Moritanya Cumhurbaşkanı gelecek seçimlere aday olmayacak

Muhammed Veled Abdulaziz
Muhammed Veled Abdulaziz
TT

Moritanya Cumhurbaşkanı gelecek seçimlere aday olmayacak

Muhammed Veled Abdulaziz
Muhammed Veled Abdulaziz

Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz, ülkede 6 ay içinde yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmayı planlamadığını açıkladı. Abdulaziz, aday olmasını sağlayacak anayasa değişikliği girişimlerinin durdurulması çağrısında bulundu.
Halihazırda BAE’ye resmi bir ziyaret gerçekleştiren Veled Abdulaziz’in, önce cumhurbaşkanlığı tarafından ardından resmi televizyon ve radyo üzerinden yayınlanan açıklamaları, Moritanya’da son üç gün içinde yaşanan tartışmaları sonlandırmak için geldi. Parlamentodaki milletvekillerinin anayasada değişiklik yapılmasını ve Veled Abdulaziz’in cumhurbaşkanlığına aday olmasını engelleyen anayasa maddelerinin iptal edilmesini isteyen bir girişim başlatmaları tartışmalara neden olmuştu.
Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, “ulusal arenanın son zamanlarda, ülkenin lideri olarak sayın cumhurbaşkanına ve devlet işlerinin yürütülmesindeki değerli yöntemine olan bağlılığı vurgulayan güçlü bir harekete tanık olduğu” belirtildi. Büyük bir milletvekili grubunun, anayasanın görevlendirmelerle ilgili maddelerinin Cumhurbaşkanı’nın gelecek cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmasının yolunu açacak şekilde değiştirilmesi amacıyla meslektaşlarının imzalarını toplamaya yönelik bir girişim başlattığı kaydedildi.
Söz konusu açıklamada, Veled Abdulaziz’in şahsına ve benimsediği yönteme olan bağlılığını dile getiren ya da dile getirme niyetinde olan herkese teşekkürlerini sunduğu vurgulandı. Ayrıca, onların bu hareketlerinin iyi niyetten ve ülkenin güvenlik ve istikrar ışığında sürekli olarak ilerlemeye ve büyümeye devam edeceğine dair samimi bir amaçtan kaynaklandığına emin olduğu ifade edildi.
Açıklamada, Veled Abdulaziz’in, iktidarda kalmak isteyenlerin önce kamu işlerini yürütme konusunda Moritanya halkının büyük çoğunluğu tarafından benimsenmiş olan ve etkili olduğunu kanıtlayan mevcut yöntemi sürdürmesi gerektiğini defalarca vurguladığı belirtildi.
Açıklamaya göre, anayasa değişikliği konusundaki tutumu ile ilgili olarak, Cumhurbaşkanı Veled Abdulaziz, birçok kez dile getirdiği tutumuna bağlı olduğunu, ülke anayasasına saygı duyduğunu ve anayasanın 26, 28 ve 99’uncu maddelerinde yapılacak herhangi bir değişikliği kabul etmediğini söyledi. Bu maddeler, Cumhurbaşkanlığı görev süresini belirliyor ve Cumhurbaşkanı’nın iki dönemden fazla  görev yapmasını yasaklıyor.
Açıklamada, Veled Abdulaziz’in söz konusu anayasa maddelerinin gözden geçirilmesi ile ilgili tüm girişimlerin durdurulması çağrısında bulunduğu ifade edildi. Girişimi başlatanları ve tüm Moritanyalıları demokratik sistemlerini ve devlet kurumlarını güçlendirmeye, vatan düşmanlarına ve gruplaşma, nefret, şiddet ve radikallik propagandası yapanlara karşı safları birleştirmeye çağırdığı belirtildi.
İktidardaki cumhurbaşkanlığı partisinden bir grup milletvekili, geçtiğimiz Cuma günü, anayasada değişiklik yapılmasını ve Veled Abdulaziz’in önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olma yolunun açılmasını isteyen bir girişim başlattı. Bu girişim, birkaç milletvekili tarafından imzalanırken cumhurbaşkanlığı partisindeki diğer milletvekillerinin güçlü muhalefetiyle karşı karşıya kaldı.
Söz konusu milletvekilleri, yaptıkları basın açıklamalarında, cumhurbaşkanının daha önce anayasada lehine değişiklik yapılmasını istemediğini söyleyerek görüşlerini haklı çıkarmaya çalıştılar ve anayasaya saygı duyan Cumhurbaşkanı seçeneğine bağlı olduklarını belirttiler.
Bu girişim, parlamento çoğunluğu içinde keskin bir kutuplaşmaya yol açtı. Bu durum, Moritanya hükümetini ve iktidardaki Cumhuriyet İçin Birlik Partisi’ni (UPR) müdahale etmeye ve Veled Abdulaziz’in isteklerine saygı duyduğunu ve onun yöntemine ve anayasaya olan saygısına bağlı olduğunu açıklayan “ortak bir komite” oluşturulması yoluyla iki taraf arasındaki çatışmayı düzeltmeye çalışmaya sevk etti.
Beklentiler, Savunma Bakanı’nın adaylığı yönünde
Moritanyalılar, önümüzdeki cumhurbaşkanlığı seçimleri için Veled Abdulaziz tarafından desteklenecek bir adayın açıklanmasını bekliyorlar. Beklentiler bu adayın, mevcut hükümetteki Savunma Bakanı Muhammed Veled el-Ghazouani olması yönünde. Genelkurmay Başkanı olarak görev yapmış olan el-Ghazouani, Veled Abdulaziz’in yakın arkadaşı olan emekli bir general.
Veled el-Ghazouani, geçen yıl sonunda doğrudan savunma bakanlığına atanmak üzere ordudan emekli olmuştu. 2005 yılında Veled Abdulaziz ile birlikte Cumhurbaşkanı Muaviye Veled Seyyid Ahmed Tayi rejimini deviren darbeye katılmış olan el-Ghazouani 2008 yılında Veled Abdulaziz ile birlikte, seçilmiş sivil Cumhurbaşkanı Seyyid Muhammed Veled Şeyh Abdullah’a karşı darbeye de katılmıştı.



