İsrail İşçi Partisi lideri: Arap Birliği’yle bir araya gelmek istiyorum

İsrail İşçi Partisi lideri: Arap Birliği’yle bir araya gelmek istiyorum
TT

İsrail İşçi Partisi lideri: Arap Birliği’yle bir araya gelmek istiyorum

İsrail İşçi Partisi lideri: Arap Birliği’yle bir araya gelmek istiyorum

İsrail'de muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Avi Gabbay, gelecek seçimlerde başbakan seçilmesi halinde atacağı ilk adımlardan birinin, Kahire’de Arap Birliği’yle bir araya gelerek, Filistinliler ve Arap ülkeleriyle kapsamlı müzakerelerin önünü açmak olduğunu söyledi.
Önceki akşam seçim kampanyasını yürüten ekiple bir araya geldiği toplantıda konuşan Gabbay, “Başbakan seçildikten sonraki ilk günlerde, İbranice, Arapça ve İngilizce olarak Filistinliler ve ılımlı Arap ülkeleriyle geniş ve kapsamlı görüşmelerin önünü açan bir İsrail siyasi girişimi duyurusu yapmak istiyorum. Bu hedefimi gerçekleştirmek için elimden geleni yapacağım. Bu nedenle Arap Birliği’yle görüşmeyi düşünüyorum. Oradan da barışçıl ilişkileri olan yeni bölgesel düzenlemelere yönelmeleri için Arap dünyası ve liderlerine net bir davet göndereceğim” ifadelerini kullandı.
Gabbay’ın partisinin seçim kampanyasında eski Adalet Bakanı Tzipi Livni’nin lideri olduğu Hatnuah Partisi ile birlikte çalıştığı biliniyor. İki parti, Likud Partisi’nin 30 sandalye kazandığı 2015 seçimlerinde, “Siyonist Kamp” adlı ittifakla mecliste 24 sandalye kazanmıştı. Siyasi arenadan uzak, başarılı bir iş adamı olan Gabbay, 2015 seçimleriyle siyasete girdi.
Lieberman'ı protesto edip istifa kararı aldı
Maliye Bakanı Moşe Kahlon liderliğindeki koalisyon ortağı Kulanu (Hepimiz) Partisi tarafından Çevre Bakanı olarak atanan Gabbay, 1 buçuk yıl kadar hükümette görev yaptı. Ancak 2016 yılında Yisrael Beiteinu (İsrail Evimiz) Partisi lideri, eski Savunma Bakanı Avigdor Lieberman'ı protesto etmek için hükümetten istifa etti. Gabbay, Lieberman'ın hükümete girişini, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun barış sürecini tamamen gizleyip, uzlaşı politikası yerine çatışma politikasını tercih ettiğinin bir göstergesi olarak değerlendirdi.
Netanyahu ise o dönem İshak Herzog liderliğindeki İşçi Partisi’ni hükümete katılmaya ikna etmeye çalıştıysa da başarılı olamadı. Gabbay,  istifa ettikten sonra, partisini de bırakarak İşçi Partisi'ne katıldı. İşçi Partisi başkanlığı için yarışa giren Gabbay bu yarışı kazandı ve partinin liderlik koltuğuna oturdu. Ancak siyasi liderlik konusunda deneyimsiz olan Gabbay, birçok çelişkili açıklamalarda bulunarak kendisini zor durumda bıraktı.
Filistin konusundaki kafa karıştıran tavrı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Ürdün Kralı 2’inci Abdullah ile muhalefet lideri olarak görüşmeler gerçekleştiren Gabbay, bu müzakerelerin temel amacının Arap Barış Girişi’ne destek vermek olduğunu açıkladı. Ancak bununla birlikte herhangi bir yerleşim bölgesinin tahliye edilmesine karşı çıkan açıklamalarda da bulunan Gabbay’ın, “İsrail Yahudi Ulus Devlet Yasası” ile ilgili son açıklamaları, partideki Arap asıllı milletvekili Zuheyr Behlül’ün istifasına ve Tzipi Livni'nin Siyonist Kamp’tan ayrılmasına neden oldu. Anketler Gabbay’ın, popülaritesinde 24 sandalyenin yalnızca 8’ini koruyabileceği bir düşüş yaşadığına işaret etti.
Seçim arifesinde hakkındaki yoğun eleştirilerle düşen popülaritesini yeniden artırmak ve oy oranlarını yükseltmek için yeni bir kampanya başlatan Gabbay, partinin oylarını geri kazanmasının en iyi yolunun, Netanyahu'nun tamamen karşısında olan bir tutum sergilemek olduğunu söyledi. Gabbay yaklaşan seçim yarışında İsrailli partilerin önünde iki yol olduğunu düşünüyor. Ya barış tarafında yer alarak, İsrail'i Filistin topraklarından ayrı demokratik bir Yahudi devleti yapıp, Filistinliler ve Araplarla barış yollarını arayacaklar. Ya da sağcı kesimde yer alıp, Yahudi devletinin temellerini sarsarak, Filistin’in çoğunluğuna sahip olduğu ve savaşın sürdüğü bir devlet haline getirecekler.



