​IKBY hükümeti Ankara’da temsilcilik mi açıyor?

​IKBY hükümeti Ankara’da temsilcilik mi açıyor?
TT

​IKBY hükümeti Ankara’da temsilcilik mi açıyor?

​IKBY hükümeti Ankara’da temsilcilik mi açıyor?

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Hükümet Sözcüsü Sefin Dizayi’nin Ankara’da IKBY hükümeti tarafından temsilcilik açılacağına dair çıkan bir takım haberlerle ilgili açıklamada bulundu. Dizayi, “Türk makamları iki yıl önce IKBY hükümetinden, Ankara'da bir temsilcilik açmasını istedi. Ancak bölgede yaşanan ekonomik kriz bunu engelledi” ifadelerini kullandı.
Yerel Kürt kanallarına verdiği demeçte Dizayi, Ankara’da IKBY hükümeti temsilciliği açma kararının iki tarafın ilişkilerinin en iyi olduğu zamana kadar ertelendiğini söyledi. Bununla birlikte Dizayi, “Temsilciliğin açılışı, iki taraf arasındaki siyasi ve siyasi olmayan ilişkilerde bir dönüm noktası olacak” şeklinde konuştu. IKBY Hükümet Sözcüsü’nün açıklaması, Türkiye'de iktidardaki AK Partili üst düzey bir kaynak tarafından yapılan, IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani'nin yakında Ankara'ya davet edileceğine dair açıklamalarıyla örtüşüyor.
PAK büroları kapatıldı
Öte yandan Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Türkiye karşıtı PKK bağlantılı Kürdistan Özgürlük Partisi (PAK) arasındaki ilişkiler gerildi. Bu gerilim, KYB’nin kurucusu Celal Talabani’nin oğlu IKBY Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani’nin kararıyla geçtiğimiz hafta PAK’ın Süleymaniye’deki merkezlerinin kapatılmasının ardından yaşandı.
PKK bağlantılı Şengal Direniş Birlikleri’ne (YBŞ) bağlı silahlı bir grup Sincar’da bulunan KYB merkezine saldırdı. Binaya baskın yapan grup, binada bulunan KYB bayrağını indirdi. KYB Ninova temsilciliği bilgi departmanı yetkilisi Gıyas Surçi yaptığı açıklamada “alçaklık” olarak nitelendirdiği saldırıyı kınadı.
KYB bürosuna saldırı
Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Surçi, merkezin sembolik ve sınırlı bir varlığa sahip olduğunu, merkezde yalnızca siyasi alanda çalışan bir kaç üyenin bulunduğunu belirtti. Merkezin Cuma günü, PKK ile aynı ideolojiyi paylaşan YBŞ’den silahlı bir grup tarafından baskına uğradığını söyleyen Surçi, silahlı kişilerin merkezdeki eşyalara zarar verdiklerini ve KYB bayrağını indirdiklerini söyledi. YBŞ’nin bu saldırısının geçtiğimiz Salı günü Süleymaniye’de PAK’a ait merkezlerin kapatılmasına misilleme olduğunun düşünüldüğünü kaydeden Surçi, “PAK’ın merkezlerinin kapatılması kararı, IKBY hükümeti tarafından aylar önce alınmış bir karar. Bu karar Erbil ve Duhok’ta derhal hayata geçirilmiş, ancak Süleymaniye'de bir süreliğine ertelenmişti. Bu kararın KYB ve onun politikalarıyla hiçbir ilgisi bulunmuyor. Bu IKBY hükümetine ait bir karar. Çünkü bu hareket ve ona bağlı gruplar, siyasi faaliyetlerde bulunmak için IKBY yetkililerinden resmi izin almadılar. PKK’nın üst düzey isimleri sosyal medya üzerinden parti merkezimize yapılan saldırıyla bağlantıları olmadığını söylediler. Olayların arkasında kimlerin olduğunu bulmak için araştırma yapacağız. Bu suç karşısında kesinlikle tembel davranmayacağız” ifadelerini kullandı.
Öte yandan PKK, IKBY yetkililerinin Süleymaniye'de PAK’a ait merkezlerin kapatılmasına yönelik kararını kınayan bir açıklama yayınladı. Kararın “Kürtlere yönelik soykırımı hatırlatan, ahlak ve hukuktan uzak düşmanca bir karar” olarak nitelendirildiği açıklamada bu tür politikaların halk ve siyasiler tarafından kabul edilemeyeceği belirtildi. Açıklamada ayrıca “Söz konusu karar, IKBY yetkilileri tarafından alınmış olmasına rağmen, IKBY’deki iki iktidar partisine bu gibi kararlar alması için baskı yapan Türkiye’nin parmak izlerini taşıyor” şeklinde ifadeler yer aldı. KYB’ye Celal Talabani’nin yaklaşımını takip etme çağrısı yapılan açıklamada, başta Türkiye olmak üzere dış mihraklara boyun eğilmemesi ve Türkiye’nin askeri operasyonlarına karşı bir tutum sergilenmesi istendi.



