler duyduk ve evleri yıktıklarını öğrendik” dedi.

İran'a ait bir insansız hava aracı, İsrail savaş uçaklarının hedefi olduktan sonra Batı Dera kırsalındaki Hayt kasabasında düştü (dolaşımda)

Köydeki güvenlik durumu nedeniyle isminin açıklanmasını istemeyen yerel bir kaynak, işgal güçlerinin geçen aralık ayında, Esed rejiminin devrilmesiyle eş zamanlı olarak el-Hamidiye’ye girmesinden bu yana, Mansura yolunda köyün kuzeyinde bulunan 15'ten fazla evi zorla tahliye ettiklerini açıkladı. Bu evlerden bazıları, şu anda konuşlandıkları askeri üssün inşasına kadar işgal askerleri tarafından işgal edildi ve bu yaklaşık iki ay sürdü. O zamandan beri ve şimdiye kadar işgal askerlerinin bu evlerin sahiplerinin geri dönmesini engellediğine dikkat çekti.

İşgal güçleri, yeni üslerine yaklaşık 200-300 metre uzaklıkta bulunan söz konusu evlerin "tehlike" oluşturduğunu ve terörist grupların bu evleri kullanarak üsse ateş açabileceğini iddia ediyor.

Vatandaş, 8 Aralık'taki kurtuluştan bu yana köyde var olan statükonun, “rejimin düşmesinden sonraki sabah, köy ile Golan'ın işgal altında bulunan kısmı arasındaki kapıdan köye giren İsrail ordusu askerlerinin varlığına uyanan sakinlere dayatıldığını” söyledi. El-Hamidiye sakinleri “devletle iletişim kurarak statükoya ve işgal güçlerinin ihlal ve uygulamalarına itiraz ettiler ve itiraz etmeye devam ediyorlar” dedi. “Kendi üzerimizde otokontrol uyguluyoruz ve durum düzelene ve devlet bu konuda harekete geçene kadar bekliyoruz, çünkü kaos yaratmamak ve insanları evlerinden etmemek istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Geçen yılın sonundan beri devam eden saldırılar ildeki hizmetleri, turizmi ve tarımı etkiledi. Bir başka Hamidiye sakini, işgal güçlerinin ihlalleri nedeniyle durumu “çok kötü” olarak nitelendirdi ve hükümetin Kuneytra'ya ilgisizliğinden şikayet etti. Şarku’l Avsat'a şunları söyledi “Bölge sakinleri durumu vilayetteki hükümet ve güvenlik yetkililerine anlattılar ama bir sonuç alamadık, Kuneytra'daki durum marjinalleşmiş durumda ve bölgedeki BM (güçleri) kendilerini desteklemiyor.”

Yemen riyali ABD doları karşısında değer kazanıyor