Ceramana sakin... Güvenlik güçleri, Dürzi sakinleri rahatlatmak için kontrol noktalarını güçlendiriyor

Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
TT

Ceramana sakin... Güvenlik güçleri, Dürzi sakinleri rahatlatmak için kontrol noktalarını güçlendiriyor

Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)

Şam'ın güneydoğusundaki Ceramana’nın nüfusunun bir kısmını Dürzi mezhebine mensup vatandaşlar oluşturuyor. Şarku'l Avsat dün şehre yaptığı gezide, bölgenin normal ve sakin bir hayat sürdüğüne tanık oldu.

Bu sakinliğe, Suveyda vilayetinde Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasında meydana gelen olaylar nedeniyle Sünni nüfusun çoğunlukta olduğu komşu kasaba ve köylerde yaşayanların tepkisinden çekinen bölge sakinlerinin girişlerdeki kontrol noktalarının ve gözetimin arttırılması yönündeki taleplerine Suriye hükümetine bağlı İç Güvenlik Güçleri'nin verdiği yanıt eşlik ediyor.

Ceramana'nın kuzey girişinde, semt merkezine giden araçların hareketi dün öğleden sonra normal görünürken, giriş kontrol noktasında duran bir İç Güvenlik Güçleri görevlisi bölgedeki durumun ‘istikrarlı ve tamamen sakin’ olduğunu doğruladı. Şarku'l Avsat muhabiri Ceramana'nın merkezine giden yolu takip etmekte tereddüt ederken, görevli şöyle dedi: “Bir şeyden mi korkuyorsunuz? İçeride hiçbir gerginlik yok. İçeri girin.”

İç Güvenlik Güçleri görevlisi, geçtiğimiz pazar günü Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda vilayetinde kanlı olayların patlak vermesinden bu yana Ceramana'da ‘bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda Dürzi gencin Suveyda'daki gelişmeleri protesto etmek için gösteri yapması ve hemen dağıtılması’ dışında kayda değer bir olay yaşanmadığını bildirdi.

) Şam'ın doğu kırsalında yer alan Ceramana’nın el-Cemiyat bölgesindeki ana cadde (Şarku'l Avsat)Şam'ın doğu kırsalında yer alan Ceramana’nın el-Cemiyat bölgesindeki ana cadde (Şarku'l Avsat)

Dört ana yolun tali bulvarlara açıldığı şehir merkezindeki el-Kerame Meydanı'na ulaştığımızda dükkanların çoğu açıktı, ancak araç ve yaya hareketliliği oldukça zayıf görünüyordu. Kuruyemiş ve şekerleme satan bir dükkânın sahibi bu durumu bugünün cuma ve resmî tatil olmasına bağladı ve ‘normal günlerde daha fazla yoğunluk olduğunu’ vurguladı.

Bölgedeki güvenlik durumuyla ilgili resmi bir güvence işareti olarak, mağaza ve kafelerin iş yaptığı tüm ana yollarda İç Güvenlik Güçleri personeli konuşlandırılmadı. Ancak Ceramana'nın girişlerindeki kontrol noktalarında konuşlanan güvenlik personeli, hem giriş hem de çıkış yollarındaki araçları kapsamlı bir şekilde denetliyor.