Tayland'da uyarıcı madde kullanımına dair 4 bin yıllık kanıt bulundu

Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
TT

Tayland'da uyarıcı madde kullanımına dair 4 bin yıllık kanıt bulundu

Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)
Betel cevizi, enerji ve rahatlama hissi vermesiyle biliniyor (Piyawit Moonkham)

Bilim insanları uyarıcı bir madde olan betel cevizinin kullanımına dair en eski kanıtı buldu. Tayland'daki 4 bin yıllık insan kalıntılarında keşfedilen maddenin, ritüel amaçlar taşıdığı düşünülüyor.

Palmiye ailesinden olan betel cevizi ağacı, Güneydoğu Asya ve Pasifik Adaları'nda yetişiyor. Yaprakları ve kireçtaşı macunuyla çiğnenerek tüketilen ceviz, dişte koyu, kırmızımsı kahverengi veya siyah lekeler bırakıyor. 

Kişiye uyanıklık, enerji, öfori ve rahatlama hissi veren bu psikoaktif madde, Tayland'ın kentlerinde artık kullanılmasa da kırsal bölgelerinde hâlâ yaygın. Kafein, alkol ve nikotinden sonra dünya genelinde en çok kullanılan 4. psikoaktif madde olduğu tahmin ediliyor.

Uluslararası bir araştırma ekibi Tunç Çağı Taylandı'ndan kalma 4 bin yıllık diş örneklerini inceleyerek betel cevizinin tüketimine dair en eski kanıtları ortaya çıkardı. 

Bölgedeki arkeolojik kazı alanlarında betel cevizi kabukları, bazı iskeletlerde bu bitkiyi çiğnemenin göstergesi olabilecek kahverengi veya siyah lekeli dişler bulunmuştu. 

Ancak hakemli dergi Frontiers in Environmental Archaeology'de yayımlanan yeni çalışmada, maddenin her zaman dişlerde leke bırakmadığı tespit edildi. 

Bilim insanları kazı alanı Nong Ratchawat'taki 6 kişiye ait kalıntılardan toplam 36 diş örneği alarak bunları sıvı kromatografi-kütle spektrometrisi adlı bir yöntemle inceledi. 

Dişlerin hiçbirinde bitkinin kullanımını işaret eden koyu renkler yoktu ancak bir kadından alınan üç örnekte, betel cevizindeki ana psikoaktif bileşenler olan arekolin ve arekaidin saptandı.

Araştırmacılar diş taşında bu bileşiklerin bulunmasının, uzun süreli kullanım anlamına geldiğini belirtiyor. 

Bilim insanları maddeyi hâlâ kullanan kişilerle yaptıkları görüşmelere dayanarak betel cevizi çiğnemenin birtakım geleneksel inançla bağlantılı olabileceğini düşünüyor. 

Makalenin yazarlarından Piyawit Moonkham "İnsanlar betel cevizini özellikle hasat mevsiminde, tanrılardan pirinç ekimi ve çeltik tarlaları için yardım istemek amacıyla ruhlara adak olarak kullanıyordu" diyerek ekliyor:

Geleneksel bitki kullanımının kültürel bağlamını daha geniş bir şekilde anlamak istiyoruz. Psikoaktif, tıbbi ve törensel bitkiler genellikle uyuşturucu gibi görülse de binlerce yıllık kültürel bilgi, manevi uygulama ve topluluk kimliğini temsil ediyor.

Ağız sağlığına verdiği zarardan dolayı Tayland'da 1940'lardan itibaren yoğun bir şekilde engellenmeye çalışan betel cevizi, kırsal bölgelerde hâlâ popüler olsa da şehirlerde ve genç nesiller arasında yaygın değil. 

Chiang Mai Üniversitesi'nden Moonkham bu nedenle bitkiyle ilgili çalışmaların çoğunlukla olumsuz etkilerine odaklandığını söylüyor. Ancak yeni çalışmanın, betel cevizinin kültürel önemine ışık tutabileceğini umuyor.

Moonkham maddenin etkileri hakkında da şu ifadeleri kullanıyor:

Ben de denedim ve tüm vücudu rahatlatırken bazı duyuları harekete geçiriyor... Sanırım kahve veya tütün içtiğimizde verdiğimiz tepkiyle aynı.

Independent Türkçe, IFLScience, Scimex, CNN, Frontiers in Environmental Archaeology