Filistin'de nüfus: İsraillilerin sayısı her geçen yıl artıyor

Filistin'de nüfus: İsraillilerin sayısı her geçen yıl artıyor
TT

Filistin'de nüfus: İsraillilerin sayısı her geçen yıl artıyor

Filistin'de nüfus: İsraillilerin sayısı her geçen yıl artıyor

Dünyadaki Yahudilerin sayısı yaklaşık 13 milyon olan Filistinlilerin sayısına eşitken, Filistin topraklarındaki Yahudi ve İsraillilerin sayısı giderek artmaya devam ediyor. İsrail, Batı Şeria ve işgal altındaki Kudüs’te 6.6 milyon Yahudi bulunurken, aynı bölgelerdeki Filistinlilerin sayısı ise 6.4 milyon.
Filistin Merkezi İstatistik Bürosu (PCBS) tarafından dün açıklanan  2018 yıl sonu nüfus raporuna göre, dünyadaki Filistinlilerin sayısı 13.05 milyon. Bunlardan 4.91 milyonu, Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde yaşıyor. İsrail’de yaklaşık 1.57 milyon, Arap ülkelerinde yaklaşık 5.85 milyon ve yabancı ülkelerde yaklaşık 717 bin Filistinli yaşıyor. Resmi verilere göre, Filistin’in işgal altındaki Batı Şeria bölgesinde yaklaşık 3 milyon Filistinli yaşarken, Gazze’de 1 milyon 961 bin kişi yaşamını sürdürüyor.
Filistinlerin durumu
Filistinli mülteciler, Filistin toraklarında yaşayan ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 42’sini, Batı Şeria’da yüzde 26’sını ve Gazze’de yüzde 66'sını oluşturuyor.
2018 yılı için Filistin’in nüfus artış oranı yüzde 0,25 iken, 1948 bölgesinde bu oran 2017 yılı için yüzde 2,3 idi. 2017 yılı için ise Filistin’deki Yahudilerin oranı yüzde 1,7.
İsrail'de vatandaş sayısında artış gözlemlendi
PCBS, İsrail’de doğum oranlarının yükselmesi sebebi ile vatandaş sayısında önemli bir artış olduğunu aktarırken, bu durumun İsrail’e giden göçmenler sayesinde olduğunu bildirdi.
Yayınlanan raporda, İsrail nüfusunun bugün itibari ile 8 milyon 972 bin olduğu bunların yüzde 74’i Yahudi, yaklaşık yüzde 21’ini Arapların, yüzde 4.8'ini (Rusya’dan gelen ancak Yahudi olarak kaydedilmeyen göçmenler) ise diğer kişilerin oluşturduğu bilgisi yer alıyor. Geçtiğimiz yıl vatandaş sayısında yüzde 2'lik bir artış yaşanırken, artışın yüzde 81’i doğum sonucu gerçekleşti. Yahudi vatandaşların sayısı 100 binden fazla artarken, Arapların sayıları 37 bin olarak artış gösterdi. İsrail’deki diğer vatandaşların sayısı ise 3 bin 500 olarak artış kaydetti. Doğum sayısı ise 185 bine ulaştı.
Dışardan getirilenler
Doğum oranına ek olarak, İsrail bu yıl planlı göç sayesinde nüfus artışı yaşadı. İsrail’e devlet desteğiyle yaklaşık 32 bin kişi getirildi. Yeni gelen göçmenlerin geldiği başlıca ülkeler Rusya (yüzde 33), Ukrayna (yüzde 19.6), Fransa (yüzde 8) ve ABD (Yüzde 8). Bu yıl binden fazla Asya’dan, 500 den fazla göçmen ise Afrika’dan ülkeye getirtildi.
Raporda, İsrail vatandaşlarının sayısının ölüm sebebiyle 45 bin civarında düşüşe uğradığı, yaklaşık 7 bin İsraillinin ise bir yılı aşkın süredir ülke dışında yaşadığı için yok sayıldığı ifade edildi.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.