Bölgedeki Dürzi toplumundan bir aktivist, Ceramana'daki durumun ‘Suveyda'daki olaylar başladığından beri sakin olduğunu ve herhangi bir değişiklik olmadığını’ doğruladı. Aktivist, “Hükümet birimleri her zamanki gibi çalışmalarına devam ediyor. İç Güvenlik Güçleri, güvenlik, istikrar ve sivil barışı koruma görevlerini yerine getiriyor” ifadelerini kullandı.

Şarku'l Avsat'a konuşan aktivist, aşılmaması gereken kırmızı çizgiler olduğunu, Ceramana'nın Doğu Guta'nın komşusu olduğunu, Şam ile ilişkilerin iyi ve etkili olması gerektiğini, ayrıca kent ve çevresinde iç barışın korunmasına bağlı kalınması gerektiğini belirtti.

Ceramana'nın kuzey girişinde kurulan kontrol noktasının önünde toplanan yerel Dürzi militanlar, 29 Nisan 2025 (Arşiv – Şarku'l Avsat)Ceramana'nın kuzey girişinde kurulan kontrol noktasının önünde toplanan yerel Dürzi militanlar, 29 Nisan 2025 (Arşiv – Şarku'l Avsat)

Aktivist, ‘Suveyda'daki ihlallerin faillerinin sorumlu tutulması ve vilayetteki sivillere yardım ulaştırmak için insani yardım geçişlerinin açılması talepleri’ olduğunu belirtti. Aktivist, ‘bölgenin komşu kasaba ve köylerden herhangi bir tacize maruz kalmadığını ve Suveyda'daki olayların patlak vermesinden bu yana herhangi bir iç sorun yaşanmadığını’ vurguladı.

Bir başka yerel kaynak ise ‘semt sakinlerinin herhangi bir çatışma ya da anlaşmazlıktan uzak durmak istediklerini, çünkü Ceramana'nın devletin bir parçası olduğunu’ vurgulayarak, “Bu bölgeyi korumak devletin sorumluluğudur ve semt sakinleri de bu konuda devlete yardımcı olmaktadır” dedi.

Ancak kaynak Şarku’l Avsat'a ‘bazı sakinlerin Suveyda'da yaşananlar ışığında banliyönün komşu kasabalardan taciz ya da saldırılara maruz kalacağına dair korkuları olduğunu’ gizlemedi. Kaynak, “Bu korkulara yanıt veren, bölgenin girişlerine ek kontrol noktaları kuran ve kontrol noktaları ile banliyö çevresinde gözetimi artıran İç Güvenlik Güçleri ile iletişim halindeyiz” şeklinde konuştu.

İdari olarak Rif Şam'ın bir parçası olan ve Şam'ın merkezine yaklaşık beş kilometre uzaklıkta bulunan Ceramana, 1990'ların sonunda kentsel bir rönesansa tanıklık etti.

Yerel tahminlere göre 2011 başlarında Beşşar Esed rejimine karşı Suriye devriminin patlak vermesinden önce nüfusu 600 bin civarındaydı ve çoğunluğu Dürzi ve Hıristiyanlardan oluşuyordu.

Savaş yıllarında çatışmalara sahne olan tüm Suriye vilayetlerinden yüz binlerce yerinden edilmiş insana sığınak görevi gören bölgenin nüfusu, 14 yıl süren iç savaş boyunca önemli ölçüde arttı. Bazı sakinlerinin tahminlerine göre şu anda Ceramana’nın nüfusu yaklaşık iki milyon.

Ceramana'ya yönelik büyük göç dalgalarından sonra, nüfus tüm vilayetlerin, milliyetlerin, dinlerin ve mezheplerin bir karışımı haline geldi.

Silahlı muhalif gruplar Kasım 2024'ün sonlarında ülkenin kuzeybatısında Saldırganlığı Caydırma Operasyonu'nu başlatıp Şam'a yaklaşırken, Ceramana halkı eski başkan Hafız Esed'in heykelini devirdi ve Beşşar Esed rejimi 8 Aralık'ta düştü.

Ancak Ceramana, 28 Nisan'da İslam'a hakaret içeren bir ses kaydının dolaşıma girmesinin ardından çok sayıda kişinin ölümüne yol açan şiddet olaylarına sahne oldu.

Suriyeli yetkililer o dönem, yerel aktörler ve ileri gelenlerle yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde Ceramana'da kontrollerini genişletmeyi ve güvenlik ve istikrarı yeniden sağlamayı başardılar.