Moritanya Cumhurbaşkanı gelecek seçimlere aday olmayacak

Muhammed Veled Abdulaziz
Muhammed Veled Abdulaziz
TT

Moritanya Cumhurbaşkanı gelecek seçimlere aday olmayacak

Muhammed Veled Abdulaziz
Muhammed Veled Abdulaziz

Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz, ülkede 6 ay içinde yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmayı planlamadığını açıkladı. Abdulaziz, aday olmasını sağlayacak anayasa değişikliği girişimlerinin durdurulması çağrısında bulundu.
Halihazırda BAE’ye resmi bir ziyaret gerçekleştiren Veled Abdulaziz’in, önce cumhurbaşkanlığı tarafından ardından resmi televizyon ve radyo üzerinden yayınlanan açıklamaları, Moritanya’da son üç gün içinde yaşanan tartışmaları sonlandırmak için geldi. Parlamentodaki milletvekillerinin anayasada değişiklik yapılmasını ve Veled Abdulaziz’in cumhurbaşkanlığına aday olmasını engelleyen anayasa maddelerinin iptal edilmesini isteyen bir girişim başlatmaları tartışmalara neden olmuştu.
Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, “ulusal arenanın son zamanlarda, ülkenin lideri olarak sayın cumhurbaşkanına ve devlet işlerinin yürütülmesindeki değerli yöntemine olan bağlılığı vurgulayan güçlü bir harekete tanık olduğu” belirtildi. Büyük bir milletvekili grubunun, anayasanın görevlendirmelerle ilgili maddelerinin Cumhurbaşkanı’nın gelecek cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmasının yolunu açacak şekilde değiştirilmesi amacıyla meslektaşlarının imzalarını toplamaya yönelik bir girişim başlattığı kaydedildi.
Söz konusu açıklamada, Veled Abdulaziz’in şahsına ve benimsediği yönteme olan bağlılığını dile getiren ya da dile getirme niyetinde olan herkese teşekkürlerini sunduğu vurgulandı. Ayrıca, onların bu hareketlerinin iyi niyetten ve ülkenin güvenlik ve istikrar ışığında sürekli olarak ilerlemeye ve büyümeye devam edeceğine dair samimi bir amaçtan kaynaklandığına emin olduğu ifade edildi.
Açıklamada, Veled Abdulaziz’in, iktidarda kalmak isteyenlerin önce kamu işlerini yürütme konusunda Moritanya halkının büyük çoğunluğu tarafından benimsenmiş olan ve etkili olduğunu kanıtlayan mevcut yöntemi sürdürmesi gerektiğini defalarca vurguladığı belirtildi.
Açıklamaya göre, anayasa değişikliği konusundaki tutumu ile ilgili olarak, Cumhurbaşkanı Veled Abdulaziz, birçok kez dile getirdiği tutumuna bağlı olduğunu, ülke anayasasına saygı duyduğunu ve anayasanın 26, 28 ve 99’uncu maddelerinde yapılacak herhangi bir değişikliği kabul etmediğini söyledi. Bu maddeler, Cumhurbaşkanlığı görev süresini belirliyor ve Cumhurbaşkanı’nın iki dönemden fazla  görev yapmasını yasaklıyor.
Açıklamada, Veled Abdulaziz’in söz konusu anayasa maddelerinin gözden geçirilmesi ile ilgili tüm girişimlerin durdurulması çağrısında bulunduğu ifade edildi. Girişimi başlatanları ve tüm Moritanyalıları demokratik sistemlerini ve devlet kurumlarını güçlendirmeye, vatan düşmanlarına ve gruplaşma, nefret, şiddet ve radikallik propagandası yapanlara karşı safları birleştirmeye çağırdığı belirtildi.
İktidardaki cumhurbaşkanlığı partisinden bir grup milletvekili, geçtiğimiz Cuma günü, anayasada değişiklik yapılmasını ve Veled Abdulaziz’in önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olma yolunun açılmasını isteyen bir girişim başlattı. Bu girişim, birkaç milletvekili tarafından imzalanırken cumhurbaşkanlığı partisindeki diğer milletvekillerinin güçlü muhalefetiyle karşı karşıya kaldı.
Söz konusu milletvekilleri, yaptıkları basın açıklamalarında, cumhurbaşkanının daha önce anayasada lehine değişiklik yapılmasını istemediğini söyleyerek görüşlerini haklı çıkarmaya çalıştılar ve anayasaya saygı duyan Cumhurbaşkanı seçeneğine bağlı olduklarını belirttiler.
Bu girişim, parlamento çoğunluğu içinde keskin bir kutuplaşmaya yol açtı. Bu durum, Moritanya hükümetini ve iktidardaki Cumhuriyet İçin Birlik Partisi’ni (UPR) müdahale etmeye ve Veled Abdulaziz’in isteklerine saygı duyduğunu ve onun yöntemine ve anayasaya olan saygısına bağlı olduğunu açıklayan “ortak bir komite” oluşturulması yoluyla iki taraf arasındaki çatışmayı düzeltmeye çalışmaya sevk etti.
Beklentiler, Savunma Bakanı’nın adaylığı yönünde
Moritanyalılar, önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimleri için Veled Abdulaziz tarafından desteklenecek bir adayın açıklanmasını bekliyorlar. Beklentiler bu adayın, mevcut hükümetteki Savunma Bakanı Muhammed Veled el-Ghazouani olması yönünde. Genelkurmay Başkanı olarak görev yapmış olan el-Ghazouani, Veled Abdulaziz’in yakın arkadaşı olan emekli bir general.
Veled el-Ghazouani, geçen yıl sonunda doğrudan savunma bakanlığına atanmak üzere ordudan emekli olmuştu. 2005 yılında Veled Abdulaziz ile birlikte Cumhurbaşkanı Muaviye Veled Seyyid Ahmed Tayi rejimini deviren darbeye katılmış olan el-Ghazouani 2008 yılında Veled Abdulaziz ile birlikte, seçilmiş sivil Cumhurbaşkanı Seyyid Muhammed Veled Şeyh Abdullah’a karşı darbeye de katılmıştı.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.