Trump Suriye'de denklemi değiştirebilir mi?

İsrail saldırısının ardından Suriye ile Lübnan arasındaki Cussiye Sınır Kapısı’nda büyük bir yıkım meydana geldi ve geçişler engellendi. (AFP)
İsrail saldırısının ardından Suriye ile Lübnan arasındaki Cussiye Sınır Kapısı’nda büyük bir yıkım meydana geldi ve geçişler engellendi. (AFP)
TT

Trump Suriye'de denklemi değiştirebilir mi?

İsrail saldırısının ardından Suriye ile Lübnan arasındaki Cussiye Sınır Kapısı’nda büyük bir yıkım meydana geldi ve geçişler engellendi. (AFP)
İsrail saldırısının ardından Suriye ile Lübnan arasındaki Cussiye Sınır Kapısı’nda büyük bir yıkım meydana geldi ve geçişler engellendi. (AFP)

Konuyu daha sonraki bir aşamaya bırakmayı tercih eden Trump, diğer ayrıntıları açıklamadan, ilgili taraflardan ‘derhal ateşi kesmelerini ve müzakere masasına oturmalarını’ isteyeceğini söyledi. Ayrıca İran'a milislerini finanse etmeyi durdurması için doğrudan uyarılarda bulunacağını bildirdi.

Tüm gözler ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Ortadoğu'da uygulamak istediği politikalara çevrilmişken ve Demokrat Parti adayı Kamala Harris'in şansının da yüksek olduğu düşünüldüğünde, Donald Trump'ın zaferinin ardından durum tersine döndü.

Washington Post'ta yer alan bir köşe yazısına göre Biden yönetimi, İran'ın kontrolünden kurtulmak için Suriye'ye yardım sağlamaya çalışıyordu. Yazıda hem İsrail'in hem de ABD'nin, İran'ın İsrail'e karşı savaşta Suriye sınırından Hizbullah'ı beslemeye devam etmesini önlemek için Şam'a yardım etmek istediği belirtiliyor.

frgth5y
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Mayıs 2023'te Cidde'de düzenlenen Arap Birliği Zirvesi'nde (Reuters)

ABD'li ve İsrailli yetkililer, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in bu tür kontrolleri destekleyebileceğini, çünkü İran'ın Şam'daki ağırlığından rahatsız olduğunu düşünüyor. Esed, İran'ın ikmal operasyonlarını sınırlandırmayı başarırsa, Biden yönetimi ‘olumlu adımlara karşılık olumlu adımlar’ temelinde karşılıklı jestlere hazır görünüyor.

Yazar İsrailli bir kaynağın şu sözlerini aktardı: “Esed'in en azından Suriye üzerinden Hizbullah'a silah akışını durdurmasını ve belki de daha fazlasını sağlayabileceğini umuyoruz. ABD, Suriyeliler bu yolu seçerse onlara bazı avantajlar sağlamaya hazır.”

Muhalefet temasları

Washington'da Suriye krizi dosyasında aktif olan Suriyelilere göre bu eğilim yeni değil ve geçen yıl başladı. Kendileriyle temas kuranlar arasında sadece Biden yönetiminin temsilcileri değil, aynı zamanda Suriye krizi dosyasında sahada bir fark yaratmaya yönelik devam eden çabalar ışığında eski Başkan Trump da vardı.

