Selame, Libya-Libya Konferansı için yoğun görüşmeler yapıyor

Tunus başkentinde Gassan Salame ve  Hamis el-Cihinavi dün (Şark’ul Avsat)
Tunus başkentinde Gassan Salame ve Hamis el-Cihinavi dün (Şark’ul Avsat)
TT

Selame, Libya-Libya Konferansı için yoğun görüşmeler yapıyor

Tunus başkentinde Gassan Salame ve  Hamis el-Cihinavi dün (Şark’ul Avsat)
Tunus başkentinde Gassan Salame ve Hamis el-Cihinavi dün (Şark’ul Avsat)

Libya'nın BM elçisi Gassan Selame, Tunus Dışişleri Bakanı Hamis el-Cihinavi ile yaptığı görüşme sonrasında Şark’ul Avsat'a konuştu.
Selame verdiği demeçte, Bakan Cihinavi'yi Libya'daki son gelişmeler hakkında bilgilendirdiğini, Tunus ve Libya'da Libya liderleri arasında gerçekleşen maraton toplantılarının sonuçları hakkındaki gelişmeleri aktardığını belirtti. Birleşmiş Milletler ve Libya komşu ülkelerinin Libyalılar arasında diyalog Konferansını mümkün olan en kısa sürede düzenlenmesi için destek olduğunu belirtti. Selame ancak toplantının tarihi hakkında kesin bir bilgi vermedi.
BM elçisi, “bazı güçler ve siyasi partiler arasında tam bir fikir birliğine ulaşılmadığı için herhangi bir tarih vermeyeceğim. Ancak, çabalarımızın Libya Ulusal Mutabakat  Hükümeti (UMH) ve tüm taraflar arasında işbirliği içinde ilerlediğini belirtmek istiyorum. Tunus ve komşu Libya ülkelerine teşekkür ediyorum. Libya-Libya müzakereleri, yıllarca süren kargaşa ve çeşitli krizlerden muzdarip olan bu ülkede kapsamlı bir siyasi çözüme hazırlanmak için Ulusal Konferans hazırlıklarını da içeriyor" dedi.
Konferans tarihinin gizliliğine rağmen, Selame 2019 yılının başında Libya Ulusal Kongresi'ni toplanması bekleniyor.
"Libya'da işlerin olduğu gibi kalmasını isteyen bazı grupların süreci bozması endişesiyle, yerini ve tarihini açıklamam mümkün değil. Ancak 2019'un başlarında tüm tarafların katılacağı kapsamlı bir ulusal uzlaşı toplantısı gerçekleştirilecek. Toplantıda, ekonomik, sosyal, siyasi tüm sorunlar için çözümlerin kararlaştırılması planlanıyor. Palermo'da kararlaştırılan yol haritası hazır. Ulusal uzlaşı toplantısında bu yol haritasının nasıl uygulanacağı da görüşülecek."
Selame, Libya'daki güvenlik durumunun "BM himayesinde sağlanan ateşkesle" giderek iyileştiğine işaret ederek, "İşler bir gecede düzelmez ancak Libya doğru yolda ilerliyor." ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Tunus Dışişleri Bakanı Cihinavi düzenlenecek Libya ulusal uzlaşı toplantısının siyasi çözüm yönünde ek bir adım niteliği taşıyacağını belirtti.
Cihinavi, Libya'daki karşıt görüşleri bir araya getirmede Tunus gibi komşu ülkelere önemli rol düştüğünü ifade etti.
Libya'da 17 Şubat 2011'deki devrimin ardından yaşanan siyasi belirsizlik sonucunda rakip hükümetler iktidar ve kaynaklar için mücadele ederken ekonomik, siyasi ve güvenlik alanındaki istikrarsızlık devam ediyor.
Libya'daki çatışma ve belirsizliğe çözüm amacıyla son olarak İtalya'nın Palermo kentinde düzenlenen uluslararası konferansın sonuç bildirgesinde, "anayasa yazım sürecinin tamamlanması, 2019 baharında meclis ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin gerçekleştirilmesi" çağrısı yapılmıştı.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24