Muhalif bir siyasi aktivist olan Eymen Abdunnur, Cumhuriyetçi Senatör Ben Cardin'in yardımcılarının yaklaşık bir yıl önce Esed rejimiyle normalleşmenin durdurulmasını öngören yasanın dondurulacağı ve bunun da Suriye rejimiyle yeniden bağlantı kurulmasına olanak sağlayacağı konusunda kendilerini bilgilendirdiğini söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdunnur, Demokratların da, özellikle Cumhuriyetçiler bu konuda kendileriyle hemfikir olduğu için, bu dondurma işlemini bozmaya yönelik her türlü girişimin reddedileceği tehdidinde bulunduğunu belirtti.

scdf
Suriye'nin batısındaki Lazkiye'de meydana gelen depremin ardından yıkılan bir binanın enkazında çalışan arama kurtarma görevlileri (Reuters)

Abdunnur, aynı durumun Şubat 2023'te Suriye'yi vuran depremin ardından bazı maddeleri dondurulan ve Suriye toprakları üzerinden Lübnan'a doğalgaz boru hattı ve Suriye'ye petrol boru hattı anlaşmasının geçirilmesi de dahil olmak üzere birçok konunun geçirilmesi için sürdürülen bir ‘geleneğe’ dönüşen Sezar Yasası için de geçerli olacağını belirtti. Bu durum, Sezar Yasası ile çelişmesine rağmen Birleşmiş Milletler'in (BM) Suriye'de bir dizi projeyi hayata geçirmesine ve bütçesini arttırmasına olanak sağlayarak genişletildi.

İki taraf arasındaki farklı pozisyonlar

Ancak Abdunnur, Biden yönetimi ve aday Kamala Harris ile temasların Donald Trump ile yapılan görüşmelerle aynı düzeyde olmadığını ifade etti. Harris ile Engagement Foundation tarafından düzenlenen bir Zoom toplantısına karşılık, Trump Suriyeliler ve Lübnanlılarla dört doğrudan kişisel görüşme gerçekleştirmiş, ayrıca danışmanları, aile üyeleri ve Lübnanlı kayınpederi ile bölgedeki savaşların nasıl durdurulacağına ilişkin görüşlerini sundukları 15 toplantı yapmış.

th5y
Suriye'deki İranlı milisler (Arşiv - SOHR)

Suriyeli muhalif Abdunnur, Trump'ın diğer ayrıntıları açıklamadan, konuyu daha sonraki bir aşamaya bırakmayı tercih ederek, ilgili taraflardan ‘derhal ateşi kesmelerini ve müzakere masasına oturmalarını’ isteyeceğini açıkça söylediğini belirtti. Abdunnur’un ifade ettiğine göre Trump ayrıca, İran'a milislerini finanse etmeyi durdurması için doğrudan uyarıda bulunacağını ve bunu başarmak için Tahran'ın mali kaynaklarına kısıtlamalar getireceğini doğruladı.

Suriyeli Kürtler

Buna karşılık Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) siyasi kanadı Suriye Demokratik Konseyi'nin Washington'daki temsilcisi Bessam İshak, Demokratlardan ve Cumhuriyetçilerden duyduklarının şu ana kadar ‘sözlü vaatlerden’ öteye geçmediğini söyledi. İshak Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, özellikle de Trump kazandıktan sonra, ihtiyatlı olmanın çok önemli olduğunu vurguladı.

xcvf
Türkiye'den Suriye'nin doğusundaki SDG mevzilerine bombardıman (Arşiv - AFP)

İshak, kuzeydoğu Suriye'ye yönelik projelerini ve bu bölgedeki yaklaşık 900 kişilik ABD kuvvetlerinin geleceğini bilmek istediklerini, zira Trump'ın 2019'da bu kuvvetleri geri çekme emri verdiğini, ancak danışmanlarının ve ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) baskısı üzerine bu kararından vazgeçtiğini belirtti.

İshak, Trump'ın Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkilerinin nasıl olacağını henüz bilmediklerini ve Ankara ile yapılacak herhangi bir anlaşmanın kendi zararlarına olmasından korktuklarını ifade etti.

Bu yazının sonunda birçok kişi Suriye krizinde ‘durgun suları’ hareketlendirmek için geri sayımın başlayıp başlamadığını ve Trump'ın seçim vaatlerini bölgedeki birçok dosya ve savaşın çözümüne yol açacak şekilde hayata geçirip geçirmeyeceğini merak edebilir. Bunlar, Trump 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a resmen dönene kadar cevaplanması için biraz beklemesi gereken